Boże Ciało 2024. Wyjaśniamy, co symbolizują cztery ołtarze podczas procesji

Boże Ciało to jedno z najważniejszych świąt w Kościele katolickim. W całej Polsce tłumy mieszkańców wychodzą na ulice miast i wsi, by dać świadectwo swojej wiary chrześcijańskiej.

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa zawsze ma bogatą oprawę. Dla parafii i parafian to wielkie wydarzenie, wszyscy ubierają się odświętnie, dekorują swoje domy, zwłaszcza okna, kościół, ulice, którymi przejdzie procesja.

Najważniejszymi elementami dekoracji podczas święta Bożego Ciała są ołtarze. Zawsze są cztery, co ma szczególne znaczenie.

Cztery ołtarze na Boże Ciało to nie tylko element tradycji. To ważne dla wiernych symbole odwołujące się do czterech Ewangelii.

Cztery ołtarze niosą ze sobą misję Kościoła katolickiego, a ci, którzy je budują, manifestują swoją przynależność do społeczności chrześcijan.

Przygotowanie i dekorowanie ołtarzy to wyraz wspólnoty kościoła, parafii, wyraz pobożności i oddania Chrystusowi obecnemu w Eucharystii.

• Najważniejszą symboliką czterech ołtarzy jest nawiązanie do czterech Ewangelii: Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. Każdy z ołtarzy reprezentuje jedną z tych Ewangelii. Podczas procesji Bożego Ciała przy każdym z ołtarzy odczytywany jest fragment Ewangelii odnoszący się do Eucharystii. To wyjście ze Słowem Bożym poza mury Kościoła katolickiego.
• Drugim, równie istotnym znaczeniem czterech ołtarzy, jest ich symboliczne odniesienie do czterech stron świata: północy, południa, wschodu i zachodu. Ołtarze symbolizują misję Kościoła, którą jest głoszenie Ewangelii na całym świecie, bez względu na granice geograficzne. Jest to wyraz powszechności wiary chrześcijańskiej oraz misji, jaką Kościół katolicki ma wobec wszystkich narodów.
• Liczba cztery w tradycji chrześcijańskiej symbolizuje też pełnię i kompletność. Cztery ołtarze mogą więc również oznaczać pełnię obecności Chrystusa w Kościele katolickim i jego zbawcze działanie we wszystkich zakątkach świata. Jest to przypomnienie o wszechobecności Boga i jego miłości do całego stworzenia.

Przygotowanie ołtarzy na Boże Ciało angażuje lokalną społeczność, która dba o to, by były one odpowiednio ozdobione kwiatami, zielonymi gałązkami (najczęściej brzozowymi) oraz religijnymi emblematami.

W centralnym miejscu ołtarza umieszczany jest stolik, na którym kapłan stawia Najświętszy Sakrament. Nad stolikiem często zawieszane są święte obrazy, krzyż, symbole eucharystyczne, a całość kompozycji dopełniają tematyczne banery i akcenty folklorystyczne, w zależności od regionu.

Kwiaty towarzyszą obchodom uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa od lat, ponieważ wykorzystuje się je do sypania płatków przed Najświętszym Sakramentem czy plecenia wianków.

W Spycimierzu (woj. łódzkie), Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce (woj. opolskie) kwiaty wykorzystywane są w jeszcze większym nakładzie, ponieważ każdego roku obchodom Bożego Ciała towarzyszy tradycja układania kwietnych dywanów.

Boże Ciało (przypada 30 maja 2024 roku) jest świętem nakazanym.

W Polsce zostało wprowadzone przez krakowskiego biskupa Nankera na synodzie w Krakowie w 1320 roku.

Od okresu rozbiorów, w świadomości polskich wiernych, udział w procesji Bożego Ciała był łączony z okazją zamanifestowania przynależności narodowej. Stan taki utrzymywał się także po II wojnie światowej. W okresie Polski Ludowej urządzanie procesji ulicami miast było niejednokrotnie zakazywane przez władze państwowe.

W Polsce obchody uroczystości wiążą się z procesją z Najświętszym Sakramentem po ulicach (w miastach szczególnie po 1989 roku) parafii.

Procesja zatrzymuje się kolejno przy czterech ołtarzach, przy których czytane są związane tematycznie z Eucharystią fragmenty czterech Ewangelii. Lokalnie obchody święta przybierają rozbudowane formy. Uroczystość Ciała i Krwi Pańskiej jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy.