Zwrot kosztów dowozu dziecka z niepełnosprawnościami do szkoły. Co się zmieni? Nowelizacja ustawy zatwierdzona w Senacie

Za przyjęciem zmian było 97 senatorów, a więc wszyscy obecni na głosowaniu. Jest to nowelizacja ustawy Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Projekt nowelizacji był inicjatywą legislacyjną Senatu. W wersji pierwotnej dotyczył tylko dowozu dzieci i uczniów z niepełnosprawnościami. Intencją autorów projektu było urealnienie kwoty refundacji rodzicom dowozu do placówek oświatowych dzieci z niepełnosprawnościami.

Nowe przepisy wprowadzają zmiany w systemie zwrotu kosztów dowozu dzieci, młodzieży i uczniów z niepełnosprawnościami do przedszkoli, szkół i innych placówek oświaty. Ponadto zwiększa maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na zakup przez samorządy podręczników i ćwiczeń dla uczniów.

Zgodnie z przepisami, obowiązkiem gminy jest zapewnienie dzieciom z niepełnosprawnościami bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, innej formy wychowania przedszkolnego lub ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku przedszkolnego lub szkolnego albo zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna na zasadach określonych w umowie zawartej między wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) a rodzicami lub opiekunami, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice lub opiekunowie.

Rodzicom przysługuje zwrot kosztów przewozu dzieci, młodzieży i uczniów według algorytmu, w którym jedną z decydujących zmiennych jest średnia cena jednostki paliwa w danej gminie. Określa ją na każdy rok szkolny rada gminy. Samorządy najczęściej wyliczają ją na podstawie cen w kilku stacjach. Umowy są zawierane raz do roku.

W nowelizacji zapisano, że zwrot kosztów jednorazowego przewozu będzie – tak jak obecnie – następował w wysokości określonej według wzoru z trzema zmiennymi. Wśród zmiennych są: liczba kilometrów przewozu dziecka drogami publicznymi z miejsca zamieszkania do przedszkola lub szkoły, a także przewozu rodzica z tego miejsca do miejsca zamieszkania lub miejsca pracy i z powrotem oraz stawka za kilometr przejazdu pojazdu. Stawkę za kilometr przejazdu – również tak jak obecnie – ma określać rada gminy, w drodze uchwały, ale stawka ta nie będzie teraz mogła być niższa, niż określona w przepisach wydanych na podstawie ustawy o transporcie drogowym.

Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym minister infrastruktury wydaje rozporządzenie w sprawie zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.

Podczas procedowania projektu senackiego w Sejmie dodano do niego zapisy dotyczące zwiększenia w tym roku maksymalnego limitu wydatków z budżetu państwa na zakup przez samorządy podręczników i ćwiczeń. Poprawki tego dotyczące zgłosili posłowie PiS. Zostały one przyjęte przez Sejm. Senat zaopiniował je pozytywnie.

Zgodnie z nimi w 2022 r. z 273 mln zł do 340 mln zł zwiększony zostanie limit wydatków z budżetu państwa na realizację bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych, przeznaczonych do obowiązkowych zajęć edukacyjnych. W nowelizacji określono też nowe terminy składania wniosków i udzielania dotacji w 2022 roku.

Podczas prac w Sejmie Ministerstwo Edukacji i Nauki wskazało, że zmiany te są konieczne m.in. w powodu rozpoczęcia nauki w polskich szkołach przez uczniów pochodzących z Ukrainy, którzy przybyli w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Uczniowie szkół podstawowych korzystają z podręczników będących własnością szkoły i udostępnianych im bezpłatnie. Samorządy dostają środki z dotacji budżetu państwa na zakup tych podręczników i zestawów ćwiczeń dla uczniów w ramach tzw. dotacji podręcznikowej. Uczniowie szkół ponadpodstawowych nie są objęci tym systemem.

Nowe przepisy dotyczące zwrotu kosztów dowozu dzieci z niepełnosprawnościami do jednostek systemu oświaty mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Natomiast przepisy dotyczące wydatków na finansowanie zakupu podręczników i ćwiczeń mają wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw. Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.