Kim była "Łuczniczka"?

Fraszka o "Łuczniczce"

Pamiętam, jak Cię postawili,
wszystkie dewotki pluły, lżyły.
Niegodną byłaś, to Cię przesunęli,
i w głębi parku postawili
O Łuczniczko moja miła!
O panno Aronsohn!
Przed kim się ukryłaś?
(Bronisław Trembicki)

Pewne jest, że modelka, która posłużyła słynnemu niemieckiemu rzeźbiarzowi za wzór przy tworzeniu pomnika "Łuczniczki", była wyjątkowo urodziwa.
Ferdinand Lepcke, którego dziełem jest również wspaniała fontanna "Potop", stworzył "Łuczniczkę" w 1908 roku. Była wystawiona w Monachium i Berlinie. W 1910 roku, dla uczczenia swoich sześćdziesiątych urodzin, zakupił ją Louis Aronsohn. Ten znany bydgoski kupiec, bankier i długoletni radny rzeźbę podarował miastu. Za swą działalność na jego rzecz w 1918 roku otrzymał godność Honorowego Obywatela Bydgoszczy.

Czy to córka Aronsohna?
Na lokalizację pomnika wybrano skwer pomiędzy Teatrem Miejskim a Brdą przy placu Teatralnym. "Łuczniczkę" uroczyście odsłonięto 18 października 1910 roku. Uroczystość odbyła się bez udziału twórcy dzieła, który zmarł 13 marca 1909 roku. Zbigniew Raszewski w "Pamiętniku gapia" tak pisze: "Rzeźba stanęła na kamiennym cokole, pośród rozległego trawnika. Nawet najstarsi mieszkańcy nie bardzo potrafili objaśnić jej narodzin. Bąkali tylko, że pozowała Lepckemu do tej rzeźby jego przyjaciółka i że nazwisko tej przyjaciółki jest znane. Ale już na temat pochodzenia dziewczyny niczego nie można było się dowiedzieć".

Władysław Czarnowski w książce "Ze wspomnień starego bydgoszczanina" przekonuje, że prawdopodobna wydaje się krążąca po mieście wersja, że modelem "Łuczniczki" była przyjaciółka Aronsohna, podobno statystka Teatru Miejskiego.

Z kolei Jerzy Derenda, prezes Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy, autor wielu artykułów i książek o Bydgoszczy, mówi: - Zagadka pochodzenia uroczej modelki budziła zainteresowanie także tam, gdzie pojawiły się kopie bydgoskiej "Łuczniczki". Na przykład powiadano, jakoby modelka miała być przyjaciółką burmistrza berlińskiej dzielnicy Nikolasse. Dlatego jej pomnik stanął blisko okien ratusza. Wszystko po to, by burmistrz mógł go dobrze widzieć i cieszyć się cały czas tym kobiecym pięknem. Kto wie jednak, czy najbardziej prawdopodobna nie wydaje się być kolejna wersja głosząca, że modelką była urodziwa córka fundatora pomnika.

"Łuczniczka" szczęśliwie przetrwała II wojnę światową. Gdy po jej zakończeniu wyburzono zniszczony budynek Teatru Miejskiego, pomnik samotnie pozostał na niezagospodarowanym terenie. Dlatego też w 1960 roku przeniesiono go do parku Kochanowskiego i ustawiono naprzeciw wzniesionego po wojnie Teatru Polskiego.

Cztery siostry bliźniaczki
Nie wszyscy bydgoszczanie wiedzą, że "Łuczniczka" ma kilka kopii. Jedną z nich Ferdinad Lepcke podarował swojemu rodzinnemu miastu, czyli Coburgowi, leżącemu w północnej Bawarii. Rzeźbę ustawiono w parku. Do dziś można ją tam oglądać.

Drugą replikę zakupiły, w latach 1908-09, władze pruskie dla Berlina. "Łuczniczka" stanęła w parku przed stacją miejskiej kolei w dzielnicy Nikolassee. Uszkodzono ją w wyniku działań wojennych, potem zaginęła. Po latach odnalazła się. 12 grudnia 1997 roku powróciła na swoje miejsce.

Trzecia kopia "Łuczniczki" znajduje się w nadmorskiej miejscowości letniskowej Heringsdorf, położonej nad Zatoką Pomorską. Stoi w parku przed hotelem "Diana". Jak rzeźba tam trafiła? Odpowiedzią na to pytanie niech będzie fakt, że w sąsiedztwie hotelu mieściła się nieruchomość należąca do rodziny Ferdinanda Lepckego.

Najmłodsza, czwarta kopia rzeźby, znajduje się w Wilhelmshaven. Stanęła dzięki staraniom Niemców pochodzących z Bydgoszczy i okolicy zrzeszonych w Bidegast-Vereinigung w Wilhelmshaven, które jest ich miastem opiekuńczym. Pieniądze na pomnik pochodziły ze zbiórek oraz od władz miasta. Odlew rzeźby wykonano w oparciu o kopię "Łuczniczki" z Coburga. Reźbę w Wilhelmshaven odsłonięto 18 czerwca 1982 roku.

Pokażcie "Łuczniczkę"
Macie Państwo w swoich zbiorach zdjęcia przy "Łuczniczce" albo pocztówki tego symbolu Bydgoszczy? Pokażcie je na łamach "Albumu bydgoskiego". Za tydzień napiszemy o "Potopie". Czekamy również na fotografie z tą piękną fontanną w tle.