Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy gra po raz 33. Wszystko zaczęło się w Ciechocinku

Trwała świąteczno-noworoczna przerwa, był grudzień 1991 roku. W telewizji akurat leciał program "Róbta co chceta", prowadzony przez niezbyt popularnego jeszcze faceta w okularach z czerwonymi oprawkami. To był Jerzy Owsiak - i jednocześnie był to początek orkiestry najgłośniej grającej w Polsce. Ów prowadzący zapowiedział, że wiosną odbędzie się akcja charytatywna, konkretnie: zbiórka pieniędzy.

Inauguracyjny koncert charytatywny pod szyldem WOŚP zorganizowano wiosną 1992 w Ciechocinku. Na scenie pojawił się zespół Zdrowa Woda, który zagrał z Jurkiem Owsiakiem. Ten koncert zakończył się jakieś półtorej godziny później, ale zapoczątkowany wówczas koncert WOŚP, dyrygowany przez Owsiaka, wszyscy będziemy obserwowali do końca świata i jeden dzień dłużej.

Jeszcze w tym samym roku podczas festiwalu w Jarocinie odbył się półfinał orkiestry. Na styczeń 1993 roku organizator WOŚP zaplanował pierwszy ogólnopolski finał. Przypadkowi przechodnie najczęściej dziwili się na widok wolontariuszy na ulicach, kwestujących z kolorowymi puszkami, ozdobionymi serduszkami-naklejkami. Dziwili się i jednocześnie pieniędzmi się dzielili.

W tamtym roku podczas pierwszego finału, udało się zebrać ponad 4 miliony złotych - na imprezach z tej okazji poprowadzonych w Warszawie oraz kilkunastu innych miastach w kraju. Kasa z kwesty została przeznaczona na leczenie chorób serca u dzieci.

- Fundacja istniała już po pierwszym finale, a wszystkie formalności związane z pieniędzmi, ich przechowywaniem i wydatkowaniem prowadziło Centrum Zdrowia Dziecka. Również ono prowadziło wszystkie sprawy biurowe, korespondencję ze szpitalami itd. - wspomina ekipa nietypowej orkiestry. - Na początku i przez kilka następnych lat fundację WOŚP tworzyło zaledwie kilka osób.

Finał WOŚP, który tradycyjnie przypada w styczniu, to wydarzenie, w którym udziela się mniej więcej 1700 lokalnych sztabów. One koordynują pracę około 120 000 wolontariuszy orkiestry, z kolei ci działają i w każdej miejscowości w Polsce, i na całym świecie.

Zimowy, chociaż rozgrzewający finał, to przede wszystkim koncerty, licytacje, warsztaty, spotkania, konkursy oraz imprezy sportowe. Każdy finał WOŚP to wielgachna zbiórka pieniędzy na inny cel medyczny. Worki z pieniędzmi (dosłownie i w przenośni) są z roku na rok cięższe.

W 2024 roku na finale zebrano blisko 281,9 mln zł. Kto nie wie, ile pieniędzy zostaje z tego dla organizacji: Fundacja WOŚP przeznacza przeciętnie 92 procent zebranych środków na bezpośrednią pomoc charytatywną, a koszty administracyjne stanowią około 8 proc.

33. finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w niedzielę, 26 stycznia 2025 roku jest dedykowany onkologii i hematologii dziecięcej. Organizatorzy mają nadzieję, że pobiją rekord.

Nietypowe chwile na WOŚP się zdarzają. - W Tarnowie Podgórnym Zofia i Mateusz wzięli ślub, który wylicytowali podczas finału. Aukcja została wystawiona przez wójta gminy Tarnowo Podgórne, Tadeusza Czajkę, który udzielił ślubu parze - wspominali gracze orkiestry.

Inna para, Dominika i Mateusz, pobrali się w Gdańsku, a ślubu w plenerze udzieliła im Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. Wcześniej, na finale w Brodnicy, Ola zaręczyła się z Karolem. Wymarzoną uroczystość wylicytowali także na WOŚP kilka miesięcy wcześniej. Żeby było bardziej romantycznie, wtedy też pomogli układać serce z 1-groszowych monet. Wykorzystali ich pięć tysięcy.

Nie tylko najmłodsi pacjenci korzystają w szpitalach i przychodniach ze sprzętów, ufundowanych przez orkiestrę. Fundacja WOŚP tylko w ciągu pięciu lat kupiła prawie 14000 urządzeń za ponad 99 mln zł, wspierając 314 placówek zajmujących się leczeniem osób w podeszłym wieku, w tym oddziały geriatryczne.

Wiek w wielkiej grze nie ma znaczenia. Najmłodsi wolontariusze WOŚP nie zdają sobie sprawy z tego, że w niej uczestniczą. Mają bowiem po kilka tygodni, a kwestują z rodzicami. Najstarszym wolontariuszem zeszłorocznej WOŚP w Polsce był natomiast pan Zdzisław Wielochowski z Tarnowskich Gór. Dzień przed finałem 2024 roku skończył 95 lat, zmarł siedem miesięcy później. Ktoś ostatnio napisał komentarz w internecie: "Dzisiaj pan Zdzisław gra w orkiestrze na niebie".