Bydgoszcz potęgą NATO. W naszym mieście jest największy w Polsce ośrodek szkoleniowy

Najważniejszym wydarzeniem określającym nową pozycję garnizonu bydgoskiego w systemie organizacyjnym NATO była decyzja o utworzeniu w mieście Centrum Szkolenia Sił Połączonych (Joint Force Training Centre JFTC). Umowę podpisano pomiędzy rządem polskim a NATO 13 kwietnia 2005 roku. Centrum, które powstało przy ul. Szubińskiej w Bydgoszczy, jest efektem najgłębszych zmian w systemie dowodzenia NATO od ponad pięćdziesięciu lat.

W 2014 r., w Walii, wzmocniono Siły Odpowiedzi NATO, ustanawiając Siły Natychmiastowego Reagowania, tzw. szpicę, gotową do użycia w ciągu od 2 do 5-7 dni. Zwiększona została rola dowództwa Wielonarodowego Korpusu Północny-Wschód z siedzibą w Szczecinie. W Polsce i państwach bałtyckich utworzono także Jednostki Integracji Sił NATO. Ważnym krokiem na drodze do umocnienia Sojuszu był szczyt NATO w Warszawie w 2016 r. Ustanowiono wówczas wzmocnioną wysuniętą obecność NATO w Polsce, Litwie, Łotwie i Estonii. Efekt jest taki, że w bydgoskim JFTC będzie się rocznie szkoliło kilka tysięcy oficerów armii NATO.

Siedzibami wsparcia dla nowo tworzonych sił szybkiego reagowania NATO jest także Litwa, Łotwa, Estonia i Bułgaria.

Także Toruń staje się istotnym dla NATO miejscem. Wystarczy wspomnieć rozpoczęty niedawno proces integracji polskiego systemu rakiet Patriot, który odbywa się na toruńskim poligonie artyleryjskim. Proces to m.in. połączenie elementów wyprodukowanych w Polsce, np. wyrzutni i pojazdów, z komponentami Patriot zamówionymi w Stanach Zjednoczonych.
Ostatnio do Centrum Szkolenia Wojsk Obrony Terytorialnej w Toruniu przybyła delegacja wojsk brytyjskich na czele z dowódcą 6. Dywizji – gen. Geraldem Stricklandem. Celem oficjalnego przyjazdu brytyjskich żołnierzy było ustalenie szczegółów dotyczących rozpoczęcia cyklu przyszłorocznych szkoleń polskich terytorialsów.

- W czasie wizyty zobaczyłem znakomicie przygotowanych żołnierzy, z którymi w przyszłości będziemy współpracować, aby wymienić się doświadczeniami i wzajemnie podnosić swoje umiejętności. Nasza jednostka – 6. Dywizja – od jakiegoś czasu współpracuje z Wojskami Obrony Terytorialnej. Współpraca ta układa się bardzo dobrze - powiedział gen. Gerald Strickland, dowódca 6 Dywizji wojsk brytyjskich.

W czasie wizyty na toruńskim poligonie gen. Strickland obserwował przygotowane przez Centrum Szkolenia WOT szkolenie z wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych FLY-EYE, systemu amunicji krążącej WARMATE, a także współpracy wysuniętych obserwatorów naprowadzania ognia z myśliwcami F-16.

Na początku lipca prezydent Andrzej Duda wraz z wicepremierem, ministrem obrony narodowej Władysławem Kosiniak-Kamyszem oraz dowódcami wojskowymi wziął udział w naradzie przed szczytem NATO w Waszyngtonie. Rozmawiano o powołaniu natowskiego Centrum Szkolenia i Analiz Wojny na Ukrainie.

O centrum prezydent Andrzej Duda po naradzie na początku lipca powiedział: - Bydgoszcz jest miejscem, które zostało wytypowane, aby to zrealizować. Tu mamy najlepsze warunki, żeby zaoferować sojusznikom możliwości rozwojowo-szkoleniowe. Chcę podkreślić, że jesteśmy z panem premierem wdzięczni za przygotowanie tego wszystkiego, także od strony infrastrukturalnej. 

- Cieszę się, że wszystkie państwa członkowskie wspierają tę inicjatywą. To pierwsza tego typu inicjatywa między NATO a Ukrainą - mówił w Brukseli szef MON, Władysław Kosiniak-Kamysz. - Będziemy w nim szkolić żołnierzy na potrzeby wojny w Ukrainie. Sukcesem Polski jest to, że to powstaje w Polsce i że w ogóle powstaje.

- Decyzja o powołaniu w Bydgoszczy kolejnej ważnej jednostki w strukturach Sojuszu zbiega się z obchodzonym w naszym mieście rokiem NATO i JFTC – mówi prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski. – Ulokowanie kolejnej  jednostki to nie przypadek. Od wielu lat ściśle współpracujemy z instytucjami NATO przy projektach, które pomagają w ich codziennym funkcjonowaniu i rozwoju.

