To prawdziwa gratka dla pasjonatów historii i wojskowości. W piątek w grudziądzkim muzeum trwać będzie konferencja naukowa „Wojsko w przestrzeni miast regionu kujawsko-pomorskiego w XIX i XX wieku”. Przygotowują ją Instytut Historii i Archiwistyki Uniwerstytetu Mikołaja Kopernika oraz grudziądzkie muzeum.
Trudno o lepsze miejsce niż Grudziądz, aby zorganizować taką konferencję. - Wojsko przez lata miało dominujący wpływ na to jak rozwijało się nasze miasto - mówi Mariusz Żebrowski, historyk. - Kiedy Cytadela była już za mała, rozpoczęto budowę koszar w mieście, placów ćwiczeń w innych miejscach. Żołnierze potrzebowali także dróg i innej infrastruktury. Rozbudowa garnizonu miała wpływ na urbanistyczny rozwój Grudziądza. Wiele elementów jest zachowanych do dziś.
- Z kolei żołnierze, którzy tysiącami stacjonowali w mieście albo tylko czasowo do niego przyjeżdżali, potrzebowali licznych usług m.in.: zaopatrzenia czy rozrywki. Także w ten sposób obecność wojska miała wpływ na to, w którym kierunku rozwijał się Grudziądz - dodaje Żebrowski. Na piątkową konferencję przygotował odczyt na ten temat.
A zapomnieć nie można też o tym, że stacjonująca w mieście kadra wojskowa uczestniczyła w jego życiu. Wielu działaczy społecznych, członków aktywnych w mieście towarzystw i organizacji rekrutowało się z grona mundurowych.
Obok Żebrowskiego w reprezentacji grudziądzkich prelegentów są: Anna Wajler, starszy kustosz działu historii, która będzie mówiła o zbiorach grudziądzkiego muzeum związanych z historią wojskowości w mieście, oraz Włodzimierz Grabowski, który opowie o fortyfikacjach twierdzy Grudziądz.
Podczas konferencji posłuchać można także prelekcji tuzów Instytutu Historii i Archiwistyki UMK, m.in.: profesorów Wiesława Sieradzana, Waldemara Rozynkowskiego, Zbigniewa Karpusa...
Piątkowa konferencja w grudziądzkim muzeum trwać będzie od g. 9 do 18. Wstęp wolny. Grupy zorganizowane mogą zapisywać się pod nr tel. 56/46-590-63 wew.18.
Pełny program konferencji
I część (moderator: dr hab. Zbigniew Karpus, prof. UMK)
9.15-9.45 prof. dr hab. Waldemar Rezmer,
Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu
„Garnizon Wojska Polskiego w Grudziądzu 1920-1939. Stan badań i postulaty badawcze”.
9.45-10.00 przerwa
10.00-10.20 prof. dr hab. Aleksander Smoliński
Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu
„Garnizon Inowrocław w XX w.”
10.20-10.40 dr hab. Maciej Krotofil
Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu
„Mniejszości narodowe w garnizonach Toruń i Grudziądz w okresie międzywojennym”
10.40-11.00 mgr Adam Paczuski
Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Toruń
„Pułki Księstwa Warszawskiego w Toruniu 1807-1813"
11.00-11.20 prof. dr hab. Wiesław Sieradzan
Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu
„Obiekty wojskowe jako czynnik rozwoju przestrzennego wybranych miast ziemi chełmińskiej od końca XVIII w. do początków XX w. w świetle zachowanych źródeł kartograficznych”
11.20 - 11.40 dr hab. Piotr Birecki
Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu
„Kościoły garnizonowe Prus Zachodnich”
11.40-12.00 mgr Mariusz Żebrowski
Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu
„Nie tylko logistyczne zaplecze twierdzy Grudziądz”
12.00-12.30 Dyskusja
12.30-13.40 Przerwa
II część (moderator: prof. dr hab. Waldemar Rezmer)
13.40 -14.00 dr hab. Zbigniew Karpus, prof. UMK
Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK w Toruniu
„Jeńcy wojenni na terenie Pomorza w okresie I wojny światowej (1914-1918)”
14.00-14.20 dr hab. Sylwia Grochowina
Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu
"Wkroczenie Wehrmachtu do Torunia i zarząd wojskowy miasta (7 IX - 25 X 1939 roku)"
14.20-14.40 lek. med. Włodzimierz Grabowski (Grudziądz)
„Fortyfikacje niemieckie twierdzy Grudziądz i północnej części Pomorza Nadwiślańskiego z lat 1944-45”
14.40-15.00 prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski
Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu
„Parafia garnizonowa św. Katarzyny w świetle kroniki parafialnej z II połowy XX w.”
15.00-15.20 przerwa
15.20-15.40 dr Robert Rybak
Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu
„Początki wojskowego szkolnictwa morskiego w Toruniu”
15.40-16.00 dr Mirosław Giętkowski
Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy
„Twierdza Toruń XIX i XX wiek – historia i znaczenie”
16.00-16.20 dr Łukasz Nadolski
Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy
„Cmentarze i mogiły wojenne żołnierzy poległych podczas bitwy o Bydgoszcz w 1945 roku”
16.20-16.40 mgr Anna Wajler
Muzeum im. ks. dr Władysława Łęgi w Grudziądzu
„Wojsko w mieście. Zbiory poświęcone historii wojskowości w Muzeum im. ks. dr W. Łęgi w Grudziądzu”
16.40 -17.00 mgr Bartosz Janczak
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu
„Gen. bryg. Zygmunt Podhorski ps. Zaza – komendant Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, jeniec Oflagu VII A Murnau”
17.00-17.20 Paweł Pilarski (Toruń)
„63 Toruński Pułk Piechoty w świetle życia codziennego mieszkańców Torunia”
17.20-17.40 Dyskusja i zakończenie konferencji
