Niejasne przepisy dotyczące wycofania kotłów grzewczych. Kogo dotyczą wyjątki?

Nowe przepisy dotyczące ogrzewania budynków w Unii Europejskiej mają w założeniu wpływać na zastępowanie wykorzystywanych w piecach paliwami kopalnymi bardziej ekologicznymi źródłami energii. W przypadku gazu dyrektywa dotycząca efektywności energetycznej w budynkach (EPBD) zakłada zastępowanie kopalnego metanu biometanem czy biopropanem. Pierwszym krokiem ma być zatrzymanie od 2025 roku wsparcia finansowego dla instalacji tradycyjnych kotłów gazowych.

Do sprawy odniosła się m.in. Polska Organizacja Gazu Płynnego, która zwraca uwagę, że nadal jednak będzie możliwe oferowanie zachęt finansowych dla systemów hybrydowych, które wykorzystują znaczną ilość odnawialnych źródeł energii, jak np. kolektory słoneczne czy pompy ciepła.

Owszem, dla budynków nowych oraz tych, które zostaną zmodernizowane po 2030 roku, zabronione będzie stosowanie samodzielnych kotłów zasilanych węglem, gazem ziemnym czy LPG. Jednak systemy hybrydowe, które łączą kotły gazowe z innymi źródłami OZE, nadal będą dopuszczone. Ponadto, w budynkach zeroemisyjnych możliwe będzie instalowanie kotłów zasilanych paliwami odnawialnymi.

POGP zwraca też uwagę, że dyrektywa EPBD nakłada także na państwa członkowskie obowiązek opracowania planów wycofywania z rynku kotłów na paliwa kopalne do 2040 roku. W ramach tych projektów np. w Niemczech już obecnie planuje się stopniowe zwiększanie domieszek biokomponentów w paliwie grzewczym, aż do całkowitego wyeliminowania paliw kopalnych z rynku w 2045 roku. W związku z tym, w przypadku istniejących budynków użytkownicy kotłów nie będą musieli dokonywać wymiany instalacji grzewczej, jeśli pozwoli na to domieszka biokomponentów, takich jak biometan czy biopropan. W świetle nowych przepisów, będą one traktowane równorzędnie z innymi urządzeniami grzewczymi zasilanymi paliwami odnawialnymi.

Dyrektywa EPBD przewiduje wyłączenia z przepisów dla określonych kategorii budynków, takich jak:

• domki letniskowe,
• obiekty historyczne
• niemieszkalne budynki rolnicze
• miejsca kultu i obiekty służące działalność religijnej
• zakłady przemysłowe, warsztaty niemieszkalne
• budynki rolnicze
• obiekty wojskowe i służące obronności
• budynki wolnostojące o powierzchni mniejszej niż 50 metrów

Ogromne kontrowersje wzbudził fakt, że o ile Komisja Europejska przeforsowała wygaszanie m.n. ogrzewanie gazet, to zakazem nie objęto kotłów na pellet drzewny. Na forach ekologicznych zawrzało po pojawieniu się tych informacji do tego stopnia, że niektórzy zaczęli podważać jej wiarygodność.

- Sprawa nie ulega wątpliwości, ponieważ zapisy w dokumentach unijnych są jednoznaczne – wyjaśnia Tomasz Nowak z firmy Kostrzewa, jednego z największych producentów kotłów grzewczych w Polsce. - Branża pomp ciepła i gazu przerzucają się nawzajem argumentami, a dodatkowo spokój zakłóca wątek wodoru (który w praktyce w ogrzewnictwie jest bezużyteczny)- Pellet drzewny dostaje w tych dyskusjach cały czas rykoszetem, zarówno od jednych, jak i od drugich, bo nie jest dla nich wygodny. Dlaczego? Po pierwsze cena pelletu i ogrzewania pelletem powoduje jest konkurencyjny wobec gazu. Z kolei ci, którzy zajmują się pompami ciepła mają problem, bo gdy w jednym worku znalazły się dwa źródła ogrzewania – pellet i pompa, w przypadku tego pierwszego koszty ogrzewania są nawet 7-krotnie niższe.

Obecnie cena kotła na pellet rozpoczyna się od 7 tys. zł, a za 25 tys. zł dostajemy nowoczesną, w pełni wyposażoną linie grzewczą. Za pompę ciepła, która mogłaby ogrzać niewielki dom zapłacimy minimum około 40 tys. zł z montażem.

Pikanterii dodaje sprawie fakt, że choć unijne przepisy dopuszczają do użytku pellet drewniany, w Kujawsko-Pomorskiem dla wielu użytkowników będzie on zakazany. A to za sprawą decyzji w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, którą zarząd województwa podjął w listopadzie.
Skutkiem tej regulacji jest obowiązujące od początku roku zakazy eksploatacji pozaklasowych kotłów grzewczych (poniżej 3. klasy), a także zakazu użytkowania ogrzewaczy pomieszczeń na paliwa stałe (np. kominków) niemieszczących się w standardach emisji i efektywności energetycznej. Od 1 stycznia 2028 zakazane będzie również eksploatacja kotłów grzewczych poniżej 5. klasy.

Sprawa definicji pali kopalnych nie jest jednak definitywnie rozstrzygnięta oczywista. Do końca roku Komisja Europejska ma zdefiniować jak należy rozumieć „kocioł zasilany paliwami kopalnymi”. POGP oczekuje, że pojawi się w tej definicji zalecenie minimalnego udziału biokomponentów, który pozwoliłby urządzenie grzewcze wyłączyć z kategorii kotłów zasilanych paliwami kopalnymi. Warto jednak pamiętać, że unijne definicje bywają rozciągliwe i np. rak kwalifikowany był w dokumentach unijnych jako ryba. Definicje te nie będą jednak miały charakteru wiążącego dla państw członkowskich.