Laury dla najlepszych ekologicznych gmin. Teraz mieszkańcy mogą zobaczyć, jak samorządy dbają o środowisko

Zobacz galerie zdjęć z wręczenia

Alicja Polewska, redaktor naczelna Gazety Pomorskiej, Expressu Bydgoskiego i Nowości Dziennik Toruńskiego, zapytała retorycznie jak to się stało, że tak późno wpadliśmy na pomysł tego rankingu? Bo ekologia nie jest nowym tematem. A jednak dziś, w tak piękny, słoneczny dzień, czujniki jakości powietrza świecą się na na czerwono. W środowisku mamy mało wody, widać łachy na Wiśle.

- To chyba nie będzie dobry rok jeśli chodzi o ekologię. Właśnie dlatego postanowiliśmy nagrodzić najlepsze gminy za to, co dobrego robią dla środowiska i mieszkańców - skontaktowała.

Piotr Hemmerling, wicewojewoda kujawsko-pomorski, który w samorządzie przepracował kilkadziesiąt lat, stwierdził że sprawy związane z ekologią są pierwszorzędne. Dlatego taki ranking, z którego dowiadujemy się w jakim miejscu są gminy, jest dobrym pomysłem.

- Pracowników urzędów gmin najbardziej absorbuje teraz gospodarka śmieciowa. Wiele już zrobiono, ale wiele jeszcze przed nami. Co prawda segregujemy coraz więcej, ale w lasach i na zapleczu miast, cały czas obserwujemy mało chlubne obrazki – dodał wicewojewoda.

Dariusz Kurzawa, członek zarządu województwa kujawsko-pomorskiego, poinformował o swoim zaangażowaniu w prace zespołu utworzonego przy ministrze infrastruktury, którego zadanie jest zmiana Prawa wodnego, a to bardzo ważny aspekt ochrony środowiska.

- Czeka nas także likwidacja „Wód Polskich” lub ich przekształcenie. Na stole będzie wiele ciekawych rozwiązać, stad także mój apel do samorządowców – proszę o wasze zdanie na ten temat, znacie numer mojego telefonu – zachęcił Kurzawa.

Wiesława Gierańczyk, dyrektor Urzędu Statystycznego we Bydgoszczy, który wsparł merytorycznie ranking gmin, przypomniała że misją statystyki publicznej jest monitorowanie sytuacji społecznej i gospodarczej. GUS prowadzi co roku ponad 300 badań i są prośby o ich zwiększenie.

- Staraliśmy się, aby te dane służące do wyłonienia wyróżnionych były jasne, klarowne. Te dane nie biorą się z sufitu, mają poważny back ground. Oceniliśmy ważne zjawiska: ekologiczność, zrównoważony rozwój, ochronę środowiska. To jedyny, niepowtarzalny ranking - zapewniła.

Po wstępie przyszedł czas na debaty. Pierwszą, która skupiła się na nowej odsłonie programu „Czyste Powietrze”, poprowadził Grzegorz Boroń, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w Toruniu.

Program startuje ponownie 31 marca. Do 20 marca od gmin wpłynęło 50 deklaracji.

- To elektryzuje samorządowców, bo nabór był wstrzymany na kilka miesięcy. W tym czasie chcieliśmy naprawić ten program – powiedział prezes Funduszu.

W nowym programie zablokowano działania firm zawyżających koszty wykonania poszczególnych inwestycji. O dofinansowanie będzie się mógł ubiegać właściciel nieruchomości od co najmniej 3 lat, zaś pieniądze będzie mógł otrzymać tylko na jeden budynek.

Na 1700 zł za skuteczne wsparcie każdego beneficjenta mogą liczyć gminy, które podejmą się roli operatora programu.

W debacie była też mowa o Preferencyjnym Programie Pożyczkowym WFOŚiGW w Toruniu „Eko-klimat”.

