Zdrowie czasu przemian

- Był Pan jednym z prelegentów konferencji naukowej zorganizowanej przez Włocławskie Towarzystwo Naukowe i Wyższą Szkołę Humanistyczno-Ekonomiczną, której tematem była ocena 20 lat transformacji systemowej we Włocławku i regionie, w odniesieniu do stanu zdrowia mieszkańców. Jakie wnioski wynikają z tej konferencji ?

- Generalny wniosek jest taki, że Włocławek i region włocławski potwierdzają udowodnioną i cytowaną w literaturze fachowej ścisłą zależność pomiędzy warunkami życia a zachorowalnością i umieralnością z przyczyn kardiologicznych. Wskaźniki społeczno-ekonomiczne pierwszej fazy transformacji tj. pierwszej połowy lat 90-tych, opracowane przez zasłużonego dla naszego miasta Pana Profesora Leszka Bagdzińskiego jednoznacznie dowiodły istnienia poważnych trudności w realizacji przekształceń systemowych we Włocławku i regionie, co łączyło się z kształtowaniem depresji społecznej, której głównym wyrazem było narastające bezrobocie. Te niekorzystne warunki społeczno-ekonomiczne korespondowały ze wzrostem zachorowań i zgonów z powodu chorób układu krazenia. Sytuacja ta praktycznie nie uległa zmianie po roku 1999, kiedy przestało istnieć województwo włocławskie.

- Ale po roku 1999, w ramach województwa Kujawsko-Pomorskiego Włocławek i region korzystał z zakupów nowoczesnego sprzętu medycznego, w okresie tym powiększyła się też liczba lekarzy specjalistów. Dlaczego pomimo tego wskaźniki epidemiologiczne dotyczące chorób układu krążenia nie uległy poprawie ?

- Powstanie w 2004 roku Pracowni Hemodynamicznej przy Oddziale Kardiologicznym umożliwiającej wykonanie angioplastyki wieńcowej i implantacji stentów - niewątpliwie pozwoliło uratować nie jedno istnienie ludzkie, ale nie mogło mieć decydującego wpływu na ogólne wskaźniki zgonów w mieście i regionie. Powszechnie przyjmuje się, że wpływ na zdrowie człowieka tylko w ok. 20 procent ma tzw. "medycyna naprawcza", natomiast decydujące znaczenie ma styl życia, na który składają się odpowiednie zachowania prozdrowotne oraz świadomość znaczenia czynników ryzyka i okresowych badań profilaktycznych. Sam styl życia jest bezpośrednio zależny od warunków społeczno-ekonomicznych, które determinuje środowisko społeczne w tym dochodowość i poziom wykształcenia. I właśnie te wskaźniki obrazujące od początku lat 90-tych gorsze warunki życia mieszkańców Włocławka i regionu w porównaniu z mieszkańcami Bydgoszczy i Torunia decydują o sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób układu krążenia.

- Jakie warunki powinny być spełnione, aby ta niekorzystna sytuacja została odwrócona ?
- Dzięki zapoczątkowanej przed 20. transformacji systemowej, która stworzyła warunki do wstąpienia naszego kraju w 2004 roku do Unii Europejskiej, jest realna szansa na poprawę sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób układu krążenia. Do tego niewątpliwie przyczynią się nowe standardy unijne odnoszące się do polityki społecznej, w tym profilaktyki i promocji zdrowia. O ich skuteczności świadczą porównawcze dane epidemiologiczne dotyczące zgonów z przyczyn kardiologicznych w krajach Europejskich za lata 1970 - 1995, które jednoznacznie dowiodły istnienia przepaści w odniesieniu do stanu zdrowia mieszkańców krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polski a krajami Unii Europejskiej.