Nie tylko w Kujawsko-Pomorskiem brakuje morfiny. Jak radzą sobie teraz lekarze?

Sprawa jest niepokojąca, bo w grę wchodzi najczęściej stosowany środek do uśmierzania bólu. Nic dziwnego, że zaniepokojeni mogą czuć się nie tylko pacjenci hospicjów, ale i osoby czekające na zabiegi.

- Problem dotyczy leków dostarczanych przez Mundipharmę, o której mówi się, że wycofuje się z rynku – mówi dr Wojciech Jaroszewski z domu Sue Ryder w Bydgoszczy. - Chodzi o leki o nazwie Sevredol i MST. Niestety, o ile preparat o przedłużonym uwalnianiu możemy jakoś zastąpić, o tyle przyjmowany doraźnie Sevredol jest trudny do zastąpienia. Musimy w takich wypadkach stosować roztwór wodny, bo ten środek nie ma odpowiednika.

Pacjenci relacjonują jednak, że mają również problem z zakupem morfiną do przygotowywania wodnego roztworu.

Z podobnym kłopotami zmaga się toruńskie Hospicjum Światło. - Rzeczywiście, mamy ten problem o zmiennym nasileniu – mówi Ilona Ciesielska, lekarz. - Brakuje formy doustnej (tabletkowej), ta płynna czasem jest, a czasem jej nie ma. Bardzo to utrudnia nam pracę, bo brakuje zwłaszcza leków krótko działających.

Lekarze nie wpadają jednak w panikę, bo tego typu sytuacje już się wcześniej zdarzały.

- Jakoś musimy sobie radzić – mówi dr Jaroszewski. - W przypadku czasowego braku jesteśmy w stanie zabezpieczyć jakieś zamienniki. Będzie to jednak trochę bardziej kłopotliwe dla pacjenta i bardziej kosztowne. Pojawiły się gotowe roztwory morfiny, ale nie są one niestety refundowane. Buteleczka kosztuje około 20 złotych, ale ze względu na niskie stężenie dużo szybciej się ja zużywa.

Na szczęście morfina nie jest silnym opioidem dostępnym na rynku.

- Możemy ją zastąpić na przykład Oxycodonem – uspokaja dr Jaroszewski. - Jeśli nie będziemy mieli leków doustnych, możemy jakiś czas podawać morfinę podskórnie. Są też takie leki stosowany na błony śluzowe (stosowany pod policzek lub język albo do nosa), które dają szybszą ulgę niż morfina, bo działają po 5-10 minutach. Z nimi również mieliśmy problem. Pacjenci jeździli po całej Polsce, żeby go dostać Pole manewru mamy dziś jednak znacznie szersze niż jeszcze 20 lat temu, gdy mieliśmy tylko morfinę. Warto korzystać z internetowych stron, które pokazują dostępność leku w poszczególnych aptekach.

Ilona Ciesielska dostrzega ile nerwów powodują braki na rynku.

- Ludzie jeżdżą po kraju i szukają. Problem jest duży, bo dotyczy pacjentów obłożnie chorych, którzy nie powinni się o to martwić. Z punktu widzenia rodzin oznacza to niepotrzebne nerwy i dodatkowe wizyty.

Według Ministerstwa Zdrowia, do którego z interpelacją zwróciła się grupa posłów, puste półki w w aptekach nie są winą resortu, ale wynikają z polityki marketingowej zagranicznych (głównie brytyjskich) producentów. Ministerstwo zwraca również uwagę na to, że od wybuchu wojny na Ukrainie duża część produkcji preparatów z morfiną trafia do zasobów wojskowych.

Wielu ekspertów źródło problemu widzi jednak regulowanych cenach niektórych leków, który to mechanizm wprowadzono w 2011 roku.

Wydawana tylko na receptę morfina jest niezwykle silnym lekiem przeciwbólowym. Stosuje się ją najczęściej u pacjentów z bólem okołooperacyjnym i nowotworowym. Morfina jest jednym z podstawowych leków stosowanych w opiece paliatywnej, gdzie nie tylko łagodzi ból, ale także hamuje odruch kaszlu i łagodzi duszności.

Są jednak i dobre wiadomości - według serwisu GdziePoLek, pod koniec listopada do Polski powinna trafić nowa partia leków z Wielkiej Brytanii.