W Polsce żyje już ponad 101,3 tys. bobrów europejskich. Gryzoń jest znany jako budowniczy tam. Przyrostowi liczebności bobra służą niezagrożone siedliska, ochrona i brak naturalnych wrogów. Liczba zgłoszeń szkód w ciągu jednego roku wyniosła 6 410, a wartość wypłaconych za nie odszkodowań to prawie 17,2 mln zł. W skali województwa takich zgłoszeń w 2015 roku było 89, co przełożyło się na 477 tys. zł odszkodowań. Bobrów w województwie kujawsko-pomorskim mamy 4 750 osobników (tak mówią najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego z grudnia 2015 roku).
Bobrów zdecydowanie przybyło w naszym kraju, co pokazuje poniższa infografika. Na początku lat 80. ubiegłego stulecia było ich w Polsce ok. 1,5 tys., dekadę później ok. 5 tys., na początku XXI wieku - już niemal 24,5 tys. bobrów, a teraz ich populacja przekracza 101 tys. zwierząt.
liczebność bobrów europejskich w Polsce
Create bar charts
- Do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wpływa rocznie ok. 120 wniosków o wypłatę odszkodowań za szkody wyrządzone przez bobry. Roszczenia dotyczą głównie szkód w gospodarstwach rolnych. W 2016 r. wypłacono odszkodowania na łączną kwotę ponad 530 tys. złotych - podaje Dariusz Górski, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
Gospodarze przyznają, że bobry bywają dla nich bardzo uciążliwe. - Moim zdaniem należy zatrzymać "plagę" bobrów. Jak zawsze zdania będą podzielone i np. turysta będzie z zadowoleniem oglądał ich siedliska, natomiast rolnicy ze smutkiem oglądają spowodowane przez bobry zniszczenia w postaci zalanych bądź podkopanych upraw i "ściętych" drzew. Mam nadzieję że Minister Rolnictwa pochyli się i nad tym problemem! - komentuje jeden z Czytelników. - Z bobrami trudno żyć, jest ich za dużo i odstrzał jest konieczny. Robią sobie tamy, a u mnie zalewa pole - skarży się mieszkaniec regionu.
Populacja bobra europejskiego w województwie kujawsko-pomorskim szacowana jest na 4,5-5 tys. osobników.
- Nie kwestionując środowiskotwórczego, pozytywnego aspektu działalności bobra europejskiego, należy podkreślić, że obecnie populacja bobrów jest na tyle liczna, że zaczyna brakować optymalnych biotopów dla tych zwierząt, w związku z czym coraz częściej zajmują one obszary przekształcone i zagospodarowane przez człowieka. Biorąc pod uwagę biologię tego gatunku, który potrafi w znacznym stopniu przekształcać środowisko wokół siebie, na obszarach gospodarowanych przez ludzi wiąże się to z niszczeniem upraw, sadów, grobli stawowych, ale również dróg i nasypów kolejowych, co stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego - mówi Dariusz Górski.
W całej Polsce regionalne dyrekcje ochrony środowiska wydały zgody na redukcję bobra w odniesieniu do 8878 osobników (dane GUS za 2015 rok). Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy dysponuje nowszymi danymi i zgodnie z nimi w 2016 r. kujawsko-pomorski RDOŚ wydał 2 zarządzenia w sprawie "zezwolenia na czynności podlegające zakazom w stosunku do bobra europejskiego, zezwalające m.in. na odstrzał bobrów w okresie 3 lat na obszarze obwodów łowieckich, na terenie których notowano największe szkody. Podmiotami odpowiedzialnymi za realizację zarządzeń są Okręgowe Zarządy Polskiego Związku Łowieckiego w Bydgoszczy oraz we Włocławku".
Poza tymi zarządzeniami, RDOŚ w Bydgoszczy wydał również 84 decyzje zezwalające na podjęcie czynności objętych zakazami względem bobra europejskiego, w tym na zabicie 494 osobników tego gatunku, a także na niszczenie tam bobrowych na ciekach wodnych, odnotowuje rzecznik.
Czy ministerstwo bierze pod uwagę wyłączenie borów spod ochrony? - Mając na względzie konieczność ograniczenia liczebności populacji bobra europejskiego oraz liczby wyrządzanych przez ten gatunek szkód, resort środowiska podjął szereg działań zarówno legislacyjnych, jak i praktycznych, przeciwdziałających temu zjawisku - tłumaczy Małgorzata Czeszejko-Sochacka z Departamentu Edukacji i Komunikacji Ministerstwa Środowiska.
- Jednakże należy podkreślić, że podczas jakiejkolwiek ingerencji w stan populacji bobra europejskiego musi zostać uwzględniona konieczność zachowania jej we właściwym stanie ochrony – do czego, jako kraj, jesteśmy zobowiązani przez dyrektywę siedliskową. Należy przy tym podkreślić, że z uwagi na fakt, że obecne przepisy umożliwiają zarządzanie populacją bobra europejskiego zmiana statusu ochrony tego gatunku nie jest na obecnym etapie rozważana, podaje.
Na podstawie zał. nr 2 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. poz. 2183) bóbr europejski (Castor fiber) objęty jest w Polsce ochroną gatunkową częściową. Gatunek ten jest również wymieniony w załączniku nr 3 do ww. rozporządzenia, jako gatunek, który może być pozyskiwany w okresie od 1 października do 15 marca.
