Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wykpiwała obłudę

Aldona Nocna
Zanim wybudowano w Ciechocinku teatr, przedstawienia odbywały się w budynku przy oberży. Grała tu Gabriela Zapolska.

Gabriela Zapolska, wybitna autorka dramatów i powieści oraz aktorka nigdy nie wystąpiła na deskach Teatru Letniego, ale była w Ciechocinku w 1887 r. a nie dziesięć lat później, jak można przeczytać w kilku publikacjach.

Wiosną tego roku odbyła tournee pod kierunkiem Stanisława Trapszy. Odwiedziła z zespołem Gniezno, Inowrocław, Strzelno, Kępno i Toruń. Latem przyjechała do Warszawy i debiutowała w Warszawskim Teatrze Rozmaitości, gdzie zagrała Francillon i Norę. Nie dostała jednak angażu i ponownie wyruszyła na prowincję. W sierpniu występowała w Łodzi i w Ciechocinku, potem w Mławie, Łodzi i Lublinie. Nie wiodło się jej najlepiej. Krytyka zarzucała jej brak indywidualnego tonu i mocnego temperamentu. W październiku 1888 r. usiłowała popełnić samobójstwo. Została odratowana. Zagrała jeszcze rolę Nory i wyjechała do Paryża.

Skonfliktowana ze środowiskiem teatralnym

postanowiła zostać francuską aktorką. Odbyła studia aktorskie, grała w bulwarowych teatrzykach. Przez dwa lata występowała również w słynnym Theatre Libre A. Antoine a. Za wszelką cenę chciała odnieść sukces na scenie. Grała nawet w amatorskich przedstawieniach polskich studentów. Aby zostać aktorką porzuciła bowiem zamożny dom ziemiański i rozwiodła się z mężem Konstantym Śnieżko- Błockim. W 1895 powróciła do Warszawy. Ponownie zagrała w Warszawskim Teatrze Rozmaitości, ale nie została zaangażowana. Występowała w teatrzykach ogródkowych, wyjeżdżała z teatrami objazdowymi na prowincję. Grała m.in. w Krakowie, Lublinie, Częstochowie, Kielcach, Łomży.

W marcu 1897 r. ponownie odwiedziła Kujawy. Zagrała Norę dla włocławskiej publiczności, ale bez większego powodzenia. Występowała potem w Krakowie i Lwowie. Skłócona z dyrektorem Tadeuszem Pawlikowskim, który przeniósł się do Lwowa, musiała opuścić scenę.

Zajęła się pracą pisarską

W 1901 r. wyszła za malarza Stanisława Janowskiego. Otworzyła w Krakowie szkołę dramatyczną. Uczyła deklamacji, wymowy i gry aktorskiej. Marzyła o własnym teatrze, więc dla swoich uczniów uruchomiła Scenę Niezależną. W 1904 r. osiadła we Lwowie. Zaczęła wówczas odnosić sukcesy pisarskie. Zadebiutowała już w 1883 r. opowiadaniem "Jeden dzień życia róży" pod pseudonimem Gabriela Zapolska. Ogłaszała utwory o charakterze naturalistycznym. Podejmowała zakazane tematy, jak na przykład problem prostytucji i chorób społecznych.

Jedną z jej najsłynniejszych sztuk jest "Moralność pani Dulskiej", która stała się lekturą szkolną.. Wystawiane są również dramaty "Ich czworo" oraz "Skiz". Jej powieści "Kaśka Kariatyda" i "Przedpiekle" były żywo dyskutowane. Pisała też recenzje teatralne do "Słowa Polskiego".

Zapolska była dosyć wysoka i zgrabna. Uwagę zwracały jej duże, czarne oczy. Miała wielkie ambicje aktorskie, które były niewspółmierne do możliwości. Znakomicie grała role błyskotliwych kobiet, górujących nad otoczeniem. Porywcze usposobienie nie ułatwiało jej życia. Często była skonfliktowana z dyrektorami i reżyserami teatrów. Dlatego założyła własny zespół teatralny, z którym objeżdżała Galicję.

W 1914 r. prowadziła cukiernię. Ostatnie lata spędziła samotnie w willi Skiz, pozbawiona majątku przez młodego hipnotyzera. Zmarła w1921 r. we Lwowie w wieku 64 lat. Jest pochowana w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Łyczakowskim.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska