Z raportu pt. „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania 2022” wynika, że współczynnik zgonów w grupie kobiet wynosi w Polsce 3,2 na 100 tys. i jest niższy od przeciętnego w UE (4,7/100 tys.), a przede wszystkim wielokrotnie niższy w porównaniu ze współczynnikiem zgonów mężczyzn.
Wybierają szybką ulgę
W Polsce wynosi on 21,6 na 100 tys. i jest znacząco wyższy od średniego dla krajów Unii Europejskiej: 17,2 na 100 tys. mężczyzn. W 2022 r. w wyniku samobójstwa zginęło w Polsce 4300 mężczyzn i 800 kobiet.
- Przyczyn jest kilka. Jedną z nich jest ideologia sukcesu - to główny powód podejmowania prób samobójczych, który bardziej dotyczy mężczyzn niż kobiet - uważa Sławomir C. Biedrzycki, zastępca dyrektora ds. lecznictwa w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Świeciu. - Mężczyzna musi być człowiekiem sukcesu na wielu poziomach, mieć dobrą pracę, samochód i być „szefem w domu”. Jeśli utraci źródło dochodu, zdradzi go żona, to jego poczucie wartości znacznie spada. Zamiast zwrócić się po pomoc do psychiatry - bo wiemy, że mężczyźni dwa razy rzadziej się na to decydują – wybiera szybkie rozwiązanie, żeby sobie ulżyć. Pierwotnie mężczyźni znieczulają się alkoholem, ponieważ wyłącza racjonalne myślenie i łatwiej podjąć decyzję o tym ostatecznym wyborze.
Specjalista uważa, że na dużą różnicę we wskaźnikach samobójstw kobiet i mężczyzn wpływają też metody odbierania sobie życia.
- Mężczyźni są skuteczniejsi, bo głównie wybierają powieszenie się i czas na reakcję bliskich jest krótki – wyjaśnia psychiatra. – Natomiast u kobiet głównym sposobem jest zażycie tabletek. Nie zawsze przyjmą taką ilość, która może wywołać śmierć i czas na reakcję medyczną jest dłuższy niż w przypadku powieszenia się, gdy do zatrzymania krążenia dochodzi szybko.
Skończył leczenie i dobrze funkcjonuje
Czasami rodzina zdąży. - To było na wsi. Jeden z naszych pacjentów wyszedł do garażu i coś tknęło jego syna, żeby pójść za ojcem. To był przypadek, wcześniej się to nie zdarzało, żeby pilnował ojca. Ale poszedł i ojciec już wisiał. Udało się go uratować. U nas przebywał około miesiąca. Rozpoznano ciężką depresję, włączono leki i nastąpiła poprawa nastroju. Dzięki motywacji terapeutycznej podjął też leczenie odwykowe, bo alkohol był przewlekłym problemem w jego życiu. Skończył leczenie i utrzymuje abstynencję, bierze leki i dobrze funkcjonuje rodzinnie oraz społecznie.
Jakie zachowania mogą świadczyć o zamiarach samobójczych? - Symptomy depresji, np. drażliwość, zaburzenia snu, unikanie kontaktów międzyludzkich, brak poczucia radości, nieradzenie sobie z bieżącymi obowiązkami. Osoby w takim stanie powinny skonsultować się ze specjalistą – radzi dr Sławomir Biedrzycki.
Połowa nieletnich pacjentów po próbie samobójczej
Obecnie na oddziałach psychiatrycznych ogólnych dla dorosłych w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Świeciu przebywa ok. 200 pacjentów.
- 60 z nich to osoby, które zostały przyjęte w następstwie myśli i zamiarów samobójczych, 30 ma za sobą próbę samobójczą - to ponad 15 proc. - zwraca uwagę zastępca dyrektora. - Jeszcze gorzej jest na oddziale dziecięcym, gdzie przebywa obecnie 25 dzieci i u 18 z nich myśli samobójcze były jednym z powodów przyjęcia do szpitala. Próbę samobójczą w tej grupie, włączając samookaleczenia, podjęło 12 dzieci, czyli 50 procent.
Potrzebujesz pomocy? Zadzwoń pod te numery!
- 116 123 Bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu w godz. 14.00–22.00.
- 116 111 Bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu.
- 800 108 108 Bezpłatny telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do niedzieli (z wyjątkiem dni świątecznych) w godz. 14.00–20.00.
- 121 212 Bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Rzecznika Praw Dziecka, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu.
- 22 635 09 54 Telefon zaufania dla osób starszych, czynny w poniedziałek, środę, czwartek w godz. 17.00–20.00.
