Znika kolejna "biała plama" z najnowszych dziejów Polski. Tak można podsumować efekt pracy badaczy, którzy przez ostatnie kilka lat próbowali ustalić jak najpełniejszą listę osób skazanych na śmierć przez sądy wojskowe.
Jak wynika z ustaleń historyków IPN, którzy realizowali program badawczy zatytułowany "Osoby skazane na karę śmierci przez sądy rejonowe w latach 1946-1955", w ciągu 10 lat, na Pomorzu, wojskowe sądy rejonowe orzekły najwyższy wymiar kary wobec 149 skazanych - przede wszystkim przeciwników komunistycznego reżimu. Najwięcej, bo aż 101 osób skazał na śmierć Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy; stracono 41 osób.
Wśród ofiar był 22-letni Zbigniew Rostek (historię Zyszka opisaliśmy w 2004 r.). Choć w jego życiorysie nie wszystko jest jasne, na pewno na karę śmierci nie zasługiwał. Więcej szczęścia miał mieszkający od lat w Bydgoszczy Eugeniusz Siemaszko. Został skazany w 1947 r. na śmierć przez sąd w Gdańsku; karę zamieniono na 15 lat więzienia.
Nazwiska ofiar stalinowskich sędziów znalazły się w specjalnej publikacji pt. "Skazani na karę śmierci przez wojskowe sądy rejonowe w Bydgoszczy, Gdańsku i Koszalinie (1946-1955)". Jej współautorką jest dr Alicja Paczoska-Hauke z Delegatury IPN. - Lista nie jest kompletna. Brakuje nazwisk tych, których skazano na śmierć w 1945 roku. Wtedy jednak nie działały jeszcze sądy wojskowe, za to ofiar było najwięcej. Lista ukaże się w 2010 roku.
* Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Oddział w Gdańsku, "Skazani na karę śmierci przez wojskowe sądy rejonowe w Bydgoszczy, Gdańsku i Koszalinie (1946-1955), pod redakcją Dariusza Burczyka, Igora Hałagidy i Alicji Paczoskiej-Hauke, Gdańsk 2009
