Kujawska gwara nadal jest żywa

Jest skarbnicą wiedzy o przeszłości, nośnikiem kultury, tradycji i obyczajów. Dzięki niej możemy czuć się wyjątkowi i z dumą pielęgnować to, co niespotykane w innych częściach Polski."Gwara to mowa rodzinna, żywa (…). Ktokolwiek nie badał starannie gwar swego języka, zna go tylko do połowy"- twierdził znakomity językoznawca Witold Doroszewski.

Język jest płynny, zmienia się na przestrzeni dziejów pod wpływem coraz częstszych migracji. - W naszej gwarze występują liczne zapożyczenia z języka niemieckiego, których geneza sięga zaboru pruskiego. Na przykład,wyrażenie "na winklu" czyli w rogu - mówi etnograf mgr Edmund Kozłowski.
Staromodna?

Inowrocławianie bez problemu wychwytują charakterystyczne słowa z dialektu Górali, mieszkańców Podlasia, Mazowszan, Ślązaków czy Wielkopolan. Młodzież studiująca w Poznaniu zauważa specyficzne "tej", "pyry" lub "bimba", które słychać na ulicach miasta. - Zdarza się, że w rozmowach z rówieśnikami używam "jo" albo typowo inowrocławskiego "he". Poza tym raczej jej nie stosuję, bo wydaje się staromodna - mówi Katarzyna Ślesińska, studentka politologii na Uniwersytecie Adama Mickiewicza. - Na lekcjach języka polskiego nauczyciele nie kładli dużego nacisku na kwestie związane z lokalnym żargonem - dodaje Piotr Kowalczuk z UAM.

W naszym regionie na co dzień gwarą posługują się głównie osoby starsze. Pojawia się też ona w piosenkach zespołów ludowych. Oto kilka używanych na Kujawach słów, wciąż żywych i ich tłumaczenie "z polskiego na nasze": bania - dynia, burtnik - krawężnik, lofrować - wyjść dokądś, pozbaść - uzależnić, zdominować, podporządkować sobie (kogoś).