Powszechny Spis Rolny 2020 - Kiedy i na jakie pytania trzeba odpowiedzieć? Czy jest obowiązkowy?

Powszechny Spis Rolny potrwa od 1 września do 30 listopada 2020 roku, według stanu z 1 czerwca 2020 r. W państwach członkowskich ONZ pełne badanie realizowane jest raz na 10 lat i obejmuje wszystkie gospodarstwa rolne. Nie można odmówić podania informacji.

• osób fizycznych (gospodarstwach indywidualnych);
• osób prawnych;
• jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

Główny Urząd Statystyczny wyjaśnia, że wszyscy rolnicy są zobowiązani do udzielania dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi.

Rolnicy będą mieli 2 możliwości samodzielnego udzielenia informacji o gospodarstwach. Będzie to samospis internetowy przeprowadzony za pośrednictwem interaktywnej aplikacji (będzie dostępna na tej stronie internetowej GUS) albo telefonicznie – dzwoniąc na infolinię spisową pod numer 22 279 99 99.

Z użytkownikami gospodarstw rolnych, którzy nie spiszą się samodzielnie, skontaktują się rachmistrzowie spisowi:

• Telefonicznie, w celu przeprowadzenia spisu w wywiadzie telefonicznym,
• Bezpośrednio – w celu przeprowadzenia spisu w wywiadzie bezpośrednim w miejscu dogodnym dla użytkownika gospodarstwa rolnego.

Osoby, które wykonują prace spisowe, są obowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej, uspokaja GUS. "Przed przystąpieniem do pracy rachmistrzowie są pouczani o istocie tajemnicy statystycznej i sankcjach za jej niedotrzymanie".

Uzyskane informacje posłużą do kształtowania krajowej polityki rolnej oraz analizy zmian, które zaszły w rolnictwie w latach 2010–2020. Polska jest zobowiązana dostarczać takie danerównież m.in. na potrzeby Eurostatu.

Poza danymi osobowymi użytkownika gospodarstwa, w formularzu pojawią się pytania między innymi o sprzedaż wytworzonych w tym gospodarstwie produktów rolnych, powierzchnię np. łąk czy plantacji, pogłowie zwierzą czy maszyny i urządzenia w gospodarstwie.

Wykaz danych zbieranych w ramach spisu rolnego zawarty w ustawie:
1. Dane osób fizycznych będących użytkownikami gospodarstw rolnych:

1. imię (imiona) i nazwisko;
2. data urodzenia;
3. płeć;
4. numer PESEL;
5. adres zamieszkania lub pobytu;
6. adres do korespondencji;
7. siedziba gospodarstwa rolnego;
8. współrzędne geograficzne gospodarstwa rolnego w obowiązującym układzie odniesień przestrzennych;
9. numer telefonu stacjonarnego lub komórkowego;
10. adres poczty elektronicznej (e-mail).

2. Dane osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej będących użytkownikami gospodarstw rolnych:

1. nazwa;
2. numer identyfikacyjny REGON;
3. adres siedziby podmiotu;
4. siedziba gospodarstwa rolnego;
5. współrzędne geograficzne gospodarstwa rolnego w obowiązującym układzie odniesień przestrzennych;
6. numer telefonu stacjonarnego lub komórkowego;
7. adres poczty elektronicznej (e-mail).

3. Informacje dotyczące gospodarstwa rolnego:
1) sprzedaż wytworzonych w tym gospodarstwie produktów rolnych;
2) zużywanie więcej niż 50% wartości wytworzonej produkcji rolnej na potrzeby własne gospodarstwa domowego;
3) udział w dochodach gospodarstwa domowego dochodów z tytułu:
a) prowadzenia działalności rolniczej,
b) prowadzenia działalności pozarolniczej,
c) pracy najemnej,
d) emerytury i renty,
e) innych niezarobkowych źródeł poza emeryturą i rentą;
4) powierzchnia:

