Z toruńskim PTTK rodzinnie nad Zieloną Strugę

Spotkanie uczestników o godz. 7.20 na dworcu PKP Toruń Główny, skąd nastąpi wyjazd o godz. 7.41 do miejscowości Przyłubie (kierunek Bydgoszcz). Z Przyłubia turyści wyruszą na 14-kilometrową trasę, przez kompleks Puszczy Bydgoskiej: do Jarek, leśniczówki Zielona, z zakończeniem w Kąkolu.

Podczas wyprawy będzie można obejrzeć i zapoznać się ze Strugą Zieloną oraz pomnikowymi dębami i miniwodospadem w okolicy leśniczówki Zielona.Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej Rajmund Czechowski.

Jak wyjaśnia Henryk Miłoszewski, prezes OM PTTK w Toruniu, Struga Zielona (często nazywana Zielonką) jest niezwykle interesującym ciekiem wodnym. Od przybycia w 1230 roku Krzyżaków stanowiła naturalną zachodnią granicę ich posiadłości, ofiarowanych im przez księcia mazowieckiego Konrada na lewym brzegu Wisły.

Zawarty nad jeziorem Mełno w 1422 roku traktat pokojowy spowodował wchłonięcie lewobrzeżnych posiadłości krzyżackich, łącznie z zamkiem komturskim w Nieszawie przez Koronę Polską.

Struga Zielona swoje źródła ma koło miejscowości Tarkowo, leżącą pomiędzy Inowrocławiem i Bydgoszczą. Przepływa przez kompleks leśny Puszczy Bydgoskiej; jej górny odcinek jest poprowadzony sztucznym przekopem, stąd nosi nazwę kanału Strugi Zielonej. Dolny odcinek strugi od leśniczówki Zielona aż do leśniczówki Dybowo przebiega w ukształtowanej przez nią dolinie, tworząc dodatkową atrakcję, głęboki i malowniczy wąwóz.

Pierwotnie Struga Zielona uchodziła do Wisły na wysokości nieistniejącej dziś osady Wymysłowo; obecnie m.in. na skutek jej uregulowania i budowy ujęcia wodnego, uchodzi do Wisły na wysokości Dybowa. Całkowita długość strugi wynosi 34 km.

Od średniowiecza, aż po koniec XIX wieku wody Strugi Zielonej były wykorzystywane na skalę przemysłową do napędzania młynów wodnych. Wykorzystano przy tym dolny bieg Strugi Zielonej, od Jarek do ujścia we Wiśle, charakteryzujący się dużym spadkiem, stąd i bystrym nurtem. Istniały tam młyny wodne w: Jarkach, Kąkolu i dwa w Dybowie (Kukiełka i Chrząst). Po dawnej działalności młynów pozostały antropogeniczne zmiany rzeźby terenu.