Niektóre zapierają dech w piersiach.
Wystawa prezentowana w Domu Eskenów przy ul. łaziennej 16 nosi tytuł: "Wolnomularstwo polskie XVIII-XX w. Mity i prawda".
Kuratorem wystawy jest Aleksandra Mierzejewska, a aranżację plastyczną przygotował Tomasz Pietrzyk.
Wystawa jest pierwszą od wielu lat prezentacją dziejów wolnomularstwa na ziemiach polskich oraz próbą przybliżenia jego filozofii poprzez dokumenty masońskie, listy, dyplomy, grafiki, portrety słynnych masonów. Na wystawie zaprezentowano bogaty zbiór pamiątek masońskich znajdujący się w Muzeum Okręgowym w Toruniu (większość eksponatów pokazana jest szerszej publiczności po raz pierwszy) oraz w innych instytucjach kulturalnych i naukowych w Polsce.
Obiekty na wystawę zostały wypożyczone z najznakomitszych polskich instytucji kultury: m.in. z Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Literatury w Warszawie, z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie, Biblioteki Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz z prywatnych kolekcji.
Scenariusz wystawy powstał w konsultacji z historykami zajmującymi się tematyką masońską.
- Ekspozycja jest próbą obalenia mitów, narosłych przez ostatnie trzy wieki wokół masonerii i ma przybliżyć widzom sposoby działania wolnomularstwa na przykładzie m.in. polskich lóż masońskich - mówi Aleksandra Mierzejewska. - Każdy zwiedzający wystawę pozna zarys historii wolnomularstwa europejskiego, dzieje masonerii polskiej na przykładzie m.in. toruńskich, grudziądzkich, płockich, krakowskich i warszawskich lóż masońskich, ich symbolikę, obrzędy, hierarchię i funkcje członków.
Pokazane zostały przedmioty związane z lożami lub konkretnymi osobami np. fartuszki, szarfy, rękawiczki, oznaki, młotki, pieczęcie, kielichy, insygnia, biżuteria, broń ceremonialna itp. Obejrzeć można również rekonstrukcję wnętrza loży oraz portrety malarskie i graficzne, a także fotografie przedstawiające słynnych wolnomularzy.
Można również zapoznać się z obecną działalnością Wielkiej Loży Narodowej Polski.
Wystawa "Wolnomularstwo polskie XVIII - XX w. Mity i prawda" nawiązuje do ekspozycji przygotowanej przez Muzeum Okręgowe w Toruniu w 2004 roku "Templariusze.
