Agencja Nieruchomości Rolnych nie jest w stanie odzyskać 300 mln złotych

To stan na koniec 2006 r. Długi te w większości powstały w latach 90-tych.

- To tylko 4,8 procent wszystkich należności, czyli 16,7 mld złotych, spłaconych od 1992 roku do końca 2006 roku - podkreśla Grażyna Kapelko z biura prasowego ANR w Warszawie. Agencja 300 mln z tych prawie 808 mln zł uznaje za nie do odzyskania.

Pomogło wejście do UE
Na koniec 2006 r. liczba wszystkich czynnych umów dzierżawy nieruchomości od ANR wynosiła 134,2 tys. Ponadto od początku działalności agencja zawarła 190 tys. umów sprzedaży mienia z zasobu skarbu państwa.

Pracownicy Zespołu Finansowego ANR przyznają, że wraz ze wzrostem liczby zawieranych umów dzierżawy i sprzedaży oraz z przyrostem należności z tych tytułów, nasilał się problem windykacji. Dodatkowo na powstawanie zaległości w płatnościach na rzecz agencji - począwszy od 1995 r. - miał wpływ postępujący spadek opłacalności produkcji rolnej z powodu klęsk pogodowych, ograniczonego dostępu do kapitału i trudności w pozyskiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania.

To spowodowało przyrost długów wobec agencji od końca lat 90. do 2003 roku do ponad 920 mln zł (z tego 60 proc. stanowią odsetki). Tendencja przyrostu zaległości zatrzymana została dopiero w 2004 r. (z naszym wejściem do Unii Europejskiej). Od tego roku ANR odnotowuje zmniejszanie się wierzytelności.

Teraz ponad 80 procent zaległości stanowią długi powstałe w drugiej połowie lat 90. Jedynie 7 procent to długi młodsze - powstałe w ciągu ostatniego pół roku, ponieważ od wejścia Polski do UE, od momentu ruszenia programów pomocowych oraz wypłaty dopłat bezpośrednich i uzupełniających coraz więcej dzierżawców płaci należności w terminie. Podczas gdy w 2004 spłacalność należności bieżących wynosiła 86 procent, w 2005 r. - 92, a w 2006 r. - 93 procent.

Teraz podstawowym problemem agencji jest windykacja starych długów. Ich spłacalność w latach 2004-06 wynosiła odpowiednio 27, 19 i 21 procent. ANR walczy o swoje pieniądze w sądach (97 proc. zaległych pieniędzy tak właśnie jest odzyskiwanych). Z tego 71 proc. (czyli 573 mln zł) starają się odzyskać komornicy w drodze egzekucji, 14 proc. (114 mln zł) zaległości skierowano do dochodzenia przed sądami, natomiast 12 proc. (95 mln zł) zgłoszono do postępowań upadłościowych.

18 dużych dłużników
Bydgoski Oddział Terenowy ANR ma umowy dzierżawy (czynne) z 5528 firmami i rolnikami, którzy dzierżawią blisko 107 tys. ha. 97 dzierżawców ma zaległości płatnicze wynoszące dwa półroczne okresy płatności, co może stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy dzierżawy. Agencja w stosunku do tych dzierżawców wystąpiła z pisemnym wezwaniem, wyznaczając im ostateczny 3-miesięczny termin zapłaty.

W pierwszym półroczu 2007 roku do zapłaty z tytułu dzierżaw przypadała kwota 12,634 mln zł (z tego należności nieuregulowane wyniosły 477 tys. zł - 3,8 proc.).

Znacznie mniejsze zaległości powstały przy wykupie majątku skarbu państwa. W pierwszym półroczu 2007 r. należności wymagalne z tego tytułu wynosiły 32,447 mln zł, z tego 12 nabywców nie uregulowano w terminie 67 tys. zł (0,2 proc.).

Natomiast z tytułu sprzedaży ruchomych środków trwałych i majątku obrotowego (np. sprzętu rolniczego, inwentarza lub produkcji w toku) wymagalne należności na koniec pierwszego półrocza 2007 roku wynosiły 713 tys. zł, z tego nie uregulowano w terminie 44 tys. zł (6,2 proc.).

Ogółem należności wymagalne ze wszystkich wyszczególnionych transakcji stanowiły kwotę 45,794 mln zł. Należności wobec agencji niespłacone w terminie to 588 tys. zł (1,3 proc.).

W pierwszym półroczu 2007 roku 18 kontrahentów (14 osób fizycznych i 4 spółki prawa handlowego) bydgoskiego oddziału ANR miało zadłużenie powyżej 10 tys. zł na jedną umowę. Agencja nie podaje nazw firm ani nazwisk dłużników.