Żyto hybrydowe i jego przewaga nad odmianami populacyjnymi. Ważny jest materiał siewny

Żyto hybrydowe i populacyjne to dwie główne grupy odmian tego zboża, które różnią się sposobem rozmnażania i szeregiem cech użytkowych. Jak powstają?

• Żyto populacyjne: Powstaje w wyniku wielokrotnego rozmnażania generatywnego (przez nasiona). W populacji występuje duża różnorodność genetyczna, co sprawia, że jest bardziej odporne na choroby i stresy środowiskowe.
• Żyto hybrydowe: Powstaje przez skrzyżowanie dwóch ściśle określonych linii rodzicielskich. Dzięki temu potomstwo jest bardziej jednorodne genetycznie i wykazuje większą przewidywalność cech.

Odmiany hybrydowe nie są już nowością. Pierwsza odmiana hybrydowa (mieszańcowa) pojawiła się na naszym rynku w 1995 roku, wspomina Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Wykazywała się zdecydowanie wyższym plonem, ale słabością wrażliwość na choroby.

Od tej pory postęp hodowlany zrobił swoje. Plonowanie odmian mieszańcowych według danych Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych jest obecnie (dane z 2021 r.) około 20-30 proc. większe w stosunku do plonu odmian populacyjnych. Żyta hybrydowe są w takim samym stopniu odporne na choroby jak odmiany populacyjne.

Przedplon ma duże znaczenie dla żyta, a w tym przypadku najlepszym będą

• rośliny strączkowe,
• ziemniaki wczesne i średniowczesne,
• owies,
• jęczmień.

Termin siewu. Żyto hybrydowe zazwyczaj wysiewa się nieco wcześniej i w mniejszych ilościach niż populacyjne. Warmińsko-Mazurski ODR zaleca, by w przypadku żyta tradycyjnego siać w okresie 15-30 września, a nawet do 5 października, natomiast siew hybrydowy powinniśmy zacząć od ok. 5 września i zakończyć przed jego końcem.

ODR: Użycie do siewu żyta mieszańcowego z własnego zbioru będzie skutkowało niestety znacznym spadkiem plonu. Podyktowane jest to utratą cech mieszańcowych

Dzięki lepszej jakości ziarna i większej jednorodności plonowanie żyta hybrydowego jest często wyższe. Dlatego duże znaczenie ma zabieg regulatorami wzrostu. Jego zadaniem jest zapewnić, że rośliny w pozycji pionowej doczekają do żniw. Najistotniejszy, pierwszy zabieg powinien być wykonany w fazie od początku strzelania w źdźbło do fazy pierwszego kolanka, radzą specjaliści z ODR.

• Mniejsza zawartość substancji antyżywieniowych sprawia, że ziarno żyta hybrydowego jest lepszą paszą dla zwierząt.
• Jednorodność genetyczna hybryd przekłada się na mniejsze wahania plonów w różnych warunkach uprawowych.
• Żyto hybrydowe to nowoczesna odmiana, która oferuje wiele korzyści w porównaniu do tradycyjnych odmian populacyjnych.
• Jednak wybór odpowiedniej odmiany zależy od konkretnych warunków uprawowych i celów produkcji.

Chociaż żyto hybrydowe oferuje wiele zalet w porównaniu do żyta populacyjnego, warto zwrócić uwagę również na jego potencjalne wady. Jedną z nich może być wyższa cena nasion.

Rolnicy uprawiający żyto hybrydowe są bardziej zależni od producentów nasion, co może ograniczać ich wybór i podnosić koszty produkcji. Jeśli rolnik zdecyduje się zebrać nasiona z własnego pola i wykorzystać je do siewu w kolejnym roku, to cechy hybrydowe zostaną utracone, a plonowanie będzie znacznie niższe.

Jednocześnie trzeba zachować czujność podczas zakupu materiału siewnego. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa przypomina, tylko materiał siewny zaopatrzony w etykietę urzędową daje gwarancję zakupu odmiany hybrydowej żyta.

Sprzedaż materiału siewnego mogą prowadzić przedsiębiorcy lub rolnicy wpisani do ewidencji prowadzonej przez Wojewódzkiego Inspektora.
(...)
Za prowadzenie obrotu materiałem siewnym bez zgłoszenia właściwemu wojewódzkiemu inspektorowi może być nałożona opłata sankcyjna w wysokości 2270 zł.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal Strefa Agro codziennie. Obserwuj Strefę Agro!