Legalne siewy

Obowiązujące teraz prawo pozwala na "odstępstwo rolne" wszystkim rolnikom posiadającym gospodarstwo o powierzchni do 5 ha.

Zwolnienie dla większej grupy

Projekt nowelizacji Ustawy o ochronie prawnej odmian roślin zakładał, by z uiszczania opłaty na rzecz hodowcy materiału siewnego zwolnić posiadaczy gruntów rolnych o powierzchni do 10 ha. Krajowa Rada Izb Rolniczych chciała, by pułap przesunąć do 20 ha, ale ten wniosek został odrzucony. Dopiero poprawka Platformy Obywatelskiej (identyczna) w minionym tygodniu uzyskała poparcie większości posłów.

Zdaniem Jerzego Gosiewskiego z PiS, przyjęcie tej poprawki spowoduje duże straty dla hodowców materiału siewnego, ponieważ źródłem finansowania hodowli roślin powinny być opłaty licencyjne. Poseł stwierdził, że po nowelizacji, która zezwoli na używanie materiału siewnego ze zbioru właścicielom gospodarstw nie przekraczających 20 ha, opłaty będzie uiszczać tylko 117 tys. gospodarstw (4 proc.).

- Rzeczywiście mogą na tym stracić hodowcy, ale zyskają rolnicy, którzy reprodukują dla siebie materiał siewny - _ocenia Barbara Gurzyńska, dyrektor Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Bydgoszczy. - Dużym plusem nowelizowanej ustawy jest to, że zmniejszy ona szarą strefę. Teraz większa grupa rolników będzie mogła legalnie korzystać z materiału siewnego. _

Bez umowy płać jak za połowę

Ustawa ma jednak nie tylko zabezpieczać interesy drobnych rolników, ale także zapewnić hodowcom odpowiednią ochronę prawną odmian roślin poprzez zapewnienie im sprawnego systemu pobierania opłat licencyjnych i opłat z tytułu stosowania przez część rolników zasady "odstępstwa rolnego".

Nowe przepisy regulują m.in. kwestie opłat za korzystanie z materiału siewnego oraz sposobu i terminu ich uiszczania (hodowca może domagać się nawet wypłaty odsetek za zaległości). Ustawa zakłada, że wysokość tej opłaty może być określana między hodowcą a rolnikiem i zapisana w umowie. Jeżeli jednak nie ma umowy, opłata stanowi 50 proc. kosztów materiału siewnego.

Ustawa ma wejść w życie po 60 dniach od jej ogłoszenia.

***Odstępstwo od zasady

Przez "odstępstwo rolne" należy rozumieć odstępstwo od przyjętego systemu ochrony odmian roślin w celu zabezpieczenia produkcji rolniczej. Dzięki "odstępstwu rolnemu" posiadacze gruntów rolnych mogą korzystać z praw niematerialnych (wyłącznego prawa do odmiany) bez zgody hodowcy.