Wykopaliska w Chełmnie. Liczne ciekawostki w dawnych ogrodach dominikanów

Na działce u zbiegu ul. Kościelnej i Rycerskiej w Chełmnie trwają badania archeologiczne, poprzedzające budowę budynku wielorodzinnego, którą realizuje Chełmińska Społeczna Inicjatywa Mieszkaniowa. Obszar ten znajduje się w granicach Starego Miasta, które od 1953 r. wpisane jest do rejestru zabytków, a od 2005 r., rozporządzeniem Prezydenta RP, ma status Pomnika Historii.

- Teren badań leży w granicach Starego Miasta Chełmna, od drugiej połowy XIII wieku zamkniętego murami miejskimi. Był to obszar peryferyjny, położony na uboczu, pod murami obronnymi, wykorzystywany przez zakonników klasztoru dominikanów jako zaplecze gospodarcze, ogrody i warzywniaki – opowiada dr Wojciech Siwiak z Pracowni Archeologiczno-Konserwatorskiej w Bydgoszczy.

Dominikanie przybyli do Chełmna w XIII wieku, w czasie lokacji miasta. Ich kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła powstawał wraz z zabudową Chełmna. - Dominikanie zbudowali go zgodnie z obowiązującym prawem, czyli wraz z odcinkiem murów obronnych i basztą, która do dziś nazywa się basztą dominikańską – podkreśla archeolog.

Teren, na którym prowadzone są wykopaliska, do XX wieku pozostawał niezabudowany. - W XX wieku posadowiono na nim dwa obiekty, przypuszczalnie murowane, o charakterze gospodarczo-warsztatowym. Obecnie nie istnieją – dodaje archeolog.

Dotychczas nie prowadzono tu obserwacji archeologicznych. Aktualne badania trwają od lipca. Archeolodzy zrealizowali dotąd siedem wykopów o wymiarach 2 - 3 na 10 metrów.

- Pozostało dwa razy tyle, obszar badań wyniesie koło 600 metrów. To pierwsze na taką skalę wykopaliska w tym wzorcowym dla innych miast mieście – podkreśla dr Siwiak.

Ma on na myśli prawo chełmińskie, odmianę prawa magdeburskiego, które powstało w 1233 roku w Chełmnie i Toruniu. Obowiązywało na Pomorzu, Prusach, Mazowszu, Warmii i Podlasiu. - Na jego podstawie założono ponad sto miast – tłumaczy dr Siwiak.

Archeolodzy dotarli już do śladów z początków Chełmna. Znaleźli kłódki, klucze, kotwy szkutnicze, noże i spieki po obróbce metalurgicznej.

- To ślady działalności wytwórczej, obróbki żelaza – uściśla archeolog. - Są też pozostałości po działalności spożywczej, jak paleniska, poprodukcyjne doły odpadkowe z licznymi szczątkami zwierzęcymi i warstwami popiołów oraz spalenizny, a także militaria: grot włóczni, bełty, ostroga, itd.

Do tego badacze pozyskali liczne fragmenty późnośredniowiecznej ceramiki. - W końcowym etapie badań może ich być kilkanaście tysięcy – zapowiada dr Siwiak. - W większości są to elementy ceramiki przeznaczonej do codziennego użytku.
Wśród znalezisk jest też szklana pieczęć. - Z podpisem browaru i herbem właścicieli, pochodzących przypuszczalnie z dzisiejszego Mierzęcina na Pomorzu Zachodnim – dodaje dr Wojciech Siwiak.