Nad byłym schronem w podbydgoskim Tryszczynie zamieszkają uchodźcy z Ukrainy

Tryszczyn, ul. Boczna 5. Na działce, którą coraz bardziej porastają chwasty, w oddali widać piętrowy budynek, a za nim maszt.

To tutaj pod koniec lat 50-tych minionego wieku zbudowano podziemne, ściśle tajne centrum dowodzenia dla ówczesnych władz województwa i sztabu kryzysowego.

Ponad cztery metry pod ziemią znalazło się kilkadziesiąt pomieszczeń liczących łącznie ok. 500 metrów kwadratowych. Solidnie przygotowano się na wypadek ataku nuklearnego, bo w schronie był nawet gabinet lekarski, akumulatorownia, dyspozytornia, niewielkie sypialnie, dalekopis i łącznica telefoniczna, ciemnia fotograficzna...

Do 2015 roku schron pozostawał w gestii wojewody kujawsko-pomorskiego, potem przejęła go gmina Koronowo.

W maju 2016 roku uroczyście otwarto tu Muzeum Ściśle Tajne, ale przestało działać w czasie pandemii. Najemca zrezygnował, więc gmina została z nieruchomością.

- Co tam będzie? - dopytywali niedawno mieszkańcy Tryszczyna podczas spotkania z Patrykiem Mikołajewskim, burmistrzem Koronowa.

Bo jedni słyszeli, że budynek ma zostać sprzedany, inni że powstaną w nim mieszkania. A jeśli mieszkania - to kto w nich zamieszka?

Burmistrz przyznał, że gmina zamierza jak najszybciej zagospodarować ten budynek. Żeby nie niszczał musi być ogrzewany, a to też jest duży koszt.

Zatem, co powstanie nad byłym schronem? Piotr Kazimierski, zastępca burmistrza Koronowa wyjaśnił nam, że „(...) w związku z napływem znaczniej liczby uchodźców z Ukrainy na teren gminy Koronowo w budynku przy ul. Bocznej 5 w Tryszczynie (dawny schron) zaplanowaliśmy utworzenie dla nich miejsca tymczasowego zakwaterowania.(...)”

Gmina już na początku maja br. zleciła zewnętrznej firmie opracowanie dokumentacji kosztorysowej wraz z tzw. przedmiarem robót związanych z remontem pomieszczeń w tym budynku.

„(...) Niezwłocznie po otrzymaniu dokumentacji kosztorysowej w dniu 16.05.2022 r. z uwagi na fakt, że koszt remontu szacowany na kwotę 434 832,18 zł przekracza możliwości finansowe Gminy Koronowo wystąpiliśmy z prośbą o finansowe wsparcie realizacji tego zadania do Wojewody Kujawsko-Pomorskiego i czekamy na odpowiedź” - napisał wiceburmistrz Koronowa.

Ukraińcom trzeba pomóc
- Od początku wojny mieszkańcy bardzo pomagali uchodźcom z Ukrainy i robią to nadal - mówi Katarzyna Szulta-Romaniuk, sołtys Tryszczyna, która zasiada w Radzie Miejskiej w Koronowie.

Przyznaje, że uchodźcom trzeba pomagać, ale planami władz gminy jest rozczarowana: - Przecież złożyłam interpelację o udostępnienie budynku dla mieszkańców, bo na razie nie mamy świetlicy wiejskiej.

Jednak władze gminy twierdziły, że budynek „nie spełnia warunków użytkowania” i wymaga generalnego remontu.

- Wcześniej tym budynkiem były zainteresowane także organizacje pozarządowe z naszej gminy, które starały się o dzierżawę, wynajem czy też udostępnienie budynku nad schronem lub całego obiektu - dodała pani sołtys. - Niektóre z nich dysponowały środkami unijnymi z przeznaczeniem na remont i w ten sposób gmina zaoszczędziłaby na kosztach.

- Uchodźcom z Ukrainy trzeba pomóc! - twierdzi jeden z mieszkańców. - Jeśli znajdą w tym budynku dom, choćby tymczasowy, to trzeba się z tego cieszyć.

- Ale mam nadzieję, że to co znajduje się w schronie zostanie zabezpieczone - dodaje rowerzysta, który co prawda nie mieszka w Tryszczynie, ale Muzeum Ściśle Tajne zwiedzał kilka razy. - Raz byłem tam sam, potem z rodziną i przyjaciółmi ze Śląska. Dla nich to była niesamowita atrakcja turystyczna. Taki schron to historyczna perełka! Nie można tego zmarnować.

Pani sołtys twierdzi, że nawet dwa lata po zamknięciu muzeum wciąż odbierała telefony od turystów z różnych części kraju, którzy pytali czy można zwiedzać schron.

- Jakieś łobuzy już się kiedyś włamały do bunkra - twierdzi mieszkaniec Tryszczyna. - Niech budynek posłuży uchodźcom, może jeszcze kiedyś wróci tu muzeum.