Seniorzy otwarci na świat uczą się obsługi komputera. Wiek im nie przeszkadza!

Najstarsza uczestniczka kursu komputerowego miała 87 lat. Uczyła się z ponadsześćdziesięcioletnią córką.

- Radziła sobie dobrze. Dopiero przy zakupach internetowych powiedziała: Dziękuję, ja już z tego nie skorzystam - opowiada Sławomir Krajewski. W bydgoskim domu kultury "Modraczek" prowadzi kursy komputerowe dla osób w wieku 50+.

Kolejka do końca roku

No i mamy problem... Na kursie w świeckiej bibliotece Jerzy Wera (w środku) i Jerzy Dończyk (po prawej) śledzą, jak przenosić zdjęcia z telefonu komórkowego do komputera. Po lewej Michał Brdak
(fot. fot. autorka)

Środowy ranek, czytelnia biblioteki w Świeciu. Cztery osoby w dojrzałym wieku uczą się przenosić zdjęcia z pendrivów i telefonów komórkowych do komputera, potem zgłębiają tajniki internetu. Michał Brdak, pracownik biblioteki, cierpliwie każdemu poświęca czas.

Myszka jeszcze nie zawsze chce słuchać, porusza się z oporami, ale uczniowie pilnie wykonują polecenia.

Kursy komputerowe dla osób w wieku 50+ Biblioteka Publiczna w Świeciu organizuje od jesieni ubiegłego roku. Własnymi siłami, żadnego dofinansowania. Wieści o nim rozchodzą się z ust do ust, reklamy nie trzeba. Chętnych jest tyle, że miejsca zajęte do końca roku. Podobnie w małej filii w Czaplach. Tam drogę do biblioteki znaleźli nawet ci, którzy wcześniej nie wiedzieli, gdzie ona jest!

Halinie Knepce komputer podarował syn, bo sobie kupił laptop. Na razie układa na nim pasjansa. - Jak tu się nauczę więcej, to założę internet - deklaruje. Ma rodzinę w Anglii i już wie, jaka to radość, gdy na Skypie może oglądać wnuczka.

Jerzy Wera jest najstarszy w grupie i trochę zestresowany. Miał najwięcej oporów i obaw. -Skierowało mnie Towarzystwo Miłośników Ziemi Świeckiej - przyznaje. - Koledzy mieli już dość odczytywania moich bazgrołów.

Pan Jerzy do tej pory unikał komputera i internetu, jak diabeł święconej wody. Teraz się przekonuje, ile ciekawych informacji można znaleźć w sieci! Ćwiczy w domu pilnie, by nie odstawać od kolegów, ale wewnętrznych obaw jakoś trudno mu się pozbyć.

e-Senior zaprasza

Jerzy Puzowski (w głebi) skończył kurs Akademii e-seniora UPC w bydgoskim "Modraczku". Sławomi Krajewski (po prawej) pomaga mu przenieść drzewo genealogiczne do sieci
(fot. fot. autorka)

Nie tylko jemu.

- Najpoważniejszy problem to lęk, że coś się popsuje - mówi Jerzy Puzowski. - To zostaje już chyba na zawsze.

On w każdym razie ciągle te obawy ma. Puzowski w piątkowe przedpołudnie przyszedł do pana Sławka w bydgoskim "Modraczku" po poradę. Zrobił na papierze drzewo genealogiczne rodziny i jak to teraz przenieść do komputera?

Osiedlowy dom kultury "Modraczek" w Bydgoszczy jest jedynym w naszym regionie partnerem UPC w jego społecznym programie Akademia e-Seniora. Dom dał salę, UPC ją wyposażyło w 10 stanowisk i dostarcza internet. Od jesieni 2007 co roku 120 osób w wieku 50+ kończy kursy komputerowe. Jerzy Puzowski dostał się dopiero za trzecim razem, tylu było chętnych.

Dopóki pracował, w komputerze przeglądał tylko strony, do obsługi byli inni. - W 2002 roku poszedłem na emeryturę i już nie miałem kogo prosić o pomoc. Musiałem nauczyć się sam.

- Idea tych kursów jest taka, by ludzie przestali się bać komputera, mieli odwagę z niego korzystać - mówi Sławomir Krajewski. - I w 90 procentach to się udaje.

UPC przygotowało dla wszystkich uczestników podręcznik. Bardzo chwalony jest ten "elementarz", do którego później w każdej chwili można sięgnąć.

W tym roku w "Modraczku" kursy się jeszcze nie zaczęły, ale w każdą środę po południu działa Akademia e-Seniora. Osoby w wieku 50+ mogą przyjść i popytać o interesujące ich komputerowe zagadnienia, poprosić o pomoc w rozwiązaniu problemu komputerowego, z którym nie potrafią sobie poradzić.

Cyfrowo wykluczeni

50+ i 60+ w internecie

Polska jest grubo poniżej średniej UE w korzystaniu z internetu zarówno przez osoby w wieku 55-64 lata, jak i 65-74 lata.
W pierwszej grupie unijna średnia to nieco ponad 40 proc. W Polsce - niewiele ponad 20. Tylko 6 proc. Polaków w tej drugiej grupie buszuje w sieci. W Unii - 20 proc.

UPC, dostawca telewizji kablowej i internetu nie jest jedynym organizatorem kursów komputerowych dla 50+. Robią to uniwersytety trzeciego wieku, biblioteki, stowarzyszenia, ale także rozmaite firmy. Nie bez kozery do internetu namawiają banki. ING wydał nawet specjalny podręcznik dla seniorów.

Można powiedzieć, że firmy nie są w tych działaniach bezinteresowne, bo wychowują sobie przyszłych klientów. Nawet jeśli, to ucząc dojrzałych obsługi komputera i internetu, firmy robią bardzo, bardzo dużo dobrego. Zmienia się świadomość tych ludzi, sposób myślenia.

Badania osób w wieku 50+ pokazują, że jest to grupa najbardziej wykluczona cyfrowo. Dojrzałości w sieci prawie nie ma.

Raport "Dojrzałość w sieci. Między alienacją a adaptacją. Polacy w wieku 50+ wobec internetu" przygotowany z inicjatyw i przy wsparciu UPC pokazuje, że w zdecydowanej większości grupa w wieku 50+ nie korzysta z internetu, a jeśli nawet, to w bardzo ograniczonym zakresie.

Spośród blisko 13 mln obywateli po pięćdziesiątce 10 mln nie korzysta z internetu, choć część z nich ma do niego dostęp. A do tej generacji należy 42 proc. dorosłych Polaków. Pod względem korzystania z sieci przez starsze grupy wiekowe jesteśmy na szarym końcu wśród krajów Unii Europejskiej. Choć do grupy 50+ wchodzą roczniki, które wcześniej korzystały z internetu, to częściej przestają oni korzystać z sieci.

Województwo kujawsko-pomorskie też do przodujących nie należy. Mniej więcej co piąta osoba w wieku 50+ korzysta z internetu.

Co ciekawe, wcale nie finanse są tego przyczyną. Pytani o to ludzie przyznają, że powodem jest brak zainteresowania i zbytnie - w ich mniemaniu - "skomplikowanie" w obsłudze sprzętu i internetu. Pieniądze pojawiają się na trzecim - czwartym miejscu.

Potem chcą więcej

Kursy komputerowe dla dojrzałych z reguły uczą podstawowych umiejętności.

Michał Brdak, pracownik bibliotek w Świeciu, która je prowadzi mówi, że rzadko kto jednak nigdy wcześniej z komputerem nie miał do czynienia. Każda grupa ma też nieco inne oczekiwania. - Jednym zależy na bankowości internetowej, innym na komunikatorach, jeszcze inni chcą się jak najwięcej dowiedzieć o internecie.

Jerzy Wera, który tak bronił się przed komputerem, znakomicie radził sobie ze Skypem!

Beata Szymańska, dyrektorka świeckiej biblioteki cieszy się z tego, co jest po zakończeniu kursu. - Seniorzy do nas przychodzą i mówią, co jeszcze by chcieli: kursy języków obcych, obsługę cyfrowych aparatów fotograficznych.

Na razie biblioteka takich zajęć nie organizuje. Ale to niczego nie przekreśla w przyszłości.

Świat im się przybliża

Szymańska mówi, jak bardzo ludzie zmieniają się po miesiąc.

- Na początku widzę, że siedzą od komputera daleko, by broń Boże czegoś nie popsuć. Na ostatnim spotkaniu czasami muszę wręcz prosić, by na chwilę oderwali się od monitora, bo cały czas myszkują w sieci.

- Te kursy bardzo ludzi aktywizują - potwierdza Dagmara Krzesińska, w UPC zajmuje się programami społecznymi. - Na początku są bardzo nieśmiali. Nie mają świadomości, jakie możliwości daje im komputer i internet, ile mogą zaoszczędzić pieniędzy, jak skorzystać na kontaktach z innymi ludźmi, z wnukami. Nie bez powodu furorę robią komunikatory Gadu-Gadu i Skype. Starsi często wirtualnie zwiedzają muzea, których inaczej nie mają szans zobaczyć.

Najważniejsze jest jednak dowartościowanie.

Jerzy Wera ze Świecia, który kieruje zespołem historycznym w Towarzystwie Miłośników Ziemi Świeckiej cieszy się, że zaskoczył wnuka, który do tej pory z dziadka sobie dworował.
Maria Kozłowska i Jerzy Dończyk komputer sobie kupią po skończeniu zajęć w świeckiej bibliotece. - Przez ten kurs człowiek nie czuje się oddalony, nie narzeka, że świat mu ucieka - mówi Dończyk.

- Poczułem się dowartościowany. Nie czuję się zacofany, mam satysfakcję, że nadążam za bieżącym światem - wylicza Jerzy Puzowski, uczestnik kursów w bydgoskim "Modraczku". Oto, co internet zmienił w jego życiu.