Spis treści
Z 294 000 000 do 484 567 879 zł wzrosło dofinansowanie programu priorytetowego „Czyste powietrze”, realizowanego w województwie kujawsko-pomorskim. - Dodatkowe 190 mln zł umożliwi rozpatrzenie kolejnych trzech tysięcy wniosków o dofinansowanie z terenu naszego województwa - informuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. Program jest w trakcie reformy.
- To pierwsza, duża modernizacja Programu po sześciu latach od jego powstania - informuje Fundusz. - Celem tej zmiany jest zabezpieczenie polskich gospodarstw domowych przed nadużyciami.
- Naszym najważniejszym celem jest poprawa jakości powietrza, ale także musimy ochronić Polaków przed nieuczciwymi wykonawcami, by nie narażać ich na konieczność zwrotu dotacji lub na rachunki grozy. Jednocześnie skupiamy się na ważnej pomocy dla mieszkańców województw dotkniętych powodzią. Zabezpieczyliśmy na ten cel 300 milionów złotych - informuje Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Nabór wniosków na termomodernizację domów powodzian ruszy w połowie grudnia.
Kontrole ujawniły nieprawidłowości
W związku z reformą „Czystego powietrza”, od 28 listopada trwa przerwa w przyjmowaniu nowych wniosków w Programie. - W nowej odsłonie wróci on na wiosnę 2025 roku - zapowiada NFOŚiGW. - Tymczasem wszystkie dotychczas złożone wnioski są rozpatrywane, a wypłata dotacji trwa nieprzerwanie.
- Chcemy położyć kres nadużyciom - wyjaśnia Robert Gajda, zastępca prezesa NFOŚiGW. - Przeprowadziliśmy wzmożone kontrole. Skutki nieprawidłowości to oddawane dotacje (wraz z odsetkami) lub zmniejszenie dofinansowania. Trzeba skończyć ze 100-procentowym dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta.
Ma być prościej i bezpieczniej
Nowe reguły Programu obejmą:
- obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy
- limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów
- dotacje dla rzeczywiście najuboższych;
- uzyskanie określonego standardu energetycznego w wyniku realizacji inwestycji
- więcej kontroli na miejscu i firm, które będą przyłapane na nieuprawnionym działaniu.
- W systemie pojawią się operatorzy, którymi będą także gminy wspierające gospodarstwa domowe w przeprowadzeniu inwestycji od jej planowania po rozliczenie - zapowiada Fundusz. - To pomoże uniknąć zagrożeń związanych z naciągaczami i poprawi efektywność termomodernizacji, a więc da większą pewność niższych rachunków za ogrzewanie. W dalszych planach jest też lista rekomendowanych wykonawców, czyli sprawdzonych firm.
- Uprościmy proces pozyskania finansowania, by łatwiej można było skorzystać ze wsparcia. Przyspieszymy też obsługę wniosków i rozliczenie - obiecuje Robert Gajda.
Więcej pieniędzy
Jesienią 2023 r. program „Czyste powietrze” nie miał zapewnionego finansowania. W styczniu br. rząd odblokował 13,9 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy, a w kwietniu 7,6 mld zł. z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę Klimat Środowisko. Trwają prace nad długofalowym planem finansowania Programu. Przygotowywany jest wniosek do Europejskiego Banku Inwestycyjnego na 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego, która umożliwi finansowanie programu po wykorzystaniu środków FEnIKS - dodaje Fundusz.
Związki rakotwórcze w powietrzu przez ogrzewanie
Z oceny jakości powietrza za 2023 rok, przeprowadzonej przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska wynika, że jakość powietrza w Kujawsko-Pomorskiem poprawia się.
- Na całym obszarze województwa kujawsko-pomorskiego dotrzymane zostały poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 (rakotwórcze metale ciężkie, których średnica nie przekracza 10 mikrometrów) i PM2,5 (drobne pyły o średnicy poniżej 2,5 mikrometra, które przenikają do krwiobiegu, co wpływa m. in. na nadciśnienie, zawał) - informuje GIOŚ. - Natomiast poziom benzo(a)pirenu zawartego w pyle zawieszonym PM10 (związek silnie rakotwórczy) został przekroczony w trzech strefach: aglomeracja bydgoska, miasto Włocławek i strefa kujawsko-pomorska (reszta województwa). Przekroczenie to było głównie spowodowane emisją związaną z indywidualnym ogrzewaniem budynków.
