To jest „rekord świata” – zabytki Kujaw i Pomorza wzmocnione 30 milionami złotych

- Skąd te pieniądze? - zapytał na ostatniej Sesji Województwa radny Michał Krzemkowski (klub PiS). Marszałek Piotr Całbecki wyjaśnił, że przesunięte zostaną z niezrealizowanych w Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2014-2020 zadań oraz z budżetu województwa.

- To tak zwane zmiotki z różnych działań. Program jest już w toku. To absolutny rekord świata, 30 milionów złotych na zabytki. Nigdzie tak w Polsce nie ma – stwierdził marszałek.

Decyzję o przeznaczeniu ponadwymiarowych środków podjął jednogłośnie w formie uchwały sejmik województwa. Wniesiony przez zarząd województwa projekt uchwały dotyczy dotacji dla 211 właścicieli lub gestorów obiektów zabytkowych. Dokładniej zaś w ramach przyznanych dotacji planuje się współfinansować 177 zadań z wojewódzkiego RPO, natomiast 34 wyłącznie ze środków budżetowych województwa.

W uzasadnieniu dla tego projektu napisano, że wsparcie ochrony zabytków jest jednym z priorytetowych obszarów działań samorządu województwa, a celem jest zachowanie bogatego dziedzictwa kulturowego regionu w jak najlepszym stanie.

Dotacje przyznawane są podmiotom, które złożyły wnioski do 15 grudnia 2022 r. Do Urzędu Marszałkowskiego wpłynęło w wymaganym terminie 229 wniosków, w tym 212 zawierających wszystkie wymagane dokumenty oraz spełniających wymogi formalne.

Wnioski były opiniowane przez komisję, w skład której wchodzą przedstawiciele środowiska konserwatorskiego z wieloletnim doświadczeniem i ogromną wiedzą. Komisja postanowiła odstąpić od oceny wniosku parafii pw. św. Jakuba Ap. w Piotrkowie Kujawskim, bowiem ten zakładał odwodnienia kościoła przy wykorzystaniu technologii, która nie jest odpowiednia dla tego rodzaju zabytków.

W grupie beneficjentów znajdują się kościelne osoby prawne, osoby fizyczne, organizacje pożytku publicznego, jednostki samorządu terytorialnego, spółki prawa handlowego, przedsiębiorstwa, spółdzielnie oraz muzea, będące właścicielami lub mającymi prawo zarządzać obiektami wpisanymi do rejestru zabytków.

Wsparcie finansowe pójdzie m.in. na odbudowę zespołu pałacowo-parkowego w Nawrze koło Chełmży, w którym powstanie Muzeum Ziemiaństwa i Wsi.

Misję odrestaurowania kompleksu, który latem 2022 został oficjalnie przekazany samorządowi województwa przez spadkobierców ostatnich przedwojennych właścicieli, rodzinę Sczanieckich, marszałek Całbecki powierzył Kujawsko-Pomorskiemu Centrum Dziedzictwa.

Prace projektowe odbudowy i adaptacji zabytku już trwają, a ich zakończenie planowane jest jeszcze w drugim kwartale tego roku. Roboty remontowo – budowlane rozpoczną się jesienią i potrwają 2,5-3 lata.

Nawra to miejsce niezwykle ważne dla dziedzictwa kulturowego Pomorza i Kujaw. Znajduje się na historycznej ziemi chełmińskiej.

- Obiekt jest w stanie złym lub bardzo złym. Chcemy odtworzyć kształt przestrzenny sprzed 1945 roku, łącznie z ogrodami, łąką, szklarnią. Muzeum to nie jest tylko ekspozycja, cały ten kompleks będzie mówił o tradycji, będzie przestrzenią edukacji kulturowej i ekologicznej – mówił podczas niedawnej konferencji prasowej dr Marek Rubnikowicz, dyrektor Kujawsko – Pomorskiego Centrum Dziedzictwa w Toruniu.

Klasycystyczny pałac w Nawrze, zaprojektowany przez Hilarego Szpilowskiego, został zbudowany w latach 1798–1805 dla Konstantego Kruszyńskiego, a następnie przebudowany na potrzeby rodziny Sczanieckich. W czasie II wojny światowej został zdewastowany przez Niemców.

Szacowany koszt inwestycji to 40-50 mln zł środki pochodzić będą z naszego programu regionalnego (Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza) perspektywy 2021-2027 oraz budżetu województwa, będziemy też aplikować o wsparcie rządowe.