Zbigniew Reniecki z Funduszu, poinformował, że budżet tego programu w województwie został określony na 70 mln zł, a główne kierunki finansowania to: termomodernizacja, OZE, gospodarka wodno-ściekowa, w tym oczyszczalnie ścieków, kanalizacje sanitarne, stacje uzdatniana wody, pojazdy do odbioru odpadów.

Finansowanie obejmuje także: budowę/ przebudowę oświetlenia zewnętrznego/ wewnętrznego, budowę/przebudowę sieci ciepłowniczej, instalacji odnawialnych źródeł energii i magazynów energii elektrycznej, poprawę efektywności energetycznej budynków oraz lokali, zakup pojazdów wykorzystujących do napędu wyłącznie energię elektryczną oraz wodór, budowę stacji ładowania pojazdów elektrycznych, zakup zamiatarek z funkcją zbierania zanieczyszczeń, w tym pyłów.

Trudno w jednym tekście wymieniać wszystkie możliwości finansowania w programie „Eko-klimat”, więc wspomnijmy jeszcze o działaniach na rzecz ochrony przyrody – tu chodzi o czynną ochronę przyrody w obszarach lub w odniesieniu do obiektów objętych prawnymi formami ochrony przyrody oraz o rewitalizację zabytkowych parków i ogrodów. I jeszcze jedna rzecz - doposażenie jednostek OSP w samochody gaśnicze.

Minimalna kwota pożyczki wynosi 80 tys. zł.

Podczas drugiej debaty przygotowanej we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego dyskutowano o roli dzikich zapylaczy w środowisku przyrodniczym.

Pomysł ich ochrony narodził się w Nadgoplański Parku Tysiąclecia. Andrzej Sieradzki, dyrektor  tego parku i jednocześnie p.o. dyrektora Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego, przedstawił założenia nowatorskiego programu, który będzie realizowany w regionie za 8 mln zł. Przez 3 lata potrwa monitoring tego jakie mamy gatunki i ile owadów. Za 5 lat powstanie raport. Zadanie wykona 35-40 osób, głównie naukowców z firmy Feneco.

- To tak jak z piękną kobietą, która nie ma facetów, którzy by się wokół niej kręcili. Tak samo jest w świecie przyrody – wyjaśnił obrazowo Andrzej Sieradzki.

Paweł Stopiński, przyrodnik, biegły sądowy, prezes firmy Feneco, która wykona inwentaryzację owadów w ramach wspomnianego projektu, potwierdził, że w świecie nie było jeszcze takich badań.

Zadanie wykona 35-40 osób, głównie naukowców. Po 3 latach powstanie sprawozdanie i ustanowiony będzie duży plan ochrony owadów dla województwa, w tym budowy łąk kwietnych. Prezes zwrócił uwagę, na fakt, że tereny, na których żyją owady, kurczą się. Większość to pola rolnicze bez miedz i niemal wszędzie wkracza zabudowa mieszkalna, czasem legalna, czasem nielegalna. Przypomniał, iż zgodnie z Konstytucją wszyscy mamy obowiązek dbać o przyrodę.

Z kolei Jarosław Pająkowski, dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą, zwrócił uwagę na jakość miodów, na to, że podczas corocznego Festiwalu Smaku w Grucznie ludzie pytają ile jest miodu w miodzie.

I z tym faktycznie jest problem, co wynika z badań wykonywanych w tym parku krajobrazowym. Specjaliści sprowadzają i badają miody z całego świata i okazuje się, że wiele, nawet opisanych jako ekologiczne, nie zasługują na takie określenie. W fałszerstwach przodują Chińczycy, ale także Ukraina i Rosja nie są wolne od takich praktyk.

Na koniec dyskutowano o parkach krajobrazowych i współpracy z samorządami.

Daniel Siewert przypomniał, żeparki krajobrazowe zajmują się nie tylko ochroną krajobrazu, ale także promocją ochrony wartości przyrodniczych, kulturowych i historycznych.

