Według amerykańskiego historyka Davida Khana, Marian Rejewski sam zrobił to, co miało szanse dokonać 1000 kryptologów testujących po cztery klucze na minutę, pracujących codziennie przez... 1,8 miliarda lat!!! Bowiem liczba możliwości Enigmy była astronomiczna - 10,5 kwadrylionów (jedynka i 24 zera).
Jest ławeczka, na której 10 lat temu przysiadł nasz genialny matematyk, są tablice pamiątkowe (np.na Wileńskiej 6) i grób na wojskowych Powązkach. Tam dziś złożone będą kwiaty. Bo dziś są 110. urodziny kryptologa.
Bez wątpienia mijające dziesięciolecie można nazwać dekadą Mariana Rejewskiego. Dobrze, że genialny matematyk rodem z Bydgoszczy, twórca udanego ataku kryptologicznego na utajniane maszynowo niemieckie szyfry, doczekał się należnego mu uznania. Wielka szkoda, że za życia nie mógł cieszyć się ze swojego kryptologiczno-matematycznego dorobku i sławy, którą przyniósł Polsce.
Marian Rejewski urodził się 16 sierpnia 1905 r. przy ul. Wileńskiej 6 w Bydgoszczy. Po skończeniu Gimnazjum Klasycznego rozpoczął studia w Poznaniu. W 1932 r. podjął pracę jako kryptolog w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w Warszawie. Kilka miesięcy później rozwiązał zagadkę "Enigmy" (w dalszych pracach nad Enigmę wielki udział mieli Jerzy Różycki i Henryk Zygalski).
Podczas wojny Rejewski przebywał we Francji i w Wielkiej Brytanii. Do Polski wrócił w 1946 r. Przez następne 20 lat mieszkał w Bydgoszczy. Swojego matematycznego geniuszu w żaden sposób nie mógł jednak wykorzystać.
O tym, że jest współtwórcą jednego z najwybitniejszych osiągnięć polskiego wywiadu świat dowiedział się dopiero w 1973 r. Wtedy Rejewski mieszkał już w Warszawie. Zmarł 13 lutego 1980 r. Spoczywa na Powązkach.
Podczas międzynarodowej konferencji, która odbyła się w Bydgoszczy w 2004 r. David Kahn mówił, że gdyby alianci nie czytali niemieckich depesz szyfrowanych "Enigmą" (polski wywiad podzielił się z Francuzami i Anglikami tajemnicą "Enigmy" w lipcu 1939 r.), wojna trwałaby dłużej i pochłonęłaby jeszcze parę milionów ofiar.
