Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

W Brzozie pożegnali powstańców wielkopolskich

Adam Lewandowski
fot. Adam LewandowskiBiało-czerwoną z trumny żołnierze złożyli, by przekazać miejscowej szkole im. Powstańców Wlkp.
fot. Adam LewandowskiBiało-czerwoną z trumny żołnierze złożyli, by przekazać miejscowej szkole im. Powstańców Wlkp. Adam Lewandowski
11 listopada mieszkańcy Brzozy po raz drugi chowali powstańców wielkopolskich, którzy zginęli tu w bitwie 20 stycznia 1919 roku.

Poległo ich wtedy oraz zostało zamordowanych przez Niemców dziewiętnastu. Byli żołnierzami I pułku grenadierów kujawskich. Dwunastu pochowanych zostało na wzgórzu Kozak. Nad ich zbiorową mogiłą 27 maja 1923 roku stanął tu okazały pomnik - z figurą rannego powstańca u stóp Chrystusa i napisem: "Naszym bohaterom poległym w Brzozie w styczniu 1919".

Niemcy zburzyli pomnik

W roku 1940 Niemcy zrównali pomnik z ziemią. Pozostały jedynie schody. Ale pamięć o powstańcach wielkopolskich wśród mieszkańców Brzozy przetrwała. W roku 1945, tuż po wyzwoleniu, nad mogiłą powstańców stanął krzyż brzozowy. Przetrwał do połowy lat 60. Wtedy to stanął tu obelisk z tablicą pamiątkową, na której wyryte były nazwiska poległych powstańców. W roku 2001 miejscowa Szkoła Podstawowa przyjęła imię Powstańców Wielkopolskich. Cztery lata później zawiązał się komitet odbudowy pomnika z roku 1923.
Na podstawie starych fotografii, odkopanych fragmentów rozbitego przez Niemców pomnika powstał projekt. Został nieco odsunięty od szosy, by znalazło się miejsce na uroczystości patriotyczne. Fragment lasu przekazała kuria. Roboty ruszyły w październiku zeszłego roku. W czerwcu miała tu miejsce ekshumacja szczątków poległych powstańców. Złożone w trumnie czekały w kostnicy w Bydgoszczy. Pomnik nie jest jeszcze całkowicie gotowy - nie ma jeszcze figur.
Zakończenie prac przewiduje się w połowie przyszłego roku. Ale uroczystość złożenia prochów zaplanowano na wczorajsze Święto Niepodległości.

W intencji Ojczyzny

Przed południem w Stryszku - na granicy gminy Nowa Wieś Wielka - trumnę przejęli strażacy. OSP. Zaciągnęli też wartę w kościele, w którym w południe rozpoczęła się msza święta w intencji Ojczyzny. Koncelebrował ją proboszcz ks. Bogusław Kuhn. Nie zabrakło też przy trumnie harcerzy. Przybyły setki mieszkańców nie tylko Brzozy. Byli żołnierze z grupy rekonstrukcyjno-historycznej z Nowej Wsi Wielkiej.
Po mszy trumna została złożona u stóp pomnika. Flagę, która ją okrywała oraz szczątki umundurowania z ekshumacji zwłok przekazano Barbarze Kępczyńskiej, dyrektor szkoły im. Powstańców Wielkopolskich w Brzozie. Był też apel poległych. Prowadził go płk Waldemar Owczarzak, sołtys Brzozy. Za pomnikiem, na wzniesieniu, wartę trzymali żołnierze na koniach. Było bardzo uroczyście. I będzie tak każdego roku w Święto Niepodległości.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska