Mieszkańcy Ciechrza chlubią się prawie tysiącletnimi dziejami swojej wsi. Z przyjemnością i szczególnym wzruszeniem obserwowałem inaugurację starannie zorganizowanych obchodów 950-lecia Ciechrza (gmina Strzelno, powiat mogileński).
Historyczną podstawą tego święta jest dokument królewski Bolesława Śmiałego wystawiony dla klasztoru benedyktynów w Mogilnie w 1065 r. W nim właśnie Ciechrz wymieniony jest w staropolskiej nazwie „Cechre”.
Historia wykopana z ziemi
Oczywiście, dzieje Ciechrza znacznie przekraczają datę określoną królewskim dokumentem. Potwierdziły to ratunkowe badania archeologiczne na trasie gazociągu tranzytowego z Syberii do Niemiec w latach 1995-1996, którymi kierował prof. Lech Czerniak z Poznania.
Wówczas to na wschodnim skraju Ciechrza, na linii brzegowej dawnej rzeczki Sławki odkryto osadę kultury amfor kulistych z około 3100 lat przed naszą erą. Na początku naszej ery nieznani osadnicy podczas wykopu w pozostałościach miejscowego kurhanu natrafili na pochówek ludzki i obrabowali go z dwu zachowanych przy nim naczyń. Archeolodzy znaleźli tu również ślady osadnictwa z okresu wpływów imperium rzymskiego (I-IV wiek naszej ery).
Udokumentowanych odniesień do Ciechrza dopatrzeć się można też u podróżnika zwanego Geografem Bawarskim. On to w połowie IX wieku dostrzegł państwo Goplan i jego czterysta miejscowości, m. in. sąsiadujący z Ciechrzem Rzadkwin.
Miejscowość nie tylko zadbana
Aż do rozbiorów Ciechrz należał do klasztoru mogileńskiego. W 1774 r. stał się własnością króla pruskiego, co zapoczątkowało intensywne osadzanie tu i w okolicznych miejscowościach Niemców. Do zagospodarowania przez nich były grunty folwarku poklasztornego, nazwane Ciechrzem Kolonią, a około 1872 r. zniemczone na Blumendorf.
W tym czasie, według zapisu nauczyciela szkoły realnej w Poznaniu Michała Studniarskiego, Ciechrz miał 20 dymów i 184 mieszkańców, w tym 129 katolików i 55 ewangelików, Blumendorf zaś 19 dymów i 160 mieszkańców, w tym aż 138 ewangelików i 22 katolików. Obok prezentujemy kilka starych zdjęć z Ciechrza, wykonanych na początku XX wieku.
Dzisiejszy Ciechrz zamieszkuje 217 osób. Wieś sprawia wrażenie bardzo zadbanej i zgodnie zmierzającej do wszechstronnego rozwoju. Troszczą się o to wspólnie: Koło Gospodyń Wiejskich, Ochotnicza Straż Pożarna, Sołtyska i Rada Sołecka, a także Stowarzyszenie Rozwoju Wsi „Kwiecista Wieś”. Niewielu wie, że Ciechrz już na początku XX wieku miał przy drodze elektryczną lampę, zasilaną agregatem w jednym z gospodarstw.
Godni pamięci i uznania
Nie tylko w naszym regionie liczne ślady społecznej aktywności pozostawił m. in. ks. Ignacy Czechowski, urodzony w Ciechrzu 4 czerwca 1877 r. Jego rodzicami byli Michał Czechowski, nauczyciel szkół elementarnych, i Jadwiga Ofierska. Po ukończeniu seminarium duchownego ks. Czechowski został wikariuszem w Krostkowie, a w 1912 r. proboszczem w Chodzieży. Po latach powrócił w rodzinne strony, otrzymawszy 1 lipca 1924 r. nominację na proboszcza w Strzelnie.
Ks. Ignacy Czechowski był cenionym kaznodzieją i autorem licznych publikacji. W 1929 r. wydał do dziś przywoływaną „Historię kościołów strzelińskich”, a rok później „Krótkie kazania na niedziele i święta całego roku”. Zgodnie twierdzono, że ks. Czechowski przez całe życie uczył rodaków myślenia obywatelskiego i społecznego zaangażowania. Zmarł 26 lutego 1941 r. w Strzelnie i tu jest pochowany.
Rodzinną wieś ks. Czechowskiego często i miło wspomina m. in. absolwentka szkoły podstawowej w Ciechrzu Malwina Prus-Zielińska, mieszkająca w Poznaniu poetka i autorka kilku książek. Również mnie z tą wsią łączą bardzo bliskie związki. Podobnie jak i znanego regionalistę Mariana Przybylskiego ze Strzelna, który wspomógł mnie merytorycznymi konsultacjami i prezentowanymi tu ilustracjami z początku XX wieku.
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi
Od lutego 2014 r. coraz ważniejszą rolę w życiu Ciechrza pełni Stowarzyszenie Rozwoju Wsi „Kwiecista Wieś”, działająca pod przewodnictwem Zofii Krukowskiej, byłej długoletniej dyrektorki miejscowej Szkoły Podstawowej, a obecnie Sołtyski. Blisko współpracują z nią: Karol Kościelny - zastępca, Beata Przekwas-Pietruszka - sekretarz, Marlena Bąk-skarbnik oraz Piotr Grodzki i Ilona Karczewska-członkowie zarządu.
Mimo krótkiego istnienia stowarzyszenie znacząco wzbogaciło integrację i aktywizację mieszkańców, a także szanse rozwojowe dzieci i młodzieży. Jego staraniem uzupełniono też wyposażenie świetlicy wiejskiej, włączono się w program stypendiów pomostowych dla maturzystów, organizację półkolonii letnich i dwu zabaw charytatywnych.
Równie okazałym dokonaniem stowarzyszenia stało się niedawne święto upamiętniające 950-lecie Ciechrza z licznym udziałem mieszkańców i gości.
