Zatrzymajmy się na chwilę przy kapliczkach

"Kapliczki i krzyże przydrożne w gminie Cekcyn" to tytuł bogato ilustrowanej publikacji Stowarzyszenia na Rzecz Ocalenia Śladów Przeszłości w Gminie Cekcyn "Światło". To już drugie, poszerzone wydanie albumu.

- Chcemy chronić zabytki oraz kulturę materialną i duchową na Pomorzu, szerzyć wiedzę historyczną, a także tolerancję kulturową, w tym religijną - wyjaśnia nam Jan Bonk, prezes stowarzyszenia.
Jan Bonk przekonuje, że krzyże i kapliczki przydrożne stanowią ozdobę gminy Cekcyn, a zarazem dają przekaz wiary minionych i współczesnych pokoleń.

"Swoim istnieniem dawały nadzieję, wskazywały drogę, chroniły przed nieszczęściami, utwierdzały w wierze, zachęcamy do modlitwy i zastanowienia się nad własnym życiem" - czytamy w książce - albumie.

Pobożni mieszkańcy wsi pragnęli obecności bożego patrona, który swą mocą ochroni ich od chorób i innych nieszczęść. Stawiali więc ludzie kapliczki Matce Boskiej i Chrystusowi, ale także świętym Florianowi, Hubertowi, Rochowi, Janowi Chrzcicielowi. Nierzadko kapliczki stawiano w podzięce za cudowne ocalenie, za pomyślność, szczęśliwy powrót z wojny, tułaczkę, zesłanie.

Krzyże i kapliczki wykonywali miejscowi lub wędrowni artyści, stolarze i kowale. Z czasem dołączyli do nich murarze, malarze, nawet spawacze.

Z publikacji dowiadujemy się też, iż krucha, tymczasowa forma sprawiła, że żadna kapliczka w okolicach Cekcyna nie jest starsza niż XX-wieczna, choć liczne ślady archeologiczne w pobliżu tych istniejących wskazują, że stały tu wcześniej. Większość kapliczek zniszczyły okupacyjne władze niemieckie.

Odbudowywane więc były albo zaraz po wojnie, albo później. Odbudowuje się je i remontuje do chwili obecnej.

Album poświęcony kapliczkom jest 7. publikacją stowarzyszenia "Światło" poświęconą historii, tradycji i kulturze.

Ocalone cmentarze

Przez 14 lat działalności stowarzyszenia z jego inicjatywy odremontowało 10 zabytkowych cmentarzy ewangelickich. Ustawiono 70 kierunkowskazów do zabytków przyrody i kultury, wyznaczyło dwa miejsca w gminie Cekcyn, przez które przebiega 18. południk.

W regionie grudziądzkim

Także w Grudziądzu myśli się o kapliczkach. Jacek Treichel, społeczny opiekun zabytków, prosi o wsparcie projektu jego autorstwa pn. "Krzyże i kapliczki przydrożne regionu grudziądzkiego".

Pan Jacek chce zewidencjonować możliwie wszystkie małe obiekty sakralne w powiecie i w samym Grudziądzu: krzyże i kapliczki przydrożne, dzwonnice wolnostojące.

"Sądzę i jestem o tym przekonany, że sam nie jestem w stanie odnaleźć wszystkich, nierzadko zapomnianych obiektów" - pisze w lutowym wydaniu "Krajoznawcy Kujawsko-Pomorskiego". I dlatego apeluje o pomoc. Mogą to być zdjęcia, dane GPS, informacje dotyczące fundatorów, okoliczności powstania, osób lub instytucji zajmujących się nimi obecnie. Wszystkie informacje zostaną wprowadzone do ewidencji opracowywanego projektu.

Propozycje można przesyłać do redakcji "Gazety Pomorskiej" na adres: [email protected]
Przekażemy je panu Jackowi.