Ceny malin, jabłek, śliwek 2020 - tyle kosztują owoce na targowiskach. Podwyżki widać w hurcie

• Zbiory owoców w Polsce w 2020 roku powinny być - według szacunków GUS - o 5% wyższe, więc klienci liczą na spadki cen.
• Wysokie ceny m.in. jabłek w pierwszej połowie sierpnia wynikały m.in. z niskich zbiorów w poprzednim sezonie, zmian zwyczajów żywieniowych i wyższego popytu, a także rosnących kosztów przechowalnictwa, odpadu, wysuszki.
• Koronawirus sprawił, że chcemy bardziej zadbać o odporność, więc częściej sięgamy po owoce i warzywa, zwłaszcza lokalne.
• Od maja do lipca 2020 roku owoce promowane w gazetkach sieci handlowych podrożały średnio o 21,2% w porównaniu do analogicznego okresu ub.r.

- Co potwierdzono nie tylko w Polsce, lecz również na poziomie europejskim, podczas pandemii wzrosło zainteresowanie społeczeństwa i popyt na lokalną, zdrową żywność ze względu na walory zdrowotne i odpornościowe - komemtuje sytuację na rynku Paulina Kopeć z Unii Owocowej. - Trend produktów lokalnych, owoców i warzyw, które wpływają pozytywnie na wzmocnienie naszej odporności i zachowujących stosunkowo długą świeżość (którą m.in. są jabłka) nadal się utrzymuje.

Ceny owoców na targowiskach w Kujawsko-Pomorskiem po 10 sierpnia (dane KPODR):

• borówka amerykańska - 20-23 zł/kg
• brzoskwinie - 6 zł/kg
• gruszki - 4,40-8 zł/kg
• jabłka - 2,60-5,50 zł/kg
• maliny - 18-20 zł/kg
• porzeczka czerwona - 5-6 zł
• śliwka renkloda - 4-6 zł/kg
• śliwka węgierka 5-6 zł/kg
• truskawki - 20 zł/kg

Dlaczego ceny owoców w sezonie 2020 wzrosły?

- Wzrosty cen owoców spowodowane są też m. in. niedoszacowaniem cen od początku sezonu. Po ustaleniu cen na poziomie zbiorów, sieci nie podnosiły cen, koszty natomiast wzrastały, m. in. koszty przechowalnictwa, odpadu, wysuszki (jabłka np. wyparowują). W związku z tym część podwyżki była już uzasadniona z automatu. W całej Europie zaobserwowaliśmy szacunkowo niskie zbiory w zeszłym sezonie. Od początku sezonu 19/20 firmy zastanawiały się, czy wystarczy surowca przed rozpoczęciem nowego zbioru 2020/2021 - wyjaśnia Paulina Kopeć.

Według wskaźników GUS ceny owoców rok do roku urosły w lipcu 2020 roku o 24,1%.

- Mniejsze zbiory i zwiększony popyt na rynku lokalnym sprawił, że surowiec automatycznie zdrożał, co miało wpływ na cenę na półce sklepowej. Obecnie trwa sprzedaż odmian letnich i płynne wykorzystywanie ostatnich zapasów. W związku z tym aktualnie sprzedawane są ostatnie, przed startującymi we wrześniu zbiorami, zapasy jabłek.

Ceny na Rynku Hurtowym Bronisze 17.08.2020 (w nawiasie ceny 16.08.2019)

• borówka amerykańska - 18-22 zł/kg (14-18 zł)
• brzoskwinie - średnio 3,50 zł/kg (śr. 2,80 zł)
• gruszki - średnio 4 zł/kg (śr. 3 zł)
• jabłka - 3,50-3,60 zł/kg (1,66-2,33 zł)
• maliny - 17-25 zł/kg (11 zł)
• porzeczka czerwona - średnio 5 zł, (8 zł)
• śliwka węgierka średnio 2,30 zł/kg (2,50 zł)
• truskawki - 14-18 zł/kg (8-13 zł)

Wnioski analizy rynku owoców agencji MondayNews:

• Od maja do lipca 2020 roku owoce promowane w gazetkach sieci handlowych podrożały średnio o 21,2% w porównaniu do analogicznego okresu ub.r.
• – Znaczny wzrost cen można tłumaczyć przede wszystkim suszą, która odbiła się na krajowych zbiorach. Drugim czynnikiem może być zamknięcie granic w związku z koronawirusem. To ograniczyło napływ tanich pracowników sezonowych m.in. z Ukrainy. W minionych latach oni głównie zbierali u nas owoce – wyjaśnia Michał Majszczyk z Hiper-Com Poland.
• Z listy dziesięciu najczęściej promowanych owoców w 2020 roku najbardziej podrożały jabłka – aż o 127,4%. Cytryny poszły w górę o 34,3%, a nektarynki – o 28,5%. W przypadku cytrusów powodem był brak rąk do pracy, większe koszty zbiorów i transportu w związku z pandemią.
• – Wysoki poziom cen podstawowego asortymentu, tj. jabłek, dawał detalistom pole do wyższych marż w przypadku innych owoców. Popyt przesuwał się z najbardziej drożejących towarów na te, których ceny wzrosły w mniejszym zakresie. Jabłka podrożały najbardziej, bo wielkość zbiorów i zapasów była przeszacowana – uważa dr Paweł Kraciński z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

Unia Owocowa: "Eksperci podkreślają silny wzrost popytu konsumpcyjnego od marca i wysokie ceny na jabłka i gruszki zarówno na poziomie detalicznym, jak i na poziomie producentów. Na wybranych rynkach pandemia COVID pomogła całkowicie zlikwidować zapasy owoców z zeszłego roku, przy utrzymaniu dobrych cen".

