Gmina Sośno ma swoje małe muzeum. Artefakty dawnej wsi w Izdebce Babuni w Wielowiczu - zobacz zdjęcia z otwarcia

Wielowicz to malownicza wieś w gminie Sośno w powiecie sępoleńskim. Od wielu lat jej mieszkańcy kultywują tradycje wiejskie poprzez organizowanie różnego rodzaju przedsięwzięć historycznych. Utworzono tu m.in. Park Szkolny, Wiejski Park Rekreacyjny, posadzono "Dąb Niepodległości" oraz urządzono mini-skansen ze studnią-żurawiem i wozem drabiniastym. Niedawno wbudowano pięć tablic, na których zamieszczono informacje o historii wsi z ciekawymi zdjęciami.

- Historia naszej wsi jest długa i bogata. Ona zobowiązuje nas do kultywowania tradycji. Już w latach 90. XX wieku zorganizowano w ówczesnej miejscowej szkole wystawę „Wczoraj i dziś”, w której były wystawione głównie sprzęty gospodarstwa domowego. Minęło 30 lat i pewnie one wszystkie służyłyby dziś jako zabytki. Wiele z nich zasiliło muzeum pani Ewy Struwe. To pewnie ona wszczepiła nam historię i tradycję, pewnie nawet o tym nie wiemy, że to się stało tak podświadomie. Jest ono do dzisiaj i tam również są nasze eksponaty. To było pierwsze takie muzeum w naszym powiecie – mówi Piotr Dobrzański, sekretarz gminy Sośno i mieszkaniec Wielowicza.

Zobacz też: Jubileusz 50-lecia gminy Sośno. Zobacz zdjęcia i wideo z obchodów

Wreszcie przyszedł czas na mini-muzeum "Izdebkę Babuni". Urządzana była ona przez dwa lata po dawnych pomieszczeniach poczty i biblioteki, a w niedzielę, 24 września, doczekała się otwarcia.

- My wszystko mamy mini – mała wieś to i małe muzeum – śmieje się Dobrzański.

Na placu przy „studni-żurawiu” otwarcia Wiejskiej Izby Tradycji i Historii dokonali wójt Sośna Leszek Stroiński, sołtyska Krystyna Małek, starosta sępoleński Jarosław Tadych oraz wicestarosta Andrzej Marach, twórca logo nowo powstałej instytucji. Obiekt został poświęcony przez miejscowego proboszcza.

W izbie znalazło się około 500 eksponatów z XX wieku - przedmiotów codziennego użytku mieszkańców dawnej wsi, głównie sprzętów gospodarstwa domowego. Znalazły tu miejsce starodawne naczynia, młynki, meble, ale też narzuty, ubrania, obrazy, telefon z tarczą, maszyna do pisania, a nawet kącik szkolny. Podczas zwiedzania w takiej szkolnej ławce z dawnych lat od razu zasiedli starosta Jarosław Tadych oraz wójt Sośna Leszek Stroiński z elementarzem w ręku. Oprócz tego można zobaczyć tam pamiątki po instytucjach, które kiedyś funkcjonowały w Wielowiczu, m. in. poczta, szkoła, urząd gminy.

Inicjatorkami i realizatorkami Wiejskiej Izby Tradycji i Historii w Wielowiczu są „babunie” Ewa Dobrzańska i Marta Matuszak.

- Nasze zamiłowania związane z zachowaniem i pielęgnowaniem tradycji tkwią w nas od bardzo dawna. Pierwszy raz w stylu tradycyjnym z lat minionych zorganizowałyśmy Powiatowe Stoły Wigilijne w 2017 roku. Wówczas wystrój naszego stoiska i podanie potraw były odzwierciedleniem historii i tradycji wiejskiej. Od tego czasu zaczęłyśmy gromadzić stare sprzęty gospodarstwa domowego, które później wykorzystywałyśmy na kolejnych imprezach: targach, jarmarkach, wystawach – wspomina pani Ewa Dobrzańska.

Jak przyznaje, marzenia stworzenia zorganizowania takiej izby historycznej nastąpiły po wizycie w Wiosce Borowiackiej.

- Panie pokazały nam tam zgromadzone przez siebie eksponaty wiejskie z dawnych lat. Okazało się że nasze zbiory są równie ciekawe i atrakcyjne, i tak zaczęła się nasza przygoda ze świadomym tworzeniem izdebki. Mając na uwadze wolne pomieszczenia po byłej bibliotece, udałyśmy się do pana wójta o ich udostępnienie i formalne przekazanie dla sołectwa. W ruch poszły telefony do zduna, elektryka, budowlańca. Było wielu, którzy zaangażowali się osobiście w to przedsięwzięcie – przyznaje pani Ewa.

Tego wszystkiego nie byłoby, gdyby nie zaangażowanie mieszkańców czterech wsi: Wielowicza, Płoskowa, Szynwałdu i Rogalina. Wszystkie sprzęty i meble pochodzą z ich szop i strychów. Nie są to bezwartościowe śmieci, lecz cenne artefakty, które kryją w sobie osobliwe historie i wspomnienia.

- Wielowicz doczekał się miejsca, w którym można zapoznać się z jego historią i tradycją wiejską. Te artefakty dla jednych będą wspomnieniami, dla innych lekcją historii. Wszelkie działania związane z utworzeniem izby wykonane były, po staremu mówiąc, czynem społecznym. Dziękujemy darczyńcom i sponsorom – podkreśliła Marta Matuszak.

Izbę będzie można zwiedzać w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca w godzinach 12.00 – 16.00 lub po wcześniejszym uzgodnieniu w innym terminie pod numerem 503 156 603 albo 600 807 825.

Otwarciu nowej placówki kulturalno-historycznej towarzyszył tematyczny Festyn Jesienny „Historia i Tradycja na Wsi”. Można było przejechać się starodawną bryczką, rozwiązać questy związane z historią wsi, posmakować lokalnych specjałów, obejrzeć stare zdjęcia i powspominać dawne dzieje.

Projekt „Poznaj Wielowicz”, w ramach którego powstała izba, opracowano w 2022 roku przy współpracy ze Stowarzyszeniem z LGD „Nasza Krajna”. Samo otwarcie izby idealnie wpisało się w tegoroczne obchody 50-lecia gminy Sośno.