Każda grupa jest cenna – akcja „Twoja krew ratuje życie”

Czym zajmuje się Bank Krwi?
Zadaniem Banku Krwi jest całodobowe zaopatrzenie oddziałów szpitala w krew i jej składniki, zapewniając pacjentom bezpieczną transfuzję w wymaganym czasie. Funkcjonowanie banku jest ściśle związane z Pracownią Immunologii Transfuzjologicznej, gdzie wykonywane są wszystkie niezbędne badania przed przetoczeniem, przede wszystkim oznaczenie grupy krwi pacjenta i próby zgodności serologicznej z krwią dawcy przeznaczoną do przetoczenia.

Która grupa krwi jest najbardziej „cenna”?
Cenna jest każda krew, bo nie można jej wyprodukować, a ratuje życie wielu ludziom. Z punktu widzenia transfuzjologii najcenniejsza jest jednak krew grupy O RhD minus, ponieważ krwinki czerwone tej grupy nie posiadają na swojej powierzchni antygenów, do których wytwarzane są regularne przeciwciała w naszych organizmach. Krew tej grupy przetaczana jest w pilnych przypadkach „na ratunek życia”, kiedy nie wiemy nic o pacjencie, a nie ma czasu na wykonanie badań przed przetoczeniem. Niestety krew tej grupy posiada tylko ok. 6 proc. populacji w Polsce.

A jakiej grupy krwi potrzeba najwięcej?
Największe zapotrzebowanie jest na grupy występujące w naszej populacji najczęściej, czyli O i A. Krew grupy O RhD minus, o czym już wspomniałam, jest szczególnie potrzebna ze względu na jej uniwersalny charakter. Aktualne zapotrzebowanie na konkretną grupę krwi w Regionalnych Centrach Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Polsce można sprawdzić na stronie internetowej danego RCKiK. Informacje te są aktualizowane na bieżąco.

Jak wiele krwi potrzebuje taka jednostka jak SSM?
W Specjalistycznym Szpitalu Miejskim przetacza się rocznie prawie 10 000 jednostek krwi i jej składników, takich jak osocze, czy płytki krwi. Największe zapotrzebowanie na krew występuje w Oddziale Hematologii i Transplantacji Szpiku ze względu na szczególny charakter pacjentów cierpiących na różnego rodzaju choroby krwi i szpiku kostnego. Większość z nich wymaga przewlekłego leczenia krwią, czyli licznych transfuzji. Drugim oddziałem o dużym zapotrzebowaniu jest Oddział Chorób Wewnętrznych, ponieważ niedokrwistość towarzyszy wielu przewlekłym chorobom internistycznym. W oddziałach zabiegowych krwi przetacza się mniej, ale jej dostępność również jest niezbędna w zabezpieczeniu wielu procedur medycznych.

Czy po otwarciu SOR-u wystąpiła w tych kwestiach jakaś zmiana?
Po otwarciu Szpitalnego Oddziału Ratunkowego trafia więcej pacjentów wymagających natychmiastowej interwencji lekarskiej, w tym także czasem pilnej transfuzji krwi. Dzięki lepszym warunkom lokalowym, większej ilości personelu i lepszej organizacji wiele procedur medycznych, można wykonać od razu na SORze.

Jaki okres jest najtrudniejszy w kontekście zapotrzebowania na krew?
Z punktu widzenia krwiolecznictwa co roku najtrudniejsze są miesiące letnie. Wiele osób regularnie oddających krew w wakacje wyjeżdża. Dodatkowo po powrocie z niektórych regionów świata dawcy muszą zostać czasowo odsunięci od oddawania krwi ze względu na sytuację epidemiologiczną kraju z którego powrócili. W lipcu i sierpniu jest więc mniej krwi dostępnej w Centrach Krwiodawstwa. Ostatnie dwa lata po wybuchu pandemii SARS-CoV-2 były wyjątkowo trudne, ponieważ – prawdopodobnie w obawie przed zarażeniem – część dawców rezygnowała z oddawania krwi, a zapotrzebowanie w regionie było duże.

Jak możemy zachęcić społeczeństwo do oddawania krwi?
Myślę, że najważniejsze jest uświadomienie społeczeństwu jak ważna jest krew i że nie można jej wyprodukować. Dziś potrzebuje jej ktoś inny, ale jutro mogę to być ja lub ktoś z mojej rodziny. Oprócz samej satysfakcji z pomocy drugiemu człowiekowi potencjalni dawcy zgłaszający się do RCKiK lub Oddziału Terenowego RCKiK z zamiarem oddania krwi mogą liczyć na zwolnienie z pracy lub szkoły w dniu oddania donacji, dniu następnym po oddaniu donacji oraz kompleksowe badania laboratoryjne.