Szacowane zbiory owoców latem i jesienią 2020 będą wyższe niż rok temu

Według przewidywań rzeczoznawców Głównego Urzędu Statystycznego zbiory owoców z drzew będą o ok. 5% wyższe od ubiegłorocznych i wyniosą ponad 3,6 mln t. Produkcję owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych ma wynieść zgodnie z szacunkami z końca lipca ponad 0,5 mln t, o blisko 10% więcej od zbiorów w 2019 r. Ogólna informacja brzmi umiarkowanie optymistycznie.

Zima była łagodna, jednak potem nie brakowało czynników, które negatywnie odbijają się na zbiorach. Wiosenne przymrozki występujące w czasie kwitnienia i zawiązywania owoców oraz przedłużająca się susza, znacznie ograniczyły plonowanie na wielu plantacjach drzew i krzewów owocowych. W sadach odnotowano wyjątkowo duży opad zawiązków.

Urząd zwraca uwagę, że do uprawy wchodzą nowe, bardziej plenne odmiany, coraz większa powierzchnia sadów jest nawadniana.

GUS: "Skala uszkodzeń przymrozkowych oraz strat spowodowanych niedoborem wilgoci w glebie była zależna od rejonu kraju, gatunku, odmiany, klasy gleby, położenia plantacji oraz stosowanych zabiegów. Na obecnym etapie szacuje się spadek plonowania śliw (zwłaszcza odmian późniejszych), wiśni, czereśni, brzoskwiń i nektaryn, moreli, orzechów włoskich oraz truskawek. Deszczowa pogoda w czerwcu i lipcu utrudniała przeprowadzanie oprysków, a w przypadku wiśni i czereśni była przyczyną pękania owoców, natomiast truskawek nie zebrano z powodu porażenia chorobami grzybowymi".

Ile owoców zbierzemy z polskich sadów i plantacji?

• Produkcję gruszek w sadach szacuje się obecnie na ok. 69 tys. t, tj. na poziomie o ok. 2% wyższym od ubiegłorocznego.
• Zbiory śliwek na obecnym etapie ocenia się na ponad 90 tys. t, tj. o ok. 5% mniej niż w poprzednim roku.
• Największy spadek produkcji zanotowano w przypadku truskawek gruntowych (występowanie szarej pleśni oraz skrócenie zbiorów z powodu opadów) oraz winorośli. Maliny w bieżącym sezonie zdecydowanie lepiej przezimowały, jednak nie wszystkie odmiany.
• W przypadku nienawadnianych i słabo pielęgnowanych upraw malin, plony będą znacznie niższe od ubiegłorocznych. Obecna prognoza zbioru owoców tego gatunku wynosi ok. 122 tys. t., tj. o ok. 60% więcej niż wyjątkowo niskie zbiory ubiegłoroczne, a przebieg dotychczasowej pogody wskazuję, że poziom zbiorów malin jesiennych będzie również dobry. Szacuję się, że powierzchnia uprawy malin w porównaniu do roku ubiegłego zmniejszyła się o ok. 10%.

Dość wysokie ceny skupu malin i porzeczek czarnych pozwalają przypuszczać, że wszystkie owoce tych gatunków zostaną zebrane.

• Produkcję porzeczek ogółem (czarnych i kolorowych łącznie) oszacowano na nieco ponad 130 tys. t., na poziomie o ok. 5% wyższym od produkcji roku poprzedniego.
• Zbiory porzeczek czarnych zostały ocenione na ponad 93 tys. ton, (tj. o ok. 2% więcej niż w 2019 r.), natomiast zbiory porzeczek kolorowych szacuje się na ponad 39 tys. ton, o ok. 15% więcej niż zbiory z 2019 r.
• Tegoroczną produkcję truskawek (łącznie z produkcją w ogrodach przydomowych) oszacowano na ponad 160 tys. t., o ok. 9% mniej niż zbiory ubiegłoroczne, przy czym zbiór owoców tego gatunku był skrócony ze względu na ciągłe opady deszczu oraz porażanie plantacji przez szarą pleśń. Na niektórych plantacjach, zwłaszcza wczesnych odmian, ujemny wpływ na wielkość plonowania i zbiory truskawek miały także wiosenne przymrozki.
• Plonowanie agrestu było na ogół dobre, a zbiory agrestu oceniono na ponad 10 tys. ton, więcej w porównaniu z rokiem ubiegłym o ok. 9%.

Źródła: Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Główny Urząd Statystyczny, Unia Owocowa.