Dziś w rodzinne strony wrócą szczątki pogromcy Niemców na Kujawach - kpt. Pawła Cymsa

Inicjatorem sprowadzenia szczątków powstańczego dowódcy z cmentarza w Bystrej koło Bielska, gdzie po śmierci 13 listopada 1949 r. kpt. Paweł Cyms został pochowany, jest gnieźnieński Oddział Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.

Inicjatywa podjęta została w porozumieniu z rodziną (wnuk Kapitana - Rafał Cyms mieszka w Janikowie i jest prezesem inowrocławskiego Koła TPPW) oraz władz Inowrocławia i Gniezna w ramach obchodów 95 rocznicy Powstania Wielkopolskiego. Honorowy patronat nad obchodami tej rocznicy sprawują; prezydent RP Bronisław Komorowski i prymas Polski, arcybiskup gnieźnieński Józef Kowalczyk.

W sobotę, 21 bm., kpt. Pawła Cymsa, podczas okolicznościowej mszy św., pożegnała Bystra, w której spędził ostatnie lata życia i gdzie pracował jako sekretarz gminy. Następnie trumnę przewieziono do Inowrocławia, który dzisiaj, 27 bm., podczas uroczystości, organizowanych przez Prezydenta Miasta, Dowódcę Garnizonu i Prezesa Koła TPPW 1918-19, odda hołd swemu wyzwolicielowi. O godz. 11.00 w Bazylice Imienia NMP rozpocznie się msza w intencji Kapitana i jego podkomendnych. Potem z udziałem Kompanii Honorowej WP i z ceremoniałem należnym Kawalerowi Orderu Virtuti Militari, pod pomnikiem Powstańców Wielkopolskich odbędzie manifestacja patriotyczno-wojskowa.

Przeczytaj także: Wyzwoliciel Kujaw, kpt. Paweł Cyms, który dowodził powstańcami walczącymi o wolność regionu i Inowrocławia
Trumna trafi do Gniezna, gdzie o godz. 17.45 w kościele garnizonowym p.w. NMP Królowej Polski mszę pożegnalną sprawować będzie prymas Polski, arcybiskup Józef Kowalczyk. Po mszy trumna na lawecie przewieziona zostanie w kondukcie przez miasto na cmentarz św. Piotra i około godz. 20.00 z honorami wojskowymi złożona przy Akropolu Bohaterów tego cmentarza.

Paweł Cyms urodził się 2 marca 1894 r. w Pawłowie (gm. Czerniejewo, pow. gnieźnieński), w rodzinie kaszubskiego nauczyciela, Leona Cymsa wysiedlonego karnie przez zaborców za przeciwdziałanie germanizacji polskich dzieci. Podczas nauki w gnieźnieńskim gimnazjum Paweł działał w patriotycznym Towarzystwie Tomasza Zana. Po maturze wstąpił do Seminarium Duchownego, ale po roku nauki, w 1915 r. został wcielony do armii niemieckiej, w której walczył na frontach I wojny i dosłużył się stopnia podporucznika.

28 grudnia 1918 r. był jednym z tych, którzy poprowadzili powstańców gnieźnieńskich na niemieckie koszary i dworzec. Potem na czele powstających spontanicznie ochotniczych oddziałów uwolnił od zaborców Inowrocław i inne miejscowości Kujaw Zachodnich. Był współtwórcą i uczestnikiem walk 59 Pułku Piechoty. Jako dowódca dużego oddziału brał też udział w III Powstaniu Śląskim. We wrześniu 1939 r. walczył z Niemcami w składzie Grupy Operacyjnej "Polesie" gen. Franciszka Kleeberga. Pamięć o nim żywa jest w Inowrocławiu i na Kujawach.