Pierwsze przypadki ASF u dzików na terenie Polski wystąpiły w lutym 2014 roku. Do tej pory potwierdzono w Polsce 3376 takich przypadków. Ognisk - czyli stwierdzenia afrykańskiego pomoru świń u świń w gospodarstwach - służby weterynaryjne potwierdziły 213 od początku występowania wirusa w naszym kraju.
Na czym polega rola dzika w rozprzestrzenianiu się choroby?
Dziki są głównym rezerwuarem wirusa ASF w środowisku. Mogą rozprzestrzeniać afrykański pomór np. poprzez odchody zostawiane na ściółce czy na łące w sianie, które następnie trafia do gospodarstwa. Wirus może zostać przetransportowany do chlewni na słomie czy obuwiu.
Jak wyjaśnia Główny Lekarz Weterynarii, obecnie na obszarze uznanym za teren występowania ASF u dzików, obejmującym 347 gmin, obowiązują restrykcje, które odnoszą się nie tylko do dzików i mięsa pozyskanego od dzików, ale również do świń i mięsa pochodzącego od świń. Dotyczy to zwłaszcza kwestii ograniczenia eksportu mięsa wieprzowego z Polski do państw trzecich.
"Ze względu na dotychczasowe straty oraz biorąc pod uwagę realne zagrożenie rozprzestrzenianiem się tej choroby u dzików poza obszary objęte restrykcjami, jak również uwzględniając realne zagrożenie wystąpienia kolejnych ognisk ASF w gospodarstwach, uznano za konieczne podjęcie zdecydowanych działań w zakresie ograniczania liczebności dzików. Oznacza to zintensyfikowanie odstrzału dzików zarówno w ramach łowieckich planów gospodarczych, jak i w ramach odstrzału sanitarnego, poprzez organizowanie polowań zbiorowych skoordynowanych tzw. wielkoobszarowych", przekazuje GLW.
Na czym mają polegać weekendowe polowania w styczniu 2019 roku?
Mówił o tym w radiowej Trójce w czwartek rano minister rolnictwa: - Polowania nie będą odbywały sie na terenie całego kraju. Chodzi o to, żeby polowania były precyzyjne, żeby dziki się nie rozpierzchały - tłumaczył Jan Krzysztof Ardanowski.
GLW: "Polowania zbiorowe skoordynowane nie różnią się od klasycznych polowań zbiorowych oprócz tego, że mają być zsynchronizowane na obszarach obejmujących obwody łowieckie w sąsiadujących ze sobą powiatach. Prowadzenie odstrzału dzików w formie polowań skoordynowanych jest jednym z elementów zwalczania ASF u dzików, realizowanym obok innych działań obejmujących m.in. usuwanie zwłok padłych dzików, przestrzeganie zasad bioasekuracji przez producentów świń i myśliwych, regulacja wielkości populacji dzików w ramach polowań indywidualnych".
Dlaczego zdaniem GLW intensywne polowania zbiorowe na dziki są konieczne?
- dziki są głównym "magazynem" wirusa ASF w środowisku.
- obecnie na obszarze uznanym za teren występowania ASF u dzików, obejmującym 347 gmin, obowiązują restrykcje, które odnoszą się nie tylko do dzików i mięsa pozyskanego od dzików, ale również do świń i mięsa pochodzącego od świń. Dotyczy to zwłaszcza kwestii ograniczenia eksportu mięsa wieprzowego z Polski do państw trzecich.
Gdzie będą prowadzone polowania na dziki?
Teren przeprowadzenia odstrzału sanitarnego dzików w ramach polowań skoordynowanych, obejmuje niektóre obwody łowieckie zlokalizowane na zachód od strefy tzw. cichych polowań w województwach: pomorskim, warmińsko–mazurskim, podlaskim, mazowieckim, łódzkim, świętokrzyskim, lubelskim i podkarpackim, podaje GLW.
Intensyfikacja odstrzału dzików, skierowana przede wszystkim na obszary objęte występowaniem wirusa ASF (część I, II, i III – strefa ochronna, objęta ograniczeniami i zagrożenia) wraz ze 100 km strefą buforową, jest obok konieczności przestrzegania zasad bioasekuracji, jednym z narzędzi mających na celu wyeliminowanie określonych kosztów społecznych i ekonomicznych w Polsce, wyjaśnia Państwowy Instytut Weterynarii.
ASF i konsekwencje ekonomiczne
ASF jest czynnikiem powodującym spustoszenie w rodzimych hodowlach świń oraz ograniczającym eksport mięsa wieprzowego i produktów wieprzowych z Polski. Obecnie eksport mięsa wieprzowego oraz produktów z mięsa wieprzowego nie może być prowadzony np. do
- Chińskiej Republiki Ludowej,
- Federacji Rosyjskiej,
- Białorusi,
- Japonii,
- Korei Południowej,
- Tajwanu,
- Tajlandii,
- Filipin,
- Ekwadoru,
- Uzbekistanu,
Według informacji uzyskanych od przedsiębiorców również do Malezji. Zakaz eksportu, z wyjątkiem produktów wieprzowych podanych obróbce termicznej, dotyczy także Serbii.
Szerzenie ASF może mieć konsekwencje w postaci wybijania tysięcy świń
Na stronie ministerstwa rolnictwa pojawiła się również opinia Państwowego Instytutu Weterynarii w sprawie odstrzału dzików.
"Należy mieć na uwadze tak zwane dobro wyższe, które powoduje, że na pierwszy plan wysuwa się dobro obywateli, którzy utrzymują się bezpośrednio lub pośrednio z produkcji trzody chlewnej. Bowiem wg. Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, roczna wartość produkcji trzody chlewnej wraz z pochodnymi, szacowana jest w Polsce na ok 18 – 20 mld PLN. Należy również mieć na uwadze, a może przede wszystkim, koszty społeczne likwidacji produkcji trzody chlewnej, nie tylko na tzw. Ścianie Wschodniej ale również w Wielkopolsce czy w województwie kujawsko – pomorskim, przy niedającej się bezwzględnie wykluczyć możliwości ekspansji wirusa ASF na kolejne obszary naszego kraju. Warto zwrócić uwagę, iż następstwem szerzenia się choroby u dzików są ogniska ASF u świń, które mają o wiele bardziej dotkliwe dla ludzi – hodowców i rolników konsekwencje, w postaci zabijania i utylizacji wielu tysięcy świń, w tym loch prośnych, warchlaków oraz prosiąt".
Kolejnym elementem zwalczania ASF w Polsce - obok przestrzegania zasad bioasekuracji i odstrzału dzików - jest aktywne i ciągłe poszukiwanie szczątków padłych dzików i ich bezpieczna i skuteczna utylizacja. "Dla przykładu można podać, że odsetek dzików z wirusem ASF spośród identyfikowanych w środowisku ich bytowania wynosi ponad 70%", odnotowuje PIW.
