Uważaj, gdy widzisz czarną dziurę. Może masz AMD

Zwyrodnienie plamki żółtej po raz pierwszy opisano już w XVIII wieku. Jednak od kilku lat o AMD, bo takim skrótem określa się tę chorobę, mówi się coraz więcej.
- Liczba zachorowań wzrasta lawinowo. AMD uznano za chorobę cywilizacyjną - zaznacza dr n. med. Antoni Bąk, specjalista okulistyki.

Choroba dotyczy plamki żółtej. Ta część siatkówki odpowiada za widzenie i rozpoznawanie kolorów.

- Jeżeli plamka zostanie uszkodzona, to pozostaje nam tylko widzenie obwodowe z czarną plamą pośrodku. Schorzenie uniemożliwia wówczas czytanie, prowadzenie samochodu - dodaje okulista.

Następuje pogorszenie widzenia centralnego, a proste linie są odbierane jako faliste. Pogarsza się także widzenie z bliska. Stąd np. trudności z odczytaniem godziny na zegarku.

AMD może przyjąć postać suchą lub mokrą. Pierwsza to postać zanikowa, kiedy, mówiąc potocznie, plamki żółtej zaczyna ubywać.

- W tym przypadku nie możemy wiele zrobić. Pacjentom zleca się najczęściej przyjmowanie suplementów z luteiną - wyjaśnia doktor Bąk.

Tzw. mokra lub wysiękowa postać choroby jest rzadsza, bo dotyczy ok. 10-15 proc. pacjentów z AMD. W tym przypadku pod plamką żółtą wytwarzają się nieprawidłowe naczynia krwionośne, które przerastają i uszkadzają siatkówkę. Pogorszenie wzroku może postępować bardzo szybko.

- Leczenie polega na podawaniu, w postaci zastrzyków, leków do ciała szklistego oka. Aby terapia przyniosła dobre efekty, iniekcje trzeba powtarzać. Zwykle zleca się od 3 do 5 zastrzyków w określonych odstępach czasu - mówi dr Antoni Bąk.

Leczenie kosztuje kilka tysięcy złotych i jest refundowane przez NFZ. Jednak nie wszystkie oddziały okulistyczne oferują terapię pacjentom z AMD.

Zwyrodnienie plamki żółtej dotyka najczęściej osoby po 50.-60. roku życia.
- Zdarza się jednak, że pełnoobjawowe AMD stwierdzamy już u 40-latków - zastrzega specjalista.

W leczeniu niezwykle ważne jest jak najwcześniejsze wykrycie choroby. Tak, by można było spowolnić postęp schorzenia. Kluczowe znaczenie mają regularne badania okulistyczne.

- Podstawowym jest badanie okulistyczne obejmujące badanie ostrości widzenia oraz ocenę dna oka - wymienia okulista.

Gdy lekarz wykryje niepokojące zmiany, najpewniej rozszerzy diagnostykę. Na liście badań jest m.in. tomografia oka.

Prostym badaniem, które wykaże zwyrodnienia plamki żółtej, jest Test Amslera. Można go przeprowadzić samodzielnie nawet w domu. Wystarczy na kwadratowej kartce w kratkę, o bokach 10 na 10 cm, narysować w centralnym miejscu czarny punkt. Następnie zasłaniamy jedno oko, a drugim koncentrujemy się na czarnym punkcie i oceniamy linie, które widzimy dookoła. Czy są proste, czy kwadraty mają taki sam rozmiar? Jeżeli tak, to dobrze. Jeżeli jednak zamiast prostych linii widzimy faliste załamania lub obraz jest niewyraźny, to należy jak najszybciej udać się do okulisty!