Święty Wawrzyniec: „Bogu na chwałę. Ludziom na ratunek”

- Trzy pokolenia mieszkańców naszej wsi walczyło o przywrócenie figury. Mamy skwer świętego Wawrzyńca, to i figura świętego, patrona wsi musiała przecież tu stanąć! - mówi Jurand Świerc, prezes OSP w Górkach Zagajnych.

O figurę św. Wawrzyńca najpierw pytałem mężczyzn przed sklepem, obok remizy. Usłyszałem: - Trzeba pytać naszych strażaków, oni wiedzą najlepiej. To ich zasługa, że święty Wawrzyniec do naszych Górek Zagajnych wrócił...

Ktoś wsiadł na rower i ruszył po strażaków. Przyjechali prosto z pola. Łukasz Jachim, Jurand Świerc z synem Tomaszem.

>> Najświeższe informacje z regionu, zdjęcia, wideo tylko na www.pomorska.pl <<

Od zawsze miejsce, w którym stanęła figura świętego zwie się skwerem św. Wawrzyńca. To zadbane zakątek. Zamknięty z jednej strony „grzybkiem”- miejscem wspólnych spotkań, z drugiej remizą i sklepem. Od kiedy plac nosi imię świętego? Od zawsze. Bo przecież ludzie pamiętają, że stała tu dawno temu figura świętego.

- Od dziecka mama opowiadała mi o tej figurze - wspomina Jurand Świerc, prezes miejscowej OSP. - Spalili ją Niemcy wycofując się z naszych Górek Zagajnych. Jedna z Niemek miała wtedy powiedzieć, że muszą przegrać wojnę, skoro niszczą świętości. No i przegrali...

- Nasz prezes rzucił hasło, by przywrócić figurę, która stała po drugiej stronie placu, gdzie dziś jest krzyż. Nie mogliśmy usunąć krzyża, by postawić w tym historycznym miejscu figurę świętego. Znaleźliśmy więc nowe miejsce - opowiada naczelnik OSP Łukasz Jachim.

Wszyscy dłubali w historii wsi. Ale najpierw trzeba było przywołać historię figury świętego Wawrzyńca.

- Postawili ją mieszkańcy naszej wsi po epidemii cholery, która szalała tu około roku 1840 - opowiada prezes OSP Jurand Świerc. - Musiała być drewniana, skoro spaliła się w roku 1945.

- Zaczęliśmy grzebać w historii naszej wsi - mówi Łukasz Jachim. - By jak najwięcej się o tym naszym patronie dowiedzieć. Również panie ze Stowarzyszenia Kobiet Wiejskich w naszych Górkach. No i trzeba było znaleźć rzeźbiarza, który by nam figurę w drewnie wyrzeźbił. Znalazłem go w Brzózkach, nieodległej wsi. Mateusz Malesa ma tyle lat, co ja - dwadzieścia dziewięć. To znany i uznany rzeźbiarz. Trzeba też było wyszukać miejsce na postawienie tej figury świętego.

Tu był płot i chaszcze. Teren gminny. Tomasz Świerc, syn prezesa OSP pojechał do Kcyni i tam uzyskał pozwolenie na postawienie figury. Napisaliśmy projekt pn. „Skwer Świętego Wawrzyńca - ocalić od zapomnienia”. Dostaliśmy z powiatu nakielskiego pięć tysięcy złotych. Zlikwidowaliśmy płot, wyrównaliśmy teren, posadziliśmy tuje, zasialiśmy trawkę, powstała też alejka i klomby z kwiatami, stanęły ławeczki. „Bogu na chwałę, ludziom na ratunek”.Ale zanim święty Wawrzyniec stanął na cokole, jego wizerunkiem udekorowano drzwi samochodu strażackiego OSP. „Bogu na chwałę. Ludziom na ratunek. Św. Wawrzyniec. OSP Górki Zagajne”.

- Szalała cholera - prezes Jurand Świerc wraca do historii. - We wsi Sielec pod Żninem wymarli wszyscy, poza dwoma grabarzami. Oni przeżyli tylko dlatego, że raczyli się cały czas gorzałką. U nas lekarstwem na cholerę okazała się ostra zima, która przyszła w roku 1840 wyjątkowo wcześnie. Mróz przegnał morowe powietrze. Ludzie uznali to za cud.

Zobacz także:Strażak Kujaw i Pomorza - plebiscyt Gazety Pomorskiej

W pobliskich Górkach Dąbskich stanęła figura św. Rocha, która stoi do dziś, u nas w podzięce postawiono figurę św. Wawrzyńca. I tę figurę spalili Niemcy. Musieliśmy św. Wawrzyńca przywrócić wsi. Najważniejsze, że udało się nam wokół tej sprawy zintegrować trzy pokolenia mieszkańców. Od dzieciaczków, po najstarszych.

Wieś Górki Zagajne znana jest z wielu innych akcji społecznych. Prezes Jurand Świerc chwali nie tylko swych strażaków. - Przecież to, że mamy św. Wawrzyńca nie jest tylko zasługą samych strażaków. Myśmy rzucili hasło, ale razem z nami pracowali społecznie nie tylko strażacy. Takie już są nasze Górki Zagajne. Wieś ma już boisko, plac zabaw dla dzieci, wspomniany już „grzybek” vis a vis naszej remizy. I od półtora roku - po 70 latach - mamy znowu figurę naszego patrona.

- Święty Wawrzyniec jest patronem Hiszpanii, diecezji pelplińskiej, Wodzisławia Śląskiego i Górek Zagajnych. Przedstawiany jest jako diakon. Jego atrybutami są: księga, krata, palma, otwarta szafka, a w niej księgi Ewangelii, sakiewka, zwój. I takim go wyrzeźbił Mateusz Malesa z Brzózek. I święty Wawrzyniec znowu chroni wieś przed cholerą...

W czerwcu zeszłego roku Górki Zagajne zamarły. Nieopodal figury św. Wawrzyńca, w budynku starej szkoły, w jednym z mieszkań zamordowana została 80-letnia nauczycielka. Ceniona, szanowana, kochana... Pani Danuta R. wychowała ze trzy pokolenia mieszkańców. Pochodziła z Lisewa Kościelnego. Na pogrzeb do tej wsi wynajętym autokarem pojechały całe Górki Zagajne. Za duszę zamordowanej modlili się pod figurą św. Wawrzyńca.

Dlaczego zginęła? I kto zabił? Sprawcę mordu policja zatrzymała w kilka dni. Okazał się nim mieszkający w pobliżu 27-letni Arkadiusz W. Zamordował dla 2 tysięcy złotych... I tę tragedię Górki Zagajne pamiętają do dziś.

OSP Górki Zagajne jest w gronie nominowanych do I edycji Florianów - Ogólnopolskiego konkursu na najlepsze inicjatywy dla społeczności lokalnych z udziałem OSPi samorządów. Zgłoszonych zostało 375 projektów. - Nasz projekt „Mało nas do pieczenia chleba” znalazł się w gronie 54 nominowanych - cieszy się naczelnik Łukasz Jachim. - Zostaliśmy zaproszeni 5 maja do Karolina, gdzie ma swą siedzibę zespół „Mazowsze”. Jedziemy...