W Bydgoszczy mamy już działające od lat m.in. 3. Batalion Łączności NATO (3 Nato Signal Batallion - 3NSB). Jest częścią Grupy Systemów Komunikacji i Informacji NATO (NCISG). Ma zapewnić stałą łączność w całym dowództwie NATO. Istnieje w Bydgoszczy od 2010 r.

Funkcjonuje także Grupa Integracji Sił NATO (NATO Force Integration Units - NFIU). Wspiera rozmieszczenie Sił Natychmiastowego Reagowania NATO,  czyli tzw. szpicy i "innych elementów wzmocnionych Sił Odpowiedzi NATO wysokiej gotowości, w ścisłej współpracy z państwem gospodarzem". Podobne jednostki znajdują się w innych państwach wschodniej flanki NATO: na Litwie, Łotwie, Węgrzech i w Słowacji... Grupa działa w Bydgoszczy od 2015 r.

Jest też Zespół Wsparcia Teleinformatycznego NATO (NATO Communications and Information Agency - NCIA). Zajmuje się zapewnieniem sprzętu IT, jego serwisowaniem. Prowadzi też szkolenia dla jednostek NATO w Europie. Powstał w Bydgoszczy w 2007 r.

No i jest Centrum Eksperckie Policji Wojskowej NATO (Military Police Centre of Excellence - MPCOE). Ma wspierać zmiany w NATO przy wdrażaniu nowych członków Sił Połączonych. Zajmuje się szkoleniami, ale też oceną i testowaniem koncepcji obronnych. Centrum założono w 2013r.

Czy takie nagromadzenie jednostek NATO w świetle wojny Rosji z Ukrainą nie stanowią dla Bydgoszczy zagrożenia?

- Byłbym spokojny, to nie są jednostki bojowe, ale szkoleniowe - stwierdza Janusza Zemke, były wiceminister obrony narodowej. - Kiedy rozmawiam, oficerowie już znają Bydgoszcz, znają operę i filharmonię, korzystają z naszej służby zdrowia, dzieci chodzą do międzynarodowej szkoły, z tego punktu widzenia Bydgoszcz się umiędzynaradawia. W przypadku konfliktu pierwszorzędnymi celami stają się lotniska wojskowe, stacje radarowe i tym podobna infrastruktura. O jednostki szkoleniowe byłbym spokojny

Niedawno w JTFC zakończyły się olbrzymie ćwiczenia CWIX. Zgromadziło ponad 2,5 tys. ekspertów z 42 państw – członków NATO i partnerów. Przetestowano ponad 480 systemów informatycznych i rozwiązań technicznych.

To ćwiczenia na komputerach.

W trakcie treningu NATO i poszczególne państwa testowały, weryfikowały i zatwierdzały, a czasami ponownie testowały, technologie i standardy niezbędne przy wymianie informacji we wszystkich operacjach.

- CWIX ma ogromne znaczenie dla NATO, ponieważ pozwala nam doskonalić nasz potencjał militarny poprzez poszerzanie jego zakresu i przyspieszenie tempa rozwoju. CWIX pozwala przyspieszyć dostarczanie możliwości, zaradzić niedoborom i umożliwić operacje wielodomenowe zarówno dziś, jak i w przyszłości – stwierdził generał Philippe Lavigne, naczelny dowódca NATO ds. transformacji. - Dzięki CWIX, testując i doskonaląc interoperacyjność naszych systemów dowodzenia, kontroli, łączności, komputerów, wywiadu, nadzoru i rozpoznania, nasze siły mogą się efektywnie wspólnie rozmieszczać i sprawnie komunikować się jako jedna, połączona siła bojowa.

Przeprowadzono ponad 2,6 tys. testów. Ćwiczenia b yły jak do tej pory największym i najbardziej złożonym testem.
Interoperacyjność i gotowość – dwa z podstawowych filarów CWIX - mają kluczowe znaczenie dla powodzenia Sojuszu, ponieważ umożliwiają wspólne rozmieszczenie sił narodowych, skuteczne działania od samego początku operacji i skuteczną komunikację. Podczas ćwiczenia CWIX 24 wykorzystano także czynnik ludzki interoperacyjności: budowanie zaufania nie tylko między ludźmi, ale także zaufania do procesów i technologii.

- Dzięki naszym ćwiczeniom JFTC stanowi ogniwo łączące rozwój działań bojowych, przyszłe podejście oparte na danych w ramach operacji wielodomenowych oraz potrzeby żołnierzy i gotowość (…) Naszym celem jest większa interoperacyjność, innowacyjność i spójność – podkreślił generał dywizji Norbert Wagner, dowódca Centrum Szkolenia Sił Połączonych.