Prelegenci zwracali wiele uwagi na strefy ochrony przed dziką zabudową. Andrzej Sieradzki opisuje to tak: -Ktoś wbija słupki nad Gopłem, a wtedy my się pojawiamy. Jeśli byśmy sobie odpuścili, to za 20 lat nie doszlibyśmy do Gopła – wszystko byłby ogrodzone!

Sławomir Seroka stwierdził, że wszyscy powinniśmy mieć wolny dostęp do jezior, lasów, bo to daje nam same korzyści dla zdrowia, także psychicznego. Gdybyśmy patrzyli na las z balkonu, bylibyśmy chorzy.

Natomiast Tomasz Górny, dyrektorGórznieńsko- Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego, który zlokalizowany jest na styku trzech województw (także warmińsko-mazowieckiego i mazowieckiego), powiedział że jego pracownicy starają się integrować wszystkie społeczności i dbać nie tylko o samą przyrodę, ale także o rozwój turystyki i rekreacji.

Ostatnim punktem piątkowego spotkania w Urzędzie Wojewódzkim w Bydgoszczy było ogłoszenie wyników pierwszego w Kujawsko-Pomorskiem kompleksowego rankingu „Ekologiczna Gmina”.

Wyniki rankingu „Ekologiczna Gmina” ogłosiliśmy w pięciu kategoriach:

• Ekologiczna Gmina do 5 000 mieszkańców

• Ekologiczna Gmina od 5 001 do 10 000 mieszkańców

• Ekologiczna Gmina od 10 001 do 15 000 mieszkańców

• Ekologiczna Gmina od 15 001 do 50 000 mieszkańców

• Ekologiczna Gmina powyżej 50 000 mieszkańców.

  W kategorii Ekologiczna Gmina powyżej 50 000 mieszkańców, czyli wśród największych miast naszego regionu, wyróżniliśmy trzy miejscowości.

1. miejsce - Bydgoszcz

2. miejsce - Grudziądz

3. miejsce - Włocławek.

W kategorii Ekologiczna Gmina od 15 001 do 50 000 mieszkańców:

1. miejsce – Sępólno Krajeńskie, gmina miejsko-wiejska

2. miejsce – Chełmno, gmina miejska

3. miejsce –Solec Kujawski, gmina miejsko-wiejska

4. miejsce – Kruszwica, gmina miejsko-wiejska

5. miejsce – Tuchola, gmina miejsko-wiejska

6. miejsce – Świecie.

W kategorii Ekologiczna Gmina od 10 001 do 15 000 mieszkańców nagrodziliśmy:

1. miejsce - Kowalewo Pomorskie, gmina miejsko-wiejska

2. miejsce – Chełmża, gmina miejska

3. miejsce – Strzelno, gmina miejsko-wiejska

4. miejsce – Golub Dobrzyń, gmina miejska

5. miejsce – Grudziądz, gmina wiejska

6. miejsce – Barcin, gmina miejsko-wiejska.

W kategorii Ekologiczna Gmina od 5 001 do 10 000 mieszkańców wyróżniliśmy:

1. miejsce - Kamień Krajeński, gmina miejsko-wiejska

2. miejsce – Jabłonowo Pomorskie, gmina miejsko-wiejska

3. miejsce – Radziejów, gmina miejska

4. miejsce – Nowe, gmina miejsko-wiejska

5. miejsce - Dragacz - gmina wiejska.

W kategorii Ekologiczna Gmina do 5 000 mieszkańców nagrodziliśmy:

1. miejsce - Świecie nad Osą, gmina wiejska

2. miejsce – Kęsowo, gmina wiejska

3. miejsce – Lniano, gmina wiejska

4. miejsce – Gostycyn, gmina wiejska

5. miejsce – Kowal, gmina miejska.

• Patronat honorowy nad tym wydarzeniem objęli Michał Sztybel, wojewoda kujawsko-pomorski i Piotr Całbecki, marszałek województwa.