- Na pierwszy rzut oka wyglądają niepozornie. Zajmują miejsce w ławkach dla publiczności i z dużą uwagą przyglądają się przebiegowi rozprawy. Jednak nie reprezentują żadnej ze stron. Ich zadaniem jest przyjęcie perspektywy zwykłego obywatela – bez większej wiedzy prawniczej i informacji na temat procedur sądowych. To społeczni obserwatorzy monitorujący pracę sądu. Obecnie w całej Polsce aktywnych jest ich 290 – informuje Fundacja Court Watch Polska.
Obserwatorzy polskiego ruchu court watch zwracają uwagę m.in. na to, czy sądzone osoby czuły się szanowane i traktowane na równi z drugą stroną, czy zostały wysłuchane i miały szansę wypowiedzieć swoje zdanie.
- Zauważyliśmy, że ludzie często nie czują się w sądach właściwie traktowani, a przestępcy są nieadekwatnie karani. Chcemy, żeby każdy był w sądzie szanowany i wyszedł z niego z poczuciem sprawiedliwości. Dlatego, co roku, setki naszych wolontariuszy obserwują rozprawy w całej Polsce. Publikujemy raporty, szkolimy sędziów, jesteśmy głosem obywateli w sądach i Ministerstwie Sprawiedliwości.” - mówi Bartosz Pilitowski, Prezes Fundacji Court Watch Polska.
W ciągu ostatnich siedmiu lat blisko 2 tysiące wolontariuszy dokonało ponad 34 tysiące obserwacji rozpraw w całym kraju oraz ponad 3.700. Reprezentacja wolontariuszy w poszczególnych regionach kraju jest zróżnicowana. Kwestionariusze z województwa kujawsko-pomorskiego w raporcie 2016/2017 stanowiły zaledwie 3 procent z 2.825 obserwacji. Dla porównania, w województwie małopolskim było to 40 procent, a w mazowieckim 12 procent.
Raport z Obywatelskiego Monitoringu Sądów 2016/2017
Dane zebrane przez wolontariuszy podczas obserwowanych rozpraw są co roku analizowane i przedstawiane opinii publicznej w postaci raportu. Aby raporty były rzetelne, wszyscy wolontariusze Fundacji przechodzą najpierw szkolenie z zakresu podstaw wiedzy o strukturze organizacyjnej sądów oraz praw i obowiązków uczestników rozprawy. Poznają także metodologię programu i formularze obserwacji. Mają dostęp do panelu na stronie internetowej, który umożliwia wprowadzanie danych z obserwacji on-line. Co istotne, studenci poprzez udział w monitoringu mogą realizować praktyki studenckie.
Już dziś w Toruniu, na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (ul. Władysława Bojarskiego 3, Audytorium F) odbędzie się szkolenie dla osób, które mają ochotę zostać społecznym obserwatorem sądów. Rozpocznie się o godz. 16 i potrwa półtorej godziny. Szkolenie jest bezpłatne, jednak obowiązują zapisy.
Warto dodać, że jeśli zabraknie miejsc, można zapisać się na listę rezerwową, gdyż – jak informuje Bartosz Pilitowski – takie szkolenia będą powtarzane, a zainteresowane osoby zostaną o nich poinformowane. - Można także zgłaszać sprawy do obserwacji na stronie www.wokandaobywatelska.pl. Może to zrobić każdy – dodaje Bartosz Pilitowski.
Wideo: Info z Polski - 15.03.2018