Minister Radziszewska nominowała koordynatorów "od równości"

- Powołanie Koordynatorów ds. Równego Traktowania jest postulatem, który organizacje pozarządowe przedstawiały już na początku kadencji minister Radziszewskiej - mówi Anna Czerwińska z fundacji Feminoteka. - Ale jest tu sporo niejasności - nie wiadomo, na podstawie jakich kryteriów te osoby zostały wybrane - czy z klucza partyjnego, czy na podstawie kompetencji? Komu mają podlegać i na jakiej podstawie należy oceniać ich działania? Mają funkcjonować przy kancelarii premiera, dlaczego nie przy Rzeczniku Praw Obywatelskich? Co się z nimi stanie, jeśli po wyborach PO nie zdobędzie władzy?

Koordynatorzy ds. Równego Traktowania najpierw pójdą na szkolenie, a potem do pracy

Koordynatorzy ds. Równego Traktowania będą pełnili swoje funkcje we wszystkich ministerstwach, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, wybranych instytucjach centralnych i urzędach wojewódzkich na terenie całego kraju. W Kujawsko-Pomorskiem taką koordynatorką została Dorota Hass, do tej pory - szefująca Wydziałowi Polityki Społecznej w UW.

W tym i w następnym roku osoby powołane na to stanowisko będą zdobywać kwalifikacje do skutecznego przeciwdziałania dyskryminacji w swoich miejscach pracy. Ich zadaniem będzie też wspomaganie minister Radziszewskiej w realizacji Krajowego Programu Działań na rzecz Równego Traktowania (a ten ma zostać opracowany w II połowie tego roku). Zgodnie z ustawą o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania z 3 grudnia 2010 roku, określi zasady działania rządu w tym zakresie. Tymczasem ustawa ta jest mocno krytykowana przez organizacje pozarządowe.

- To najgorszy z możliwych wariantów, jakie przyjął polski ustawodawca - uważa Krzysztof Śmiszek, prezes zarządu Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego. - To absolutnie mało ambitny, ale i bardzo skomplikowany akt prawny, gdzie roi się przede wszystkim od wyjątków od zasady równego traktowania.

Wyjaśnia, że na przykład osoby LGBT (lesbijki, geje, osoby biseksualne i transseksualne) ustawa ta pozostawiła poza ochroną przed dyskryminacją w takich sferach jak edukacja, dostęp do dóbr i usług czy zabezpieczenie społeczne. Podczas gdy prawa w tych obszarach gwarantuje osobom dyskryminowanym ze względu na narodowość, rasę czy płeć.

Przeczytaj też: Jesteś dyskryminowanym gejem, lesbijką, biseksualistą albo transseksualistą? Zgłoś to!

W odpowiedzi na niezadowalające prace rządu nad projektem ustawy o równym traktowaniu zawiązała się nawet ogólnopolska Koalicja na Rzecz Równych Szans. Ta nieformalna platforma skupia ponad 40 organizacji pozarządowych działających na rzecz praw człowieka - m.in. osób z niepełnosprawnością czy wykluczanych ze względu na wiek i wyznanie.

Zdaniem przedstawicieli/-ek koalicji, ustawa w takim kształcie daje ryzyko, że będą nadal prowadzone lub wszczynane kolejne postępowania przeciwko Polsce przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości w sprawie niewdrożenia antydyskryminacyjnych dyrektyw UE.

Minister Radziszewska prześlizguje się przez kadencję?

Jednym z kroków do realizacji unijnych wytycznych jest właśnie powołanie koordynatorów/-ek. - To pokłosie kilkuletniego poślizgu w uchwaleniu ustawy o równym traktowaniu, która obowiązuje od 1 stycznia - informuje Przemek Szczepłocki, prawnik z toruńskiego stowarzyszenia broniącego praw mniejszości seksualnych "Pracownia Różnorodności". - Skutki tego poślizgu widać: powołane do koordynacji osoby zaczną sprawowanie funkcji od szkoleń, które potrwają nawet w przyszłym roku. To nie świadczy dobrze o ich fachowości ani przygotowaniu. Trudno też stwierdzić, czym konkretnie będą się zajmować, bo Krajowego Programu Działań na rzecz Równego Traktowania jeszcze nie ma. Wynika z tego, że - w tej chwili - jedynym konkretem jest powołanie 45 osób do zajmowania się równym traktowaniem.

Podobne obawy wyraża Krzysztof Śmiszek: - Z opisu projektowego nie wynika nic, co wskazywałoby na to, że koordynatorzy mają mieć jakieś specjalne umocowanie kompetencyjne. Istnieje obawa, że mogą ich działania być marginalizowane w ich macierzystych urzędach.

Mimo wątpliwości, dostrzegają jednak i plusy tych nominacji.
- Dzięki powołaniu sieci osób koordynujących, pojawią się wreszcie osoby, do których będzie się można zwrócić, jeśli dana instytucja będzie naruszać zasadę równego traktowania - dodaje Przemek Szczepłocki. - I to nie tylko w instytucjach centralnych ale także "w terenie", czyli w urzędach wojewódzkich. Biorąc pod uwagę, że dotychczasową bolączką instytucji strzegących równego traktowania była ich fasadowość, w tym zerowe budżety i brak kadry, zatrudnienie 45 osób jest dużą zmianą ilościową. Czy jest to także zmiana jakościowa - nie wiadomo. Oby nie okazało się, że osoby te będą łączyć swoje funkcje z jakimiś innymi zadaniami.

Krzysztof Śmiszek podkreśla, że ważne jest, aby zapewnić ich funkcjonowanie nie tylko na czas trwania projektu (do grudnia 2012r.), ale i dłużej. - Należy też monitorować ich działania. Czas pokaże, czy to się sprawdzi - uważa.