Zmiany w limitach dorabiania do emerytury i renty. Nowe zasady od grudnia 2024

Limity zarobkowe dla pracujących emerytów i rencistów zmieniają się cztery razy w roku i są uzależnione od średniej płacy krajowej. Ogłasza je prezes Głównego Urzędu Statystycznego. W porównaniu do poprzedniego kwartału (wrzesień-listopad) są wyższe, ponieważ wzrosło przeciętne wynagrodzenie w Polsce.

Od grudnia 2024 roku do lutego 2025 roku granicą bezpiecznego dorabiania jest kwota 5713,20 zł brutto, co stanowi 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zarobki nieprzekraczające tej kwoty nie wpłyną na zmniejszenie wypłacanej przez ZUS emerytury lub renty.

- Aby Zakład nie wstrzymał wypłaty świadczenia, dodatkowy miesięczny przychód w grudniu, styczniu i lutym nie powinien przekraczać 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, co odpowiada kwocie 10 610,20 zł brutto – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Przychód przekraczający 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (5713,20 zł brutto), ale nieprzekraczający 130 proc. (10 610,20 zł brutto) przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia może skutkować obniżeniem świadczenia o kwotę przekroczenia, przy czym zmniejszenie to nie może być wyższe niż ustalona maksymalna kwota obniżenia. Ta maksymalna kwota do kolejnej waloryzacji w marcu 2025 roku wynosi:

• 890,63 zł dla emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 668,01 zł dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz
• 757,08 zł dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

Seniorzy muszą pamiętać, że dodatkowe zarobki mogą spowodować zawieszenie lub zmniejszenie ich świadczeń przez ZUS. Dotyczy to tylko zarobków z działalności objętej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, np. z umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy agencyjnej czy też umowy o dzieło zawartej z własnym pracodawcą. W przypadku umowy o dzieło zawartej z innym niż własny pracodawca emeryt lub rencista może dorabiać bez ograniczeń, bo jest to umowa nieoskładkowana.

Na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń wpływa także przychód uzyskany z tytułu pełnienia służby w tzw. służbach mundurowych, czyli w policji, straży pożarnej itd. Począwszy od 1 stycznia 2015 roku na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury czy renty wpływa także przychód osiągany przez osoby będące członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji.

Jak informuje ZUS, liczba czynnych zwodowano seniorów, od kilku lat stale rośnie. W 2018 roku w całym kraju pracujących emerytów było 747 tys., a pod koniec 2023 roku 854 tys. W ciągu ostatnich 5 lat wzrost nastąpił o 14 proc.

Wśród pracujących emerytów na koniec ubiegłego roku przeważały kobiety i stanowiły 57,8 proc. spośród zatrudnionych seniorów. Ponad 96 proc. to osoby w wieku 60/65 lat i więcej. Średni wiek pracujących emerytów wyniósł 67 lat i 3 miesiące. Dla mężczyzn było to 68 lat i 9 miesięcy, dla kobiet – 66 lat i 1 miesiąc. W gronie zatrudnionych emerytów największą grupą są osoby pracujące na umowę o pracę, stanowią one 39,1 proc. ogółu tej zbiorowości. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność to 29,3 proc., a osoby pracujące na umowę zlecenia – 25,7 proc.

Najwięcej pracujących emerytów zatrudnianych jest u płatników świadczących usługi związane z opieką zdrowotną i pomocą społeczną. Stanowią oni 15,6 proc. pracujących emerytów. Kolejny najczęściej zatrudniający seniorów sektor naszej gospodarki to działalność związana z handlem hurtowym i detalicznym, naprawą pojazdów samochodowych i motocykli-13,6 proc.

Limity zarobkowe nie dotyczą emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny (60/65 lat). Wyjątek stanowią jedynie seniorzy, którym ZUS podwyższył emeryturę do wysokości świadczenia minimalnego (od marca br. 1780,96 zł brutto).

- W przypadku, gdy przychód z pracy przekroczy kwotę podwyższenia do minimalnej emerytury, świadczenie za dany okres zostanie wypłacone w niższej kwocie, bez dopłaty do minimum - wyjaśnia Krystyna Michałek.

Zarobkować bez ograniczeń mogą także niektórzy renciści. Dotyczy to osób pobierających renty dla inwalidów wojennych oraz inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy jest związana ze służbą wojskową. Przywilej ten obejmuje również renty rodzinne przysługujące po osobach uprawnionych do tych świadczeń. Świadczeniobiorcy pobierający rentę rodzinną, która jest korzystniejsza kwotowo od własnej emerytury ustalonej z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, również nie muszą martwić się limitami przychodów.