Bezcenne dzieła sztuki sakralnej na wyciągnięcie ręki [zdjęcia, wideo]

Na wznoszącym się łagodnie brzegu Jeziora Tonowskiego znajduje się kościółek pw. św. Katarzyny. Ze świecą szukać takiego drugiego w województwie kujawsko-pomorskim. Maleńka jest ta świątynia, urocza, przywodząca na myśl góralskie budowle. Jakaż musi tu być Pasterka, jak brzmieć muszą kolędy? - wypada westchnąć u progu świąt. Podobnie, niezwykły nastrój panuje w kościele w pobliskich Żernikach. Jego ceglane mury kryją bezcenne skarby sztuki sakralnej. Skórki i Żerniki odwiedziliśmy tuż przed pierwszym śniegiem, ale i tak było cudownie.

Historia wsi Skórki w południowo-zachodniej części regionu zaczyna się w 1396 r., gdy pojawiła się pierwsza pisana wzmianka. W tym czasie Skórki i cała wschodnia Wielkopolska należały do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Drewniany kościółek św. Katarzyny, pełniący dziś rolę kaplicy parafii w pobliskim Kołdrąbiu, wzniesiono w 1857 r. Nawa posiada konstrukcję zrębową, wieża szkieletowo-ramową. Dach kryty jest gontem. Wnętrze zdobi m.in. późnobarokowy ołtarz z II poł. XVIII w., zatem o ok. 100 lat starszy od samego kościółka. Podziwiać tu można także współczesne obrazy i rzeźby sakralne wykonane przez artystów ludowych. Dodatkowo, na uwagę zasługuje znajdująca się w kruchcie kropielnica wykonana w XVIII stuleciu z granitowego żarna. Kaplica w Skórkach została niedawno wyremontowana ze środków unijnych - z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz z pieniędzy zebranych przez parafię w Kołdrąbiu (Skórki należą do parafii kołdrąbskiej). Przykościelny teren otoczony jest murkiem, spoza którego roztacza się rozległy widok na pola uprawne i na Jezioro Tonowskie. To akwen rynnowy, znajdujący się na szlaku rzeki Wełny, która w województwie kujawsko-pomorskim zatacza łuk z południa ku zachodowi i kilka kilometrów za Janowcem Wielkopolskim wpływa w granice województwa wielkopolskiego (o spływie kajakowym kujawsko-pomorskim odcinkiem Wełny pisaliśmy w jednym z październikowych wydań "Pomorskiej").

W naszym rajdzie po kujawsko-pomorskiej Wielkopolsce (granicą geograficzną jest rzeka Noteć) zajrzyjmy też do innego niezwykłego kościoła, również niewielkiego, ale już ceglanego, wzniesionego w stylu gotyckim. Mowa o kościele parafialnym pw. Narodzenia NMP w Żernikach. Skórki i Żerniki dzieli zaledwie kilka kilometrów. Żerniki leżą na drugim brzegu doliny Wełny, nieco bliżej Janowca Wielkopolskiego. Historia tej świątyni sięga 1467 r., gdy wzniesiono ją w miejscu poprzedniej - drewnianej z XIII lub XIV stulecia. Fundatorem był prawdopodobnie dziedzic tutejszych dóbr - Mikołaj Żernicki. Ród Żernickich wywodzący się Drejów był założycielem tej miejscowości, która już 1298 r. wymieniana była jako miasto. Z dawnych czasów świetności zachował się małomiasteczkowy charakter Żernik - zespół budynków wokół rynku. Miejscowość straciła prawa miejskie w 1849 r. Późnogotycka, masywna, podparta skarpami budowla sakralna zwieńczona jest barokowym szczytem. Wnętrze kościoła kryje prawdziwe arcydzieła sztuki sakralnej, zwłaszcza freski wykonane na ścianie w 1573 r. Odkryto je przypadkowo podczas remontu przeprowadzonego w 1978 r. W stylu gotyckim wyrzeźbiono też w XVI w. drewnianą rzeźbę Chrystusa Frasobliwego (97 cm wysokości). W tradycji gotyku wykonano ponadto drewnianą chrzcielnicę (XV/XVI w.) oraz płaskorzeźbę Grupy Nawiedzenia (pierwsza połowa XVII w.). Wspaniały, bogato rzeźbiony ołtarz główny to już dzieło z drugiej połowy XVII w. reprezentujące manieryzm.

Udostępnij