Pokaż mi swoją spiżarnię, a ...

Znajdują one zainteresowanie u wielu, zwłaszcza młodych gospodyń domowych. Są jednak osoby, które od lat samodzielnie przygotowują przetwory. Koniec lata to dla wielu z nich, czas robienia zapasów na zimę.

Samodzielnie przygotowane przetwory są smaczniejsze, bo zrobione według własnego smaku, wartościowsze, bo w pełni naturalne i co najważniejsze, pozbawione konserwantów. Najważniejsze dwa sposoby na utrwalenie warzyw i owoców to pasteryzowanie i kiszenie. Dla rodziny pani Grażyny Górskiej z Marianowa ogórki są ulubionym dodatkiem do potraw.

- _Przyrządzam ogórki na przeróżne sposoby i u nas w zasadzie pójdzie każda ilość. Kiszonych robię ok. 200 słoików, ponadto oczywiście korniszony, różne sałatki i ostatni "krzyk smaku"- ogórki musztardowe. Aby ogórki kwaszone dobrze stały, od lat stosuję, sprawdzony przepis mojej teściowej. Mianowicie oprócz tradycyjnych dodatków, a więc kopru, chrzanu, czosnku, baczną uwagę przywiązuję do układania ogórków. Otóż muszą być wkładane do słojów "kwiatkiem na dół". Także sól ma znaczenie, bo musi być specjalna - nie jodowana - _zdradza sekret gospodyni.

Sok z wiśni i liści, miód i wino

Oprócz warzyw, w spiżarni pani Grażyny znajduje się masa dżemów i soków, przyrządzonych z owoców, pochodzących z własnego sadu. Wśród soków jest nietypowo przyrządzany, ale smakujący, jak zapewnia rozmówczyni, wyśmienicie sok z trzydziestu sztuk wiśni oraz pięćdziesięciu liści.

- Cała tajemnica jego przygotowania, to odpowiedni czas gotowania - podkreśla pani Grażyna.

Z przetworów, które jeszcze planuje przygotować są powidła ze śliwek, przecier pomidorowy oraz grzybki. Te idą w rodzinie Górskich, jak woda. W ubiegłym roku na zimę gospodyni przygotowała ok. 30 słoików. Oprócz grzybków marynowanych, mnóstwo woreczków zamraża oraz suszy. Spiżarnia gospodyni jest nietypowa jeszcze z innego powodu. Otóż jej skarby mogą być łakomym kąskiem dla łasuchów oraz amatorów mocniejszych trunków. W specjalnych gąsiorach dochodzi wino swojej roboty. To jednak przygotowuje senior rodziny.

- Teść robi wino z jabłek, wiśni, a ostatnio z winogron. Ważne miejsce na jednej z półek zajmują u mnie słoje miodu z własnej pasieki.

W świecie ziół

U drugiej naszej rozmówczyni półki w piwnicy także uginają się pod ciężarem przetworów. Pani Waleria Pucińska z Giżynka specjalizuje się w przygotowaniu przeróżnych przetworów. Doskonałe wyczucie smaku wyniosła z domu. Do dziś ma w głowie wskazówki swojej mamy. Ponadto brała udział w przeróżnych kursach organizowanych przez Koło Gospodyń Wiejskich, czy Ośrodek Doradztwa Rolniczego, gromadzi fachową literaturę, korzysta z porad i przepisów zdobytych od rodziny i znajomych. Wszystko po to, by zapewnić najbliższym najlepsze i najzdrowsze przetwory, które przydadzą się zimą.

- Pamiętając o tym, że ocet jest szkodliwy, nigdy nie stosuję się do przepisu, zawsze dodaję go trochę mniej, coraz częściej też stosuję olej._Niemal do każdego drugiego dania sięgamy po przystawkę, nawet do przetworów mięsnych, przynosimy ze spiżarki jakąś sałatkę, ogórki. Tych przygotowuję ok. 120 słoików, ok. 80 kompotów, 40 soków, 20 dżemów. _Z nietypowych przetworów pani Waleria przyrządza sok z morwy, dynię, gruszki w occie, szczaw, buraczki z papryką, zielone pomidory, przeciery na zupę. W trosce o zdrowie najbliższych, zwłaszcza ukochanych wnuków, gospodyni przygotowuje soki z bzu, malin oraz suszy zioła, uprawiane na własnej małej plantacji. Są tam oregano, kolendra, melisa, mięta, bazylia.

- Mojej rodzinie doskonale smakuje, zwłaszcza podczas upałów, napój sporządzony z melisy, lipy i mięty. Swoje zioła wysiewam do małych doniczek zwykle w marcu, następnie gdzieś w maju wysadzam do gruntu. Przed zakwitnięciem, zrywam i część suszę, a cześć mrożę, wcześniej pokroiwszy i włożywszy do małych pojemniczków po jogurtach czy lodach. Zioła__dodaję do przeróżnych potraw, np. do bigosów, sosów, zupek, gulaszu, a także do dekoracji - informuje pani Waleria.

Kwaszone ogórki najlepsze są z kamiennych garów. Nasza rozmówczyni układa wówczas warzywa i przekłada je warstwowo koprem, czosnkiem, chrzanem oraz liśćmi wiśni. Pod zakręcane słoje niezbędny jest kawałek folii. W przypadku ogórków planowanych na dłuższe poleżenie, trzeba pamiętać by przegotować wodę, istotne jest też odpowiednie ich przechowywanie. Około tygodnia, stoją w temperaturze pokojowej, a dopiero później wynosi się je do piwnicy.

- Dla smakoszy zupy ogórkowej, polecam przecier z ogórków. Dobrze ukiszone warzywa, rozdrabniam na tarce lub maszynce i pasteryzuję. Wśród zapasów na zimę mam także mrożonki. Owoce, po rozmrożeniu są jak świeże. Wykorzystuję je do deserów, ciast oraz kompotów. Czasem też to dobry sposób na kapryszącego wnuka - śmieje się pani Waleria.

Przygotowanie takiej ogromnej ilości przetworów wymaga nie lada zachodu. Tę krzątaninę rekompensuje pochwała od domowników, a jak mówi gospodyni, stwierdzenie: "Mamo / babciu, ale to pyszne", potrafi uskrzydlić.

Mężczyźni też pasteryzują__

Wśród wielbicieli przygotowywania przetworów są także mężczyźni. Pan Mariusz z Rypina, małżonek z kilkuletnim stażem uwielbia zakładać ogórki.

- Nie uważam jakoby miało to być typowo damskie zajęcie. Uwielbiam to robić i tyle. Zjadać - już trochę mniej. Moją specjalnością są ogórki w musztardzie. Przyrządzam tego ok. 30 słoików. Na trzyosobową rodzinkę, wystarczy - zapewnia rozmówca.

Jak się dziś okazuje wszystkie realizujące się w pracy zawodowej panie mogą pozazdrościć naszym trzem rozmówcom animuszu. Dla takich pań jedynym wyjściem na zdobycia kilku swojskich przetworów jest ogołocenie spiżarni mamy, dokonanie zakupu domowych przetworów, choćby na Allegro lub zakasanie rękawów. Czasami jednak warto przeistoczyć się z wiecznie zapracowanej biznes woman w gosposię, by przez żołądek dotrzeć do serca ukochanego.