Okazały cmentarz ewangelicki w Zbrachlinie był prawie niewidoczny nim zajęła się nim Lidia Dobrowolska, prezes Towarzystwa Ochrony Krajobrazu Kulturowego „Sukcesja”.
- Zachęcił mnie do tego ks. Andrzej Danielski, proboszcz parafii w Niewieścinie. Pomysł poparło wielu ludzi z gminy Pruszcz. To dzięki ich zaangażowaniu cmentarz zmienia swoje oblicze - zaznacza Dobrowolska.
Uporządkowane zostały nagrobki, a także starodrzew.
- Odsłoniliśmy piękną aleję lipową. Jej istnienie zaskoczyło nawet uczniów, którzy regularnie przechodzą przez cmentarz w drodze na przyszkolny stadion - zauważa Dobrowolska.
Gimnazjaliści ze Zbrachlina mają czynny udział w projekcie. Jego częścią był letni obóz wolontariacki, podczas którego młodzież pomogła w inwentaryzacji 70 pochówków, ale też pogłębiła wiedzę o ewangelikach przed laty żyjących w sąsiedztwie.
- Cały czas dowiadujemy się czegoś nowego. Podczas prac porządkowych mieszkanka Zbrachlina powiedziała nam, że gdzieś na tym cmentarzu znajduje się mogiła zbiorowa. Chcemy ustalić jej położenie i je oznaczyć - zapowiada Dobrowolska.
Docelowo cmentarz ma być przekształcony w park pamięci. - Na skraju między cmentarzem a stadionem powstanie wiata, którą sołectwo buduje z myślą o sportowcach. Wykorzystamy jej tył; wyeksponujemy na nim elementy, które nie wiadomo gdzie przypisać.
https://pomorska.pl/zapomniane-cmentarze/ar/6932235Park pamięci ma być zadbany, staną w nim ławki.
- Chcemy ożywić cmentarz. Jako park będzie miejscem wypoczynku oraz refleksji. Także nad tym, że kiedyś ewangelicy żyli wśród nas, a teraz my żyjemy obok nich.
Dobrowolska zwraca uwagę na przychylny tej idei klimat.
- Urzędnicy, nauczyciele, uczniowie, mieszkańcy... możemy liczyć na wszystkich. Bezcenna jest pomoc przedsiębiorców Macieja Baumgarta i Rafała Kempińskiego, którzy użyczyli nam sprzętu.
Dalszą opiekę nad cmentarzem oferuje Kamil Mykowski, dyrektor Gimnazjum w Zbra-chlinie: - Nasz pan woźny czuje się odpowiedzialny za to miejsce, uczniowie również. Będziemy grabić liście, zbierać śmieci, w dzień Wszystkich Świętych postawimy znicze.
Sobotnie porządki na cmentarzu i niedzielne prezentacje poświęconej tej akcji to nie koniec działań w Zbrachlinie. Kolejnym etapem jest ogrodzenie ewangelickiej nekropolii.
