Spis treści
W 2023 roku wydatki na inwestycje wzrosły. Wyróżniały się miasta na prawach powiatu
Dwutygodnik „Wspólnota” w swoim rankingu zaznacza, że w 2023 roku wielkość inwestycji samorządowych wzrosła. I co ciekawe, wzrost ten nie odnosi się wyłącznie do roku 2022, jest najwyższy w najnowszej historii samorządów w Polsce.
W poniższej galerii zobaczcie zdjęcia z odbioru wyróżnienia przez prezydenta Włocławka oraz zdjęcia niektórych kluczowych inwestycji w mieście:
„Informacja ta może się wydawać zaskakująca, jeśli pamiętamy alarmujące doniesienia o pogarszającej się sytuacji finansowej, w tym o spadku nadwyżki bieżącej w wielu gminach i powiatach” – czytamy w rankingu „Wspólnoty”.
Wzrost w poszczególnych kategoriach samorządów jest bardzo nierównomierny. Wyróżniały się miasta na prawach powiatu, gdzie jeszcze przed 2021 rokiem spadek wydatków majątkowych był tam najszybszy, a następnie – w dwóch ostatnich latach – wzrost był najwolniejszy.
„W roku 2021 spadek poziomu inwestycji w dużych miastach wyniósł w porównaniu z rokiem poprzednim prawie 13 proc., podczas gdy w gminach zaledwie nieco ponad 1 proc., a w powiatach – prawie 4 proc. Po 2021 roku miasta na prawach powiatu notowały już wzrosty, ale na minimalnym poziomie. W roku 2022 było to 8,5 proc., a w 2023 r. – zaledwie 1,5 proc. W tym samym czasie roczny wzrost poziomu inwestycji w gminach wyniósł 28 proc. w 2022 i 34 proc. w 2023 r. Wskaźniki dla powiatów i województw były bardziej podobne do tych gminnych niż do obserwowanych w największych miastach” – wyjaśnia „Wspólnota” w swoim rankingu.
Warto zaznaczyć, że sektory, w których samorządy inwestują najwięcej, nie zmieniają się od lat. Są to przede wszystkim:
transport - ponad 45 proc. wartości wszystkich projektów,
gospodarka komunalna - ponad 15 proc. (licząc także wydatki na infrastrukturę wiejską, które klasyfikowane są w dziale klasyfikacji budżetowej rolnictwo),
drogi - 37 proc., w tym 17,5 proc. - drogi gminne,
wydatki na transport zbiorowy, głównie miejski – ponad 4 proc.
Regionalni liderzy rankingu wydatków samorządowych w latach 2021-2023. Kujawsko-pomorskie w czołówce!
Najwyższe średnie wydatki majątkowe per capita w latach 2021-2023 odnotowano w województwie podkarpackim – 366,62 zł. Warto zaznaczyć, że to województwo zwyciężyło w rankingu po raz pierwszy. Na pierwsze miejsce awansowało aż z piątego! Na drugim miejscu znalazło się zachodniopomorskie (357,44), jest to spadek o jedno miejsce w porównaniu do lat 2020-2022. Województwo kujawsko-pomorskie (317) zajęło tym razem trzecie miejsce, czyli utrzymało swoją pozycję w porównaniu z poprzednim okresem.
W kategorii miast wojewódzkim z naszego regionu, w pierwszej dziesiątce znalazł się Toruń – zajął 9. miejsce (średnie wydatki majątkowe per capita 2021-2023 – 2150,18. Bydgoszcz zajęła miejsce 15. (1822,60).
Takie miejsce zajął Włocławek w rankingu Wspólnoty
W rankingu „Wspólnoty” nie zabrakło Włocławka. Znalazł się w pierwszej dziesiątce w kategorii miast na prawach powiatu – po raz pierwszy w historii rankingu. Wcześniej zajmował zdecydowanie dalsze miejsca, teraz uplasował się na 7. miejscu. Średnie wydatki majątkowe per capita w latach 2021-2023 wyniosły we Włocławku 2275,78. W tej kategorii Włocławek wyprzedziły: Świnoujście, Skierniewice, Gliwice, Zamość, Sopot i Krosno. W pierwszej dziesiątce, za Włocławkiem znalazły się natomiast: Żory, Grudziądz i Płock.

„Włocławek z roku na rok zwiększa środki na inwestycje. W tym roku zaplanował 305 mln zł. Pieniądze stara się pozyskiwać z funduszy zewnętrznych, takich jak Fundusz Dopłat, środki UE czy Fundusze Norweskie” – czytamy w rankingu „Wspólnoty”.
W raporcie wyliczono też najważniejsze plany inwestycyjne oraz przykładowe flagowe inwestycje zrealizowane we Włocławku. Spośród zrealizowanych zadań, wymieniono:
432 mieszkania przy ul. Celulozowej - całkowity koszt to 131,5 mln zł (dofinansowanie blisko 104,6 mln zł);
Droga alternatywna dla trasy wojewódzkiej – al. Jana Pawła II. Inwestycja kosztowała 33,7 mln zł (dofinansowanie z Polskiego Ładu Programu Inwestycji Strategicznych wyniosło 15 mln zł);
Trasa łącząca ulice Kruszyńską i Kaliską, koszt to ponad 20 mln zł (5 mln złotych dofinansowania z Polskiego Ładu);
Przebudowa ulicy Lipnowskiej, kosztowała ponad 20 mln zł (dofinansowanie w wysokości 17,1 mln zł z Polskiego Ładu).

„Włocławek zajął 7. miejsce w rankingu wydatków na inwestycje czasopisma samorządowego Wspólnota. Środki realizację inwestycji we Włocławku staramy się przede wszystkim pozyskiwać z funduszy zewnętrznych, m. in. z Funduszu Dopłat, środków EU oraz Funduszy Norweskich” – przekazał prezydent Krzysztof Kukucki w mediach społecznościowych.
Taka jest metoda rankingu wydatków samorządowych „Wspólnoty”
Metoda rankingu czasopisma samorządowego „Wspólnota” jest taka sama, jak w poprzednich latach. Pod uwagę brana jest całość wydatków majątkowych poniesionych w ostatnich trzech latach (w tym przypadku 2021–2023).
„W ten sposób chcemy uniknąć dużych, chwilowych wahań wskaźnika będącego podstawą rankingu. Wydatki inwestycyjne, zwłaszcza w mniejszych jednostkach, cechują się znaczną cyklicznością. W poszczególnych latach mogą być bardzo wysokie, co wiąże się z realizacją ważnej inwestycji, by potem okresowo spadać do niższego poziomu” – wyjaśniają twórcy rankingu.
Paweł Swianiewicz - profesor ekonomii, kierownik Zakładu Studiów Społeczno-Ekonomicznych w Instytucie Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
Julita Łukomska - adiunkt w Katedrze Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego.