Insygnia rektorskie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zostały ufundowane przez... Bydgoszcz

O początkach uczelni, która w Toruniu zaczęła wyrastać tuż po zakończeniu II wojny pisaliśmy już nie raz. Dzisiaj chcielibyśmy przybliżyć Państwu, w jaki sposób powstały insygnia rektorskie, których autorem jest Jerzy Hoppen - artysta malarz, grafik. Przed wojną m.in. wykładowca na Akademii Sztuk Pięknych w Wilnie.

Przeczytaj również: UMK świętuje swoje 70. urodziny

Do Torunia przybył transportem repatriacyjnym. W kilka dni po przyjeździe od ówczesnego rektora prof. Ludwika Kolankowskiego otrzymał zlecenie wykończenia projektu atrybutów władzy rektorskiej. Jak wspominał, zabrał się do tego z zapałem. Inspiracją był dla niego nasz wielki astronom, ale przyjęcie kwiatu konwalii za godło uczelni, zaczerpnięte z portretu Kopernika, z końca XVI stulenia, artysta uznał za zbyt sentymentalne. "Na niektórych portretach Kopernia przedstawiono z przyrządem ilustrującym system słoneczny. "Ten (...) wydał mi się najodpowiedniejszym symbolem nie tylko ze względu na jego znaczenie pojęciowe, lecz także z uwagi na jego graficzny aspekt bardzo heraldyczny w swej formie. Wszechświat "universum" już nawet fonetycznie, kojarząc się z uniwersytetem przesądził sprawę" ("Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia pracowników" pod red. Andrzeja Tomczaka, 1995). Na łańcuch rektorski złożyło się dwanaście ogniw ze znakami zodiaku oraz cztery z symbolami ówczesnych wydziałów (teraz jest ich 17 - przyp. red). (...) dzieląc bieg zodiaku na cztery części niby pory roku, a słonce z ziemią, jak suty medalion zawieszone na łańcuchu, spoczywają na piersiach rektora". Z kolei berło na szczycie jest ozdobione armiratną, którą Kopernik trzyma w swym ręku na toruńskim pomniku przez Ratuszem. Głowicę wspierają też cztery tarcze z herbami Polski, Pomorza, Torunia i Bydgoszczy.
Wyjątkowe w tej historii jest również to, że insygnia rektorskie, wykonane ze srebra i grubo pozłocone, są darem rzemiosła bydgoskiego. Roman Sętkiewicz z bydgoskiego cechu pozłotników pracował nad nimi prawie rok. To pokazuje, jak ważne dla mieszkańców całego regionu było powołanie w niej uniwersytetu.
Władzom UMK insygnia uroczyście zostały wręczone 23 maja 1948 r. na Starówce.