Jedziemy na Kaszuby. Tam jakby sam Bóg dokończył dzieła tworzenia

Bóg sięgnął po worek z materiałami do budowy świata. Sporo w nim jeszcze zostało, więc kazał skrzydlatemu posłańcowi wysypać to na ziemię, którą na część anioła nazwał Kaszubami. Krajobraz okraszony jeziorami, wysokimi wzgórzami, lasami i żywymi stworzeniami zmienił się nie do poznania.

I taka jest to właśnie kraina. Niezwykle piękna, wręcz stworzona do uprawiania wielu dyscyplin turystyki i rekreacji. Jeśli głos oddamy geografom czy geologom, wyjaśnią rzecz jasna - choć boską ingerencję w tym misterium natury nieśmiało uznając - że to robota skandynawskiego lądolodu, który ok. 10 tysięcy lat temu stopniał, zostawiając w ostatnim wysiłku swój ślad w nieckach jezior i dolinach rzek. A i wzgórza to niezaprzeczalnie jego dzieło. Potem lasy się pojawiły, a ludzie zasiali złote łany pól uprawnych, pobudowali domostwa, wsie i ludne miasta.

U sąsiadów

Kaszuby rozpoczynają nasz nowy cykl artykułów turystycznych pod hasłem „Wakacje u sąsiadów”, w którym zachęcamy do odwiedzania bliższych i dalszych Kujawom i Pomorzu regionów. Dziś i przez cały sierpień w każdą sobotę zapraszamy do lektury dwóch pełnych kolumn tekstów i zdjęć, a po więcej zapraszamy na nasze strony www.

Odpuszczamy zagraniczne wczasy. Teraz w Polskę jedziemy i też się cieszymy

Kaszuby, czyli mówiąc w oryginale Kaszëbë lub Kaszëbskô, to kraina kulturowa, etnograficzna na Pomorzu Gdańskim, którą zamieszkują od dziada pradziada Kaszubi, którzy z kolei wywodzą się od plemienia osiadłych na tych terenach już zapewne w VII wieku po wielkiej wędrówce ludów słowiańskich Pomorzan.

Na przestrzeni wieków na kulturę kaszubską miała wpływ niemiecka kolonizacja - najpierw brandenburska i krzyżacka, potem pruska i ogólnoniemiecka. Toteż podczas zaborów część Kaszubów czuła się nadal Polakami, część Niemcami. Sam język kaszubski ma dziś status regionalnego i wszystkie miejscowości noszą podwójną nazwę - polską i kaszubską.

Do dziś trwają spory, jaka miejscowość jest stolicą tego regionu. Czy są nią Kartuzy, Kościerzyna, a może Wejherowo, Puck, Bytów? Tego nie rozstrzygnięto definitywnie. Współcześnie wskazuje się raczej na prastary Gdańsk, także z tego tytułu, że jest największym miastem i stolicą województwa. Tu ma siedzibę Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.

Nad jeziorami

Turyści mają do wyboru tak wiele możliwości, że skupimy się tylko na tych dostępnych na Pojezierzu Kaszubskim, pomijając atrakcje nadmorskie, a zatem także dotyczące Gdańska i całego Trójmiasta.

Przygodę na Kaszubach można zacząć w 40-tysięcznych Chojnicach, które Jan Długosz określał kluczem i bramą Pomorza. To miasto szczycące się starym pomorskim rodowodem, na którego rozwój mieli jednak największy wpływ Krzyżacy. To oni ufortyfikowali Chojnice tak doskonale, że nie mogły ich zdobyć w roku 1454 u progu wojny trzynastoletniej polskie wojska Kazimierza Jagiellończyka. Duża część murów obronnych i baszt zachowała się.

Żagle i wiosła

Z Chojnic jest tylko krok do letniskowej miejscowości Charzykowy nad Jeziorem Charzykowskim właśnie, która jest kolebką polskiego żeglarstwa, a nieco tylko dalej do Małych i Dużych Swornychgaci położonych także nad jeziorami, ale bezpośrednio na kajakowym szlaku Brdy. Swornegacie (duże) są prawdziwą mekką kajakarstwa turystycznego.

W królestwie natury

Dla miłośników natury swoje podwoje otwiera wciśnięty między brzegi Jezior Charzykowskiego, Karsińskiego i Dybrzk Park Narodowy „Bory Tucholskie”. W jeziornej części Kaszub są także duże parki krajobrazowe: Zaborski (czyli leżący za Borami Tucholskimi), Wdzydzki i Kaszubski. Można je poznawać od strony wody i lądu - na szlakach kajakowych, pieszych i rowerowych, a nawet konnych. Kto zaś za główny środek transportu wybierze własne auto, dojedzie wygodnie w pobliże interesujących go miejsc, zostawi pojazd na jednym z wielu leśnych parkingów i odda się turystycznym peregrynacjom.

Kaszuby z bliska. Trwają Dni Kultury Kaszubsko-Pomorskiej [zdjęcia]

W skraju wsi Odry nad Wdą i Leśno nad strugą Niechwaszcz znajdują się tajemnicze grobowce - kręgi kamienne i ziemne kurhany - świadectwo pobytu na tych terenach od I do III wieku naszej ery germańskich Gotów i Gepidów. Podobne cmentarzysko zachowało się w Węsiorach koło Sulęczyna.

Jest na Kaszubach także inne niezwykłe miejsce - góra Wieżyca. Z jej szczytu (328,7 m n.p.m.) - z wieży widokowej - roztacza się rozległy widok na Jezioro Ostrzyckie. U jej podnóża leży wieś Szymbark, na skraju której urządzono Centrum Edukacji i Promocji Regionu i gdzie znajdują się repliki drewnianego budownictwa kaszubskiego.