Skontaktowała się z nami Czytelniczka z Bydgoszczy.
- Jako opiekun, pod koniec maja złożyłam w ZUS wniosek o świadczenie wspierające na moją starszą, leżącą mamę. Mama była już osobą bez kontaktu. Komisja wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) odbyła się u nas w domu w połowie maja i mama w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia dostała 100 punktów. Niestety, mama kilka dni temu zmarła, nie doczekała wypłaty ani spłaty świadczenia wspierającego. Słyszałam, że skoro był złożony wniosek do ZUS, to się należy spłata. Czy to prawda? - pyta nasza Czytelniczka.
Trzeba pilnować terminów
Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego, wyjaśnia, że w razie śmierci osoby uprawnionej, świadczenie wspierające pobierane przez tę osobę przysługuje osobie wspólnie z nią zamieszkującą i gospodarującą za pełny miesiąc, w którym nastąpił zgon, o ile świadczenie to nie zostało za ten miesiąc wypłacone już osobie niepełnosprawnej.
- Roszczenie o wypłatę świadczenia wspierającego wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenie przysługiwało - mówi Krystyna Michałek.
Jak dodaje, jeśli osoba zmarła przed przyznaniem świadczenia wspierającego, to ZUS bada, czy na datę zgonu osoba z niepełnosprawnością spełniła wszystkie warunki do przyznania tego świadczenia tj.:
- posiadała decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, w której liczbę punktów ustalono na poziomie uprawniającym do przyznania świadczenia,
- złożyła wniosek do ZUS-u o świadczenie wspierające po tym, jak decyzja WZON-u stała się ostateczna,
- miała ukończone 18 lat,
- mieszkała w Polsce,
- była obywatelką lub obywatelem Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeśli nie – to przebywała w Polsce i miała dostęp do rynku pracy.
Jeśli warunki były spełnione, to osoba wspólnie z nią zamieszkująca i gospodarująca może złożyć wniosek o wypłatę niezrealizowanego świadczenia wspierającego (formularz SWN-INF).
Jeśli osoba zmarła wniosek o świadczenie wspierające złożyła do ZUS-u w ciągu 3 miesięcy od otrzymania ostatecznej decyzji WZON, to ZUS wypłaci osobie uprawnionej świadczenie z wyrównaniem od dnia jego przyznania.
- Jeśli wniosek wpłynął po tym terminie, to świadczenie będzie przyznane od miesiąca złożenia wniosku do ZUS-u - mówi Krystyna Michałek.
WZON umorzy postępowanie
A jeśli osoba starająca się o świadczenie wspierające zmarłaby już po złożeniu wniosku do WZON, ale jeszcze przed wydaniem decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia?
- Wówczas wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności umorzy postępowanie. Bliskich wnioskodawców prosimy o poinformowanie o śmierci takiej osoby i dostarczenie kopii aktu zgonu - mówi Paweł Bednarski, przewodniczący Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Bydgoszczy.
Jak dodaje, od 1 stycznia 2024 roku w naszym regionie złożono ponad 15 tys. wniosków o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Do tej pory takich decyzji WZON wydał ponad 3,5 tys. W całym kraju do wojewódzkich WZON-ów wpłynęło już 281,4 tys. wniosków o wydanie decyzji, a liczba wydanych decyzji sięgnęła 48,2 tys. Ponad połowę otrzymały osoby powyżej 66. roku życia.
Po tegorocznej waloryzacji o ponad 400 zł wzrosła maksymalna kwota świadczenia wspierającego z ZUS. Wynosi :
- 95-100 pkt. w decyzji z WZON - 220 proc. renty socjalnej - 3919 zł brutto świadczenia wspierającego,
- 90-94 pkt. w decyzji z WZON - 180 proc. renty socjalnej - 3206 zł brutto świadczenia wspierającego,
- 85-89 pkt. w decyzji z WZON - 120 proc. renty socjalnej - 2138 zł brutto świadczenia wspierającego.