Wykluczeni opiekunowie wzięci na przetrzymanie. O pieniądze muszą walczyć w sądach

Cisza zapadła nad pracami zespołu, który miał ujednolicić systemy orzekania o niepełnosprawności. Pytane przez nas ministerstwo rodziny milczy od 3 tygodni. Tymczasem od wyników prac tego zespołu resort uzależnia, jak zrealizuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego sprzed czterech (!!!) lat, dotyczący nierównego traktowania opiekunów osób niepełnosprawnych.

Jedyny ruch na rzecz opiekunów, to podwyższenie o 100 zł (od listopada) zasiłku dla opiekuna. Teraz wynosi on 620 zł. Zaś świadczenie pielęgnacyjne, o które dopominają się wykluczeni opiekunowie wynosi aktualnie 1477 zł.

Wykluczeni opiekunowie, czyli opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych, od 2013 roku (zmiana przepisów) są traktowani na innych zasadach niż rodzice niepełnosprawnych dzieci. Dostają o ponad połowę niższe wsparcie finansowe i to pod warunkiem, że spełnią inne kryteria, m.in. dochodowe.

W październiku 2014 roku Trybunał Konstytucyjny uznał, że zróżnicowanie wysokości świadczenia ze względu na moment powstania niepełnosprawności jest niezgodne z konstytucją. Zakwestionowanego przepisu jednak z ustawy nie usunął, zostawił to ustawodawcy.

Ministerstwo rodziny ustami różnych swoich przedstawicieli niezmiennie odpowiada, że dopiero zakończenie prac nad reformą orzecznictwa o niepełnosprawności pozwoli na stworzenie kompleksowego systemu wsparcia osób niepełnosprawnych.

Przygotowanie zmian w orzekaniu powierzono Międzyresortowemu Zespołowi ds. Opracowania Systemu Orzekania o Niepełnosprawności oraz Niezdolności do Pracy. Przewodniczy mu prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS. Zespół miał zakończyć prace z końcem marca. Przeciągały się jednak na kolejne miesiące.

W lipcu zarówno wiceminister rodziny Marcin Zieleniecki podczas pobytu w Radziejowie, jak i później (były już) wiceminister Bartosz Marczuk zapewniali, że prace są na ukończeniu, do końca wakacji projekt trafi do Kancelarii Premiera.
Wakacje minęły, cisza trwa.

26 października do ZUS i ministerstwa pracy wysłaliśmy pytania, czy zespół zakończył już prace i jakie są ich rezultaty? Rzecznik ZUS odpowiedział, że to sprawa ministerstwa, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ponaglone o odpowiedź - milczy.

Projekt ustawy dotyczącej ujednolicenia orzekania o niepełnosprawności jednak jest już gotowy i przekazany rządowi. Pisze to prezes ZUS w piśmie do rzecznika praw obywatelskich.

Rezultaty w dalszym ciągu są tajemnicą. Tylko z wywiadów udzielanych przez prof. Uścińską wynika, że oprócz ujednolicenia systemów orzekania o niepełnosprawności ma być także orzekanie o niesamodzielności. Na wdrożenie zmian w orzekaniu potrzeba minimum dwóch lat od uchwalenia ustawy.

Wieści krążą, że projekt na razie (chwilowo) przestał być pilny. Z jakich powodów? Nie wiadomo. Może czeka na polityczną decyzję, może zaproponowane rozwiązania są trudne do przełknięcia i trzeba je czymś „osłodzić”, może chwilowo za dużo spraw - bo za pół roku wchodzi w życie ustawa o PPK, od stycznia mają być przyznawane emerytury matczyne. Może szuka się pieniędzy na realizację? ”Gdybać” można długo.

Opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych tak szybko nie doczekają się realizacji wyroku TK z października 2014 r. Pozostaje im więc dochodzenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przed sądami. Jest to walka długa, ale nie beznadziejna. Kilka dni temu Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Słupsku nieodwołalnie już przyznało świadczenie Pawłowi Palmowskiemu - walczył o nie półtora roku. Nie pomógł nawet wyrok sądu administracyjnego.

Ponieważ rząd zwleka z pomocą wykluczonym opiekunom, inicjatywę przejmuje samorząd. Kraków przygotował projekt uchwały, zgodnie z którym opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych mają mieć wypłacane z miejskiej kasy 500 zł dodatku.

Zdaniem prezydenta Krakowa, pomoc dostanie 450-500 osób, które z powodu konieczności sprawowania opieki nad dorosłą niesamodzielną osobą musiały zrezygnować z pracy.