Zakaz fotografowania. Uwaga z aparatem i telefonem - w wielu miejscach pojawią się takie tablice

Projekt rozporządzenia dotyczący trybu i terminów wydawania zezwoleń na fotografowanie pojawił się na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Chodzi o „filmowanie lub utrwalenie w inny sposób obrazu obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa państwa”.

W założeniu projekt wzmocniać „ochronę obiektów ważnych dla bezpieczeństwa państwa”. Rozporządzenie jest konsekwencją uchwalonej w lipcu ubiegłego roku nowelizacji ustawy zaostrzającej kary za szpiegostwo. Ujęto w niej zakaz fotografowania oznaczonych obiektów ważnych dla bezpieczeństwa państwa i infrastruktury krytycznej.

Zezwolenie ma być wydawane na wniosek zainteresowanej osoby lub podmiotu w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia doręczenia wniosku. Wniosek zawierać ma pełne dane osoby lub podmiotu, nazwę i adres obiektu oraz cel planowanych czynności.

Znakiem „zakaz fotografowania” oznaczone mają być budynki wskazane przez organy odpowiedzialne za ochronę poszczególnych obiektów. Ostrzegać przed tym ma określony znak, którego projekt zaprezentowano w rozporządzeniu.

A zatem wszystkie obecnie wywieszone tablice z „zakazem fotografowania” stracą ważność. Koszty związane z wymianą (dotyczą 25 tys. obiektów) wynieść mają około 1 mln zł.

Naruszenie zakazu fotografowania stanowi obecnie wykroczenie, zagrożone karą aresztu lub grzywny, zgodnie z art. 683a ustawy. Sąd może również orzec przepadek przedmiotów związanych z tym wykroczeniem, nawet jeśli nie należą one do sprawcy. Policja i inne organy mogą tymczasowo zająć przedmioty, jeśli dowiedzą się o wykroczeniu zagrożonym przepadkiem przedmiotów i zajęcie jest niezbędne do zabezpieczenia wykonania tego przepadku. W przypadku funkcjonariuszy żandarmerii - mogą oni tymczasowo zająć sprzęt fotograficzny jedynie w przypadku, gdy osoba naruszająca zakaz przebywa na terenie lub w obiekcie jednostki wojskowej.

Zmiany w przepisach z jednej strony utrudnią życie fotografom, ale z drugiej – porządkują dotychczasowych chaos. Przed ubiegłoroczna nowelizacją ustawa mówiła o zakazie fotografowania obiektów „szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa”, a nawet dwóch kategoriach tych obiektów. W jednym miałyby się znaleźć „najważniejsze z ważnych” obiektów, do drugiego różne instytucje i służby miałyby dopisywać swoje propozycje.

Co znajdowało się w tym wykazie? No właśnie, i tu zaczynają się schody, bo lista zawierała 24 typy chronionych obiektów - przede wszystkim o budynki użytkowane przez policję, pograniczników, strażaków, ale również o zakłady produkujące, remontujące oraz magazynujące broń. Zakazem objęte są również zakłady, w których prowadzone są prace badawczo-rozwojowe lub konstruktorskie w zakresie produkcji na potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa

Obok wszystkich obiektów związanych z MON i służb specjalnych, znajdują się na niej np. obiekty podlegające i nadzorowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Gdyby zakaz fotografowania miał obowiązywać wobec wszystkich tych obiektów, nie moglibyśmy fotografować nie tylko sądów i placówek penitencjarnych, ale również Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, izb morskich, a także Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury oraz Szkoły Wyższej Wymiaru Sprawiedliwości. Na liście są również „obiekty, w których wytwarza się, przetwarza, stosuje lub przechowuje materiały jądrowe oraz źródła i odpady promieniotwórcze”. To oznaczałoby, że zakazane jest fotografowanie szpitali, a nawet wielu lecznic weterynaryjnych i gabinetów stomatologicznych, bo wszędzie tam spotkać dziś można aparaty rentgenowskie. Ale to nie wszystko – w zestawieniu znalazły się również „mosty i tunele, które znajdują się w ciągu dróg o znaczeniu obronnym, a najbliższy możliwy objazd jest położony w odległości powyżej 100 km”.

Teraz natomiast sytuacja wydaje się o tyle prostsza, że zakaz będzie obowiązywał wyłącznie obiekty na których umieszczono tablicę ostrzegawczą. Ale to nie koniec kłopotów – ustawa mówi o utrwalaniu wizerunku. Pominięto jednak transmisje na żywo, w których obraz jest przekazywany, ale nie rejestrowany.

Art. 616a. 1. Zakazuje się, bez zezwolenia, fotografowania, filmowania lub utrwalania w inny sposób obrazu lub wizerunku:

1) obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów resortu obrony narodowej nieuznanych za obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów infrastruktury krytycznej, jeżeli zostały oznaczone znakiem graficznym wyrażającym ten zakaz, zwanym dalej „znakiem zakazu fotografowania”;

2) osób lub ruchomości znajdujących się w obiektach, o których mowa w pkt 1.

2. Zakazu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli czynności wymienione w tym przepisie są wykonywane w ramach ochrony obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

3. O oznaczeniu obiektu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, znakiem zakazu fotografowania decyduje organ właściwy w zakresie ochrony tego obiektu, uwzględniając zagrożenia dla bezpieczeństwa obiektu.

4. Obiekty objęte zakazem, o którym mowa w ust. 1, oznacza się znakiem zakazu fotografowania w sposób i w miejscach zapewniających widoczność tych znaków dla osób postronnych. Oznaczenia obiektu dokonuje podmiot władający obiektem.

5. Zezwolenia na fotografowanie, filmowanie lub utrwalanie w inny sposób obrazu obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, wizerunku osób lub ruchomości, o których mowa w ust. 1 pkt 2, udziela organ, o którym mowa w ust. 3, mając na uwadze konieczność zapewnienia bezpieczeństwa obiektu oraz interes bezpieczeństwa i obronności.
6. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb oraz terminy wydawania zezwoleń, o których mowa w ust. 5, oraz wzór znaku zakazu fotografowania, sposób jego uwidocznienia, utrwalenia i rozmieszczenia w lub na obiektach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mając na uwadze zapewnienie sprawności postępowania oraz jednoznaczności, widoczności i czytelności zakazu w lub na obiekcie.

Art. 683a. 1. Kto bez zezwolenia fotografuje, filmuje lub utrwala w inny sposób obraz obiektu, o którym mowa w art. 616a, oznaczonego znakiem zakazu fotografowania, albo wizerunek osoby lub ruchomości znajdującej się w takim obiekcie,
podlega karze aresztu albo grzywny.

2. W razie popełnienia wykroczenia określonego w ust. 1 można orzec przepadek przedmiotów pochodzących z tego wykroczenia oraz służących do popełnienia wykroczenia, choćby nie stanowiły własności sprawcy.