
Kwieciszewo to wieś w pobliżu Mogilna, znana z tego, że w 1144 r. odbył się tu zjazd synów Bolesława Krzywoustego. Kazimierz Wielki nadał temu ważnemu ośrodkowi targowemu prawa miejskie (utracone w 1873 r.). Zachowany do naszych czasów murowany późnogotycki kościół powstał w 1522 r. z fundacji kapituły gnieźnieńskiej. Był trzykrotnie odbudowywany po pożarach

Wieś Orle na Krajnie koło Mroczy. Znajdujący się tu jednonawowy kościół pw. św. Macieja to kolejny przykład budownictwa późnogotyckiego. Zbudowano go w latach 1442-1452, zapewne z fundacji parafii w Zabartowie lub właścicieli wsi. Wiadomo, że w 1453 r. (bo tę datę podaje jeden z dokumentów) wieś należała do do Sławbora z Orla (Slawobor de Orle), protoplasty rodu Orzelskich. Na sztucznej wyspie na rzece Orli posiadał dwór obronny, z którego zachowały się tylko mury przyziemia

W kościele we wsi Orle znajdują się epitafia znakomitych mieszkańców, parafian z rodu Koczorowskich. Kościół był de facto kaplicą rodową Koczorowskich. Do świątyni dobudowano od południa dwie zewnętrzne kapliczki grobowe. Zlikwidowano je w roku 1965, by w ich miejscach ustawi tablice pamiątkowe. Na ogrodzonym terenie przykościelnym znajdują się także inne groby Koczorowskich

Ostrowo to dawna wieś, której nazwa wywodzi się od ostrowa, czyli wyspy lub półwyspu na Jeziorze Pakoskim. Około 1640 r. zbudowano tu z cegieł skromny kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Dziś Ostrowo znajduje się w granicach miasta Janikowa, ale z tego tytułu, że pierwotnie było wsią, zasługuje na opis w naszym przeglądzie wiejskich kościołów gotyckich. Świątynię ufundował wojewoda inowrocławski Bogusław z Oporowa. Wieżę i zakrystię dobudowano w 1840 r.