• gruntów ogółem w gospodarstwie rolnym,
• zasiewów według gatunków uprawianych roślin i sposobu ich wykorzystania,
• łąk trwałych,
• łąk trwałych wyłączonych z produkcji,
• pastwisk trwałych,
• pastwisk trwałych nieuprawianych, przeznaczonych do wypasu,
• pastwisk trwałych wyłączonych z produkcji,
• upraw roślin przeznaczonych do przyorania, uprawianych jako plon główny,
• poplonów,
• plantacji o krótkiej rotacji,
• szkółek drzew i krzewów owocowych ogółem,
• szkółek drzew i krzewów ozdobnych ogółem,
• szkółek drzew leśnych do celów handlowych ogółem,
• upraw trwałych według gatunków drzew i krzewów, z wyłączeniem szkółek, o których mowa w lit. k–m;

5) pogłowie zwierząt gospodarskich:

• byczków poniżej 1 roku,
• jałówek poniżej 1 roku,
• warchlaków o wadze 20–50 kg,
• dloch prośnych,
• loch prośnych po raz pierwszy,
• floch pozostałych (nieprośnych i luźnych),
• loszek hodowlanych (nigdy niekrytych),
• knurów rozpłodowych,
• świń przeznaczonych do uboju o wadze 50 kg i powyżej (tuczników),
• maciorek owczych użytkowanych w kierunku mlecznym,
• maciorek owczych użytkowanych w kierunkach innych niż mleczny,
• jagniąt,
• samic kóz użytkowanych do produkcji mleka,
• koni ogółem,
• koni w wieku 3 lat i powyżej,
• kur niosek do produkcji jaj konsumpcyjnych,
• kur niosek do produkcji jaj wylęgowych,
• samic zwierząt futerkowych;

6) chów i hodowla ryb:
a) powierzchnia stawów,
b) powierzchnia innych urządzeń do chowu lub hodowli ryb,
c) objętość innych urządzeń do chowu lub hodowli ryb,
d) gatunki ryb;
7) liczba maszyn i urządzeń w gospodarstwie rolnym:

• ciągników według mocy silnika,
• ładowarek teleskopowych według mocy silnika,
• kombajnów zbożowych,
• silosokombajnów,
• kombajnów ziemniaczanych,
• kombajnów buraczanych,
• kombajnów do zbioru owoców,
• siewników,
• agregatów uprawowych,
• kosiarek,
• rozrzutników obornika,
• wozów asenizacyjnych,
• opryskiwaczy polowych,
• opryskiwaczy sadowniczych,
• niestandardowych urządzeń do zabiegów ochrony roślin,
• rozsiewaczy nawozów,
• sadzarek do ziemniaków,
• ładowaczy ciągnikowych,
• kopaczek do ziemniaków,
• pras zbierających,
• przyczep zbierających,
• urządzeń wykorzystujących sygnał GPS,
• robotów udojowych;

8) korzystanie w gospodarstwie rolnym z maszyn lub urządzeń, o których mowa w pkt 7, niebędących własnością użytkownika tego gospodarstwa;
9) zużycie nawozów mineralnych w masie towarowej według nazw handlowych;
10) powierzchnia nawożona nawozami wapniowymi;
11) powierzchnia nawożona nawozami naturalnymi;
12) zużycie nawozów naturalnych;
13) liczba zabiegów środkami ochrony roślin zastosowanych na powierzchnię:
a) upraw,
b) magazynową;
14) informacje o korzystaniu ze wsparcia wykwalifikowanych doradców przy podejmowaniu decyzji w zakresie stosowania środków ochrony roślin;
15) uwzględnienie przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu środka ochrony roślin:
a) personalnego doradztwa rolniczego,
b) systemów wspomagania decyzji w ochronie roślin,
c) progów ekonomicznej szkodliwości,
d) prowadzonego monitoringu organizmów szkodliwych,
e) innych źródeł doradztwa;
16) samoocena znajomości zasad integrowanej ochrony roślin;
17) liczba, powierzchnia, kubatura i pojemność budynków gospodarskich w gospodarstwie rolnym:

• obór,
• chlewni,
• kurników,
• silosów:

– zbożowych,
– paszowych,
– na kiszonki,

• sortowni i przechowalni,
• fkopców ziemnych,
• stodół;

18) pracujący w gospodarstwie rolnym:
a) w przypadku gospodarstw indywidualnych:
– zamieszkiwanie we wspólnym gospodarstwie domowym z użytkownikiem gospodarstwa rolnego,
– łączenie w danym tygodniu pracy w gospodarstwie rolnym z pracą poza gospodarstwem,
– ogólny poziom wykształcenia osoby kierującej gospodarstwem,
– nakład pracy osób pracujących w gospodarstwie rolnym (według płci) w ramach pomocy sąsiedzkiej w przeliczeniu na ośmiogodzinny dzień pracy w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień 1 czerwca 2020 r.,
b) w przypadku gospodarstw rolnych osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej:
– ogólny poziom wykształcenia osoby kierującej gospodarstwem,
– nakład pracy osób pracujących w gospodarstwie rolnym (według płci) innych niż pracownicy najemni stali
i dorywczy oraz pracownicy kontraktowi w przeliczeniu na ośmiogodzinny dzień pracy w okresie 12 miesięcy
poprzedzających dzień 1 czerwca 2020 r.

Poprzedni Powszechny Spis Rolny GUS przeprowadził w 2010 roku. Wówczas liczba gospodarstw rolnych ogółem wynosiła 2278 tys. Spośród 1563 tys. gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 1 ha użytków rolnych (UR) – 1559 tys. stanowiły gospodarstwa indywidualne.

Podstawowe wyniki Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego w 2010 r., w porównaniu z Powszechnym Spisem Rolnym z 2002, wskazywały m.in. na:

• tendencję zmniejszania się liczby gospodarstw rolnych, przy jednoczesnym wzroście ich średniej powierzchni.
• utrzymanie się zróżnicowania regionalnego struktury gospodarstw rolnych. Nadal województwa południowo-wschodnie charakteryzują się dużą liczbą drobnych gospodarstw rolnych, podczas gdy w województwach północnych występują gospodarstwa największe obszarowo;
• spadek ogólnej powierzchni gruntów w użytkowaniu gospodarstw rolnych z 19,3 mln ha do około 18,3 mln ha, a więc o blisko 1,1 mln ha, tj. o 5,5%. Wynika to z przeznaczania gruntów na cele nierolnicze, np. pod zabudowę, inwestycje drogowe zmiany w strukturze zasiewów, gdzie znacząco zmniejszyła się powierzchnia uprawy zbóż ogółem z 8,3 mln ha do 7,6 mln ha, ziemniaków z 0,8 mln ha do niespełna 0,4 mln ha (o 51,8%), buraków cukrowych z 0,3 mln ha do 0,2 mln ha (o 31,9%). Wzrosła natomiast powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku w porównaniu do powierzchni zasiewów odnotowanej w spisie z 2002 r. z 0,4 mln ha do ponad 0,9 mln ha (o 115,5%) oraz powierzchni upraw pastewnych z 0,6 mln ha do 0,9 mln ha (o 60,1%), a także nastąpił wzrost powierzchni grupy upraw zaliczanych do pozostałych z 0,3 mln ha do ponad 0,4 mln ha (o 37,9%);
• zwiększenie udziału powierzchni sadów w ogólnej powierzchni użytków rolnych z 1,6% do 2,3%, tj. o 0,7 pkt. procentowego, a także wzrost powierzchni specjalistycznych gospodarstw sadowniczych do 363 tys. ha (o 33,9%)

Na podstawie zebranych danych odnotowano wzrost pogłowia bydła ogółem przy jednoczesnym wyraźnym zmniejszeniu stada krów i jednocześnie zmniejszenie liczby gospodarstw rolnych utrzymujących bydło.

Widoczny był również wyraźny spadek liczebności stada świń związany z dużymi wahaniami opłacalności ich chowu.

Bardzo zauważalny był spadek pogłowia owiec (o 22,5%) oraz liczby gospodarstw posiadających ten gatunek zwierząt. Zainteresoanie rolników malało, bo utrzymywały się niskie ceny skupu. W wyniku spisu dał się zauważyć zachodzący proces modernizacji rolnictwa pod względem wyposażenia gospodarstw w środki produkcji.

Źródło: spisrolny.